تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



دووزەلە
دوودک، دوو قەفە قامیش پێکەوە دەنووسێنرێن بەقیل و پیکیان لەسەری گیراوە و هەریەکەی چەند کونێکیان تێدایە کە فووی تێکەن دەنگی لێوەدێ
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
دڕکی مەموزین
بریتییە لە یەکێک کە بە شتێکەوە ئاڵا ئیتر لێی نەبێتەوە
دۆوزەخە
دۆوزەقە، ئەو شووێنەیە لە بن ئاشیدا ئاوی پێدا دەڕوات بۆ دەرەوە
دۆوزەقە
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
دیوزاد
[ص. مر ]
(دیفزاد - divzad)
بەچکەی دیو، دیونەژاد، ئەس¬پی زەلام، دیوزاده.
دەوڵەتی خۆشگوزەران
سیستەمێکی سیاسی کە دەوڵەت خۆی بە بەرپرسی پشتگیری و پێشکەوتنی ئاسایشی کۆمەڵایەتی و خۆشگوزەرانی شارۆمەندانی وەڵاتەکەی دەزانێ. ئەم دەوڵەتە ئەبێ پێداویستی خزمەتگوزاریی دەرمانی و بیمەی نەخۆشی و بێکاری و خانەنشینی و یارمەتی ماڵ و خێزان، هەر لە منداڵییەوە تا سەری پیری بۆ هەمووان دابین بکات. بیمەی کۆمەڵایەتی لە ساڵی1880 لە ئەڵمانیا و 1914 لە بەریتانیا ڕەواجی پەیدا کرد بەڵام وەک بەرنامەیەکی گونجاو، هەروەها زاراوەی «دەوڵەتی خۆشگوزەرانی» ، یەکەم جار لەلایەن حیزبی کرێکاری بەریتانیا لە 50-1945، هاتە ئاراوە.
ڕەخنەگرانی دەوڵەتی خۆشگوزەرانی، لەسەر ئەم خاڵە پێدادەگرن کە خەڵکانی بەهرەدار لەم جۆرە دەوڵەتەدا لەش قورس دەبن و هەوڵی ئیشوکار نادەن. بەگشتی بزاڤی سۆسیال دیموکراسی* لە ئەورووپا دەوڕێکی کاریگەری بووە لە پێشخستنی بیرۆکەی ئەم جۆرە دەوڵەتانەدا. سەرکەوتوترین نموونەی ئەم سیستەمە لە لایەن حیزبی سۆشیالیستی سوید دامەزراوە کە دەگەڕێتەوە بۆ دوای شەڕی جیهانی دووهەم.
دەوڵەتی خۆشگوزەران
دەوڵەتی خۆشگوزەران
Welfare state
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
رزم توزی
[ا. مص ]
(ره زم توزی - rezm tûzî)
جه نگاوه ری.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
رفوزه
[ا. فر ]
(ریفوزه - rifûze)
ڕاسب، ده رنه چوو له تاقیکردنه وه دا.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
روزافزون
[ص. مر ]
(روزئه فزون - rûz efzûn)
هه ر شتێ رۆژ به رۆژ له ته ره قی و باش بووندابێ.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
روزافکن
[ا. ص ]
(روز ئه فکه ن - rûz efken)
نۆره تا، تای رۆژنارۆژ.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
روزان
[ا ]
(روزان - rûzan)
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
روزانه
[ق. ص ]
(رووزانه - rûzane)
ڕۆژانه، هه موو رۆژێک، رزق و رۆزی.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
روزباز خواست
[ا. مر ]
(رووی باز خاست - rûzi bazxast)
ڕۆژی قیامه ت، رۆژی زیندووبوونه وه، رۆژی حه شر، رۆژی په سڵانێ.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
روزبازخواست
( (روزی بازخاست - ruzi baz xast))
ڕۆژی پەسڵانێ، رۆژی قیامەت.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
روزبازپرسی
( (روزی بازپورسی - ruzibazpursî))
ڕۆژی قیامەت، رۆژی پساتێ، رۆژا پەسلانێ.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
روزبان
[ص. مر ]
(رووزبان - rûzban)
ده رگاوان، په رده دار، پاسه وانی ده رگا، پاسه وانی باره گای میرو پاشایان.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
روزبرات
[ا. مر ]
(روزی به رات - rûzi berat)
ڕۆژی به رات، رۆژی پازده یه می شه عبان.