جۆن جەی (John Jay) کۆمەڵناسێکی بەناوبانگە کە هۆکاری شۆڕش دەگەڕێنێتەوە بۆ جیاوازی فرەوان لەنێوان چاوەڕوانی تاکەکانی کۆمەڵگە و ئاستی جێبەجێکردنی پێداویستییەکانیان کە ئەم فەرق و جیاوازییە، بەشێوەی بەشخوراوی و هەژاریی خۆی پێشان دەدات. ئەو پێی وایە کەموکوڕییەکان، ڕەها نین بەڵکوو لە نەداریی و بەشبڕاویی ڕێژەیییەوە سەرچاوە دەگرن و ئەم ئاستەنگییەش کاتێک ڕوو دەدات کە سەردەمی دوور و درێژی خۆشگوزەرانی ئابووری، لەناکاو ڕاوەستێ و بەشێوەیەکی بەرچاو پێچەوانە ببێتەوە. کۆمەڵناسی ناوبراو، تیۆرییەکەی خۆی لە قەبارەی خشتەیەک ئاڕاستە کردووە کە بە کەوانەی جەی ناوی ناسراوە.

نظریه منحنی جی

J Curve Theory

عازەبە

شیرونه. (جوشی است از حرارت پیدا می¬شود.)

زوە. [جوانەزەوە (زیپکەیەکە بەهۆی گەرماوە دروست دەبێت.)]

بُثور. (بَثر)

عَزَبی، جوش صورت نوجوان

عازەوی، زیپکەی دەم و چاوی لاوی تازەپێگەیشتوو

جوانەزووە

عَزَبی، جوش صورت نوجوان

جوانەزوە

کەسێکە کە بەگەنجی بمرێ

جوانمرگ

بە گەنجی مردوو، بێ وەخت مردوو

مرگ در جوانی

مردن بە لاوەتی، مەرگی بێ وەخت

جوانەمەرگ

پارێنێکە پێی نابێتە ساڵی سێیەم

گاوِ نرِ سه بهار دیده