تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



بیک نەفسۆک(ئاک)
باڵندەیێکی گچکەیە پشتی شینەو بن زگی زەردە، گەردن و سینگی بۆرە لەنێو دڕک و داڵاندا دەژی
بیەوێ و نەیەوێ
بڤێ و نەڤێ
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
بێ نەوایی
بێ¬نەزیر
تَهَم، تَنسُخ، تَنسئق، بی¬جور، بی¬جفت، بی¬مانند.
بێ¬نەزیر
بێجۆر، بێ¬جفت، بێ¬مانەند. [بێوێنه]
بێ¬نەزیر
عَدیِم النَّظیر، عَدِیمُ المِثل، فَرد، مُتَفَرِّد.
بێ¬نەنوا
بی¬نوا، بی چیز.
بێ¬نەنوا
هەژار. [نەدار]
بێ¬نەنوا
فَقیِر، لاشيء، مُفلِس.
سەرچاوە: نالی
بێبەرگ و نەوا
ڕووت و لات و بێناز.

یا ڕەئسی یەتیمێکی کە بێ بەرگ و نەوا بێ
غەڵطان و سەراسیمە: نە داکێک و نە بابێ
بە حەوت ئاو پاک نەبوونەوە
«کنـ.» زۆر پیس بوون گڵاوی دەرنەچوون.
بەخت نەمەنە(هەورا)
بەرانبەری نەکردن
بەرژەوەندیی نەتەوەیی
بەرژەوەندیی نەتەوەیی
National Interest
بەرژەوەندیی نەتەوەیی
بەرژەوەندیی نەتەوەیی بریتییە لە ئامانجی سەرەکی و چارەنووسساز لە پڕۆسەی بڕیاردان لە سیاسەتی دەرەکی وەڵاتێک. هەر وەڵاتێک کۆمەڵێک بەرژەوەندی بۆ خۆی دیاری دەکات کە پەیوەندی هەیە بە مان و نەمانی ئەو وەڵاتەوە. بۆ نموونە: پاڕاستنی خاک و زێد، سەربەخۆیی، ئاسایش و خۆشگوزەرانی ئابووری. هەر کاتێک بەرژەوەندیی نەتەوەیی وەڵاتەکان پێکەوە تەبا بێت، ئەم وەڵاتانە بۆ چارەسەری کێشەکانیان هاودەنگ دەبن و هاریکاری یەکتر دەکەن بەڵام ئەگەر وا نەبوو، کێشمەکێش و ڕکەبەرایەتی و ململانێ و سەرەنجام شەڕ دەکەوێتە نێوانیان.
بەرژەوەندیی نەتەوەیی بە چەند جۆر دابەش کراوە کە بریتییە لە: بەرژەوەندیی هاوسەنگ، بەرژەوەندیی هاودژ، بەرژەوەندیی هاوبەش و بەرژەوەندیی گرفتساز.
«هانس مورگنتا»، یەکێک لە لایەنگرانی قوتابخانەی ڕیاڵیزم، بەرژەوەندیی نەتەوەیی لەگەڵ پاڕاستنی دەسەڵات لە لایەن دەوڵەتەوە، بە یەک مانا شرۆڤە دەکات. ڕیاڵیستەکان دەسەڵات بە شتێکی پێویست دەزانن بۆ دەستەبەرکردنی بەرژەوەندی دەوڵەتەکان. بەڕای «مورگنتا» کەمترین خواستی یەک دەوڵەت بریتییە لە: پاڕاستنی شوناسی فیزیکی (پاڕاستنی خاکی وەڵات)، شوناسی سیاسی (پاڕاستنی ڕژێم) و شوناسی کەلتووری (پاراستنی بەها و نەریتە مێژووییەکان) کە لەژێر سێبەری دەسەڵات و هێزی پێویست بە ئەنجام دەگات.
بەرگه نەگرتن
تاب نیاوردَن، تابش نداشتن، نَتوانستن، ناتَوانی.
بەرگه نەگرتن
تاو نەهاوردن، تاوشت نەهاوردن. [دەرنەبردن، بێ¬توانا بوون]
بەرگه نەگرتن
عِجز، عَدَم الطَاقة، عَدَمُ القُدرةَ، عَدَمُ التَّقوي.
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
بەکەرەم نەمان
لەکەڵک کەوتن