تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



پرواتن
خورد کردن. (نان مثلاً.)
پرواتن
ورد کردن، تریت کردن. [وڵین، تێکوشین (وەک: تریت کردنی نان.)]
پرواتن
کَسَم، تَفتِیت، تَترید.
پیشووی تێدا دەخواتەوە
بە کەسێک دەگوترێت کە لە یەک کاتدا فوو بە شمشاڵدا دەکات و لە لووتیشەوە هەناسە هەڵدەمژێت! واتە کاکی ژەنیار هەناسەی سووڕ دەخواتەوە لە کاتی ژەنیندا! ئەم کارە بەردەوامی هەیە بۆیە بڕین لە ژەنینەکەدا نابیستیت. هەر ژەنیارێک بگاتە ئەم پیشووخواردنەوەیە، ئەوە پلەی ئوستادییە!


«پشوو»، «پیشوو»، «پیش» و «بین» زۆریان بەبەرەوە هەیە و بەپێی زاراوە و ناوچە دەربڕینەکانیان دەگۆڕێت، بۆ نموونە،


- « پیشی لێ دەخواتەوە!» بە مرۆڤێکی داخلەدڵ لە شتێک دەگوترێت کە بۆنی بێدەسەڵاتیی یان ئارامگرییەکی لێ بێت، بۆی هەیە پیشخواردنەوەکەیش کاردانەوەی لێ بزێتەوە.

- «هەروا پیشووانی لێ دەخواتەوە!»، بە مرۆڤێکی تووڕە لە کارێک دەگوترێت کە جارێ هیچ کاردانەوەیەکی نەبووە، بەڵام ئامادەکاری دەکات و بۆی هەیە کاردانەوەی هەبێت.

- «پشوودرێژ بە!» دەربڕینێکە بە مرۆڤێکی توڕە و لە بارێکی تایبەتدا دەگوترێت.

- «پشووە بایەکی نایەت!»، مەبەست لە شنەبایەکە کە ئاسوودەبەخش بێت بۆ مرۆڤ.

- «کابرا پشوی لێ دەخواتەوە!»، بە کەسێکی زۆربڵێ دەگوترێت کە بواری قسە بە بەرانبەرەکەی نەدات.

- «پشووی هەر دەمێنێ!» کاتێک یەکێک تەنگەنەفەس دەبێت. ئەم دەربڕینە لە دەشتی هەولێرە بەکاردەبرێت.

- «بیندرێژە!»، واتە پشوودرێژە.

- «بین دەخواتەوە»، دەربڕینێکە بۆ کەسی ژەنیار کە دەتوانێ بێ وچان و بێ پسانەوە زوڕنا یان دووزەلە و باڵبەبان بژەنێت و بە دەمییەوە هەناسە بدات.

سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
کاواتر
کاواتر
(هەورا.): کۆتر.-ی (هەورا.): کۆتر
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
کنسرواتوار
[ا. فر ]
(كونسيرڤاتوئار - kunsirvatûar)
خوێندنگەی تایبەت به مۆسيقا یان شانۆ.
کەواتە
در اینصورت
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
کەواتە
وتەیەکە بەکاردێنرێ لە وخرامی وتارێکدا کە لەبەر ئاشکرایی فڕێ درابێ
کەواتە
کەوایە٬ کەوابوو٬ خەریکم بچمەوە مهاباتێ٬ کە وایە پێ لە منداڵەکانم مەبڕە
گلواتە
قرپۆکی میوەی وشک وەک مێوژ و هەنجیر و ...
تڵپەی مێوژ
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
دعوات
[ع ]
(دەثەقات - deevat)
بانگهیشتن.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
دوات
[ا.ع ]
(دەقات - devat)
شووشەی مەرەکەب، مەره کبدان.
سەرچاوە: شیرینی نوێ
أدوات حديدية. بضائع من الحديد
لە ئاسن دروستکراو.
سەرچاوە: شیرینی نوێ
أقام الصَلاة أوالصلوات
أتَمّها / نوێژی دابەست.
سەرچاوە: شیرینی نوێ
أللوات. أللاتِ
إسم موصول للمؤنث الجمع / ئەوان. ئەوانەی (بۆ مێ).
سەرچاوە: شیرینی نوێ
أمات الشَهَوات
قَهَرَها / ئارەزوو و حەزی مران. دایمرکانەوە.
سەرچاوە: شیرینی نوێ
أوانى نحاسية. أدوات نحاسية. من النحاس
مسەمەنی. قاپء قاچاخی مس.
سەرچاوە: شیرینی نوێ
إلتَجَّت الأصوات
إختلطت. أصبَحت ضوضاء وصَخَب / بوو بە (قاووقیژ. ژاوەژاو. دەنگەدەنگ).
سەرچاوە: شیرینی نوێ
إماتَة الحسد أو الشهوات أو الغَضَب
قهر. إسكان / دامرکانەوە. هێواشکردنەوە. کپکردن.
سەرچاوە: شیرینی نوێ
إماتَة الشهوات. قمع الشهوات
ئارەزوو (مرانن. دامرکاننەوە). حەزمرانن.
ئاغاوات
بۆگەلە، ئاغایان
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئاوات
شتێکە کە خۆزگەی بۆ دەخوازرێ
ئاوات
الرغبات، التمنیات
ئاوات
بژهان، پژهان، کام، کامە، بوبە، یوبە، درخش، درخویش، آرزو، هوس، هوا، خواهش.
ئاوات
ئارەزوو، هەوەس، هەوا، کام. [دڵخواز]
ئاوات
آرزو
ئاوات
«نا.» ١- مەبەستی پڕ بە دڵ بۆ وەدەست هێنان یا وەدیهێنانی شتێک، کارێک و ئامانجێک. ئارەزووی بە جۆش: ئاواتی بردەبن گڵی. □ «بێ بابیی تۆ، بۆ من و تۆ، بابی فتووحە» «بێ بابیی تۆ، خواستەیی من بوو، بە ئاوات» «نالی: گمـ ـ ١٤» ٢- ناوە بۆ نێرینە. تێبــ. ـ بە لای منەوە ئەم وشەیە لەگەڵ «ئایەپتە» ی ئاوێستایی بە مانای «وەدەست خستن» کە لە پەهلەویدا بۆتە «ئایەفت» خزمایەتییان هەبێ. پرۆفیسۆر ئابڕامیان «ئەیەفت» ی بە ئارەزوو، مراد مانالێداوەتەوە «تمـ: ئابرامیان: قامووسی پەهلەوی، فارسی، ئەرمەنی، ل ـ ٦».