یأجوج

دەگەڵ باجوج دەگوترێ و ناوی هۆزێکی چیرۆکییە. دەڵێن پادشایەکی دوو شاخ [ذوالقرنین] گرتوونی و دیواری بەردینی لە پێش هەڵچنیون

اوج

تەشق، بڵندایی

(نا.) بەرزی، بڵیندی. ٢- بەرزترین شوێنی جێگا یا شتێک، باڵاترین پایە. ((لە عەرسەی ئەوجی عەشقت بازی دڵ هەڵسا لە دەورانا)) ((بە بەرقی پەرتەوی حوسنت پەڕی سووتا لە تەیرانا)) (سالم: گم-٣٥) ((سیابازێک بووم سیابازێک بووم)) ((لە ئەوجی گەردوون تیژ پەڕوازێک بووم)) (پیرەمێرد-٢٣١) تێبــ.- ئەم وشە لە سانسکرێتیدا (ئوچچە)یە تم: (معین: فەرهەنگ، ج١-٣٩٩) و لە پەهلەویدا بۆتە (ئۆج) و ئەوجار عەرەبی وەریگرتووە و کردوویەتە (ئەوج) و سەرلەنوێ هاتۆتە ناو کوردی و فارسی. هس.: (تو.) ئوجا.

لووتکە. بەرزترین پلەی ئەستێرە. بەرزی

ئەی قەلعەیی ماهم کە دەڵێی ئەوجی بورووجی!
وەی قوللەیی دووریی کە دەڵێی قامەتی عووجی!

چڵه پۆپه. ئاوازێکی مۆسیقایە.

گوتم: ڕاستی صەبا هەڵسە! گوتی: مەشرەب موخالیفیە
گوتم: نارێ، گوتی: بایە، گوتم: ئەوجێ، گوتی دوورە

(ئەبلوج - eblûc)

نەبات، شەکر، قەند.

(ئەعڤەج - e’vec)

خوارو خێچ، ناڕاست، بنیادەمی بەدخوو، خوار، چەفت.

( (ئەندوب، ئەندوج - endub, enduc))

گەڕی و گولی.

(ئەوج - ewc)

لوتکە، باڵاترین پلە، بەرزی، بە عەرەبی کراوی وشەی اوگ/ ئەوگ - ه، کەشکەڵان.

یاجوج
شلوغی و جنجال

هەواڵی ئاجووج: یاجووج ماجووج
خەڵکی زۆری تێکەڵ و پێکەڵ: ئای لەو ئاج و باجووجە

گەمەو شۆخی کار

(باد روج - bad ruc)

ڕێحانەی کێوی.

(بانوج - banuc)

جۆلانە بۆ خەوتن.

(بوروج - burûc)

بورجەکانی ساڵ، بورج.

(بیهروج - bihrûc)

جۆره بلورێکی شینباوی تەنکی هەرزان بەهایه.

جەمعی بورجە، بەمەعنا قەڵا، یا هەرکام لە دوانزە بورجەکەی ئاسمان.

ئەی قەلعەیی ماهم کە دەڵێی ئەوجی بورووجی!
وەی قوللەیی دووریی کە دەڵێی قامەتی عووجی!

ژاژخا، وراج
تردامن