وشەدان

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

نەە

(هەورا.): نێوک٬ ناوک٬ (باک.): نۆ٬ بەدفەڕ

سەرچاوە: هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)

هات و نەهات

بسته به شانس

سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ

هات و نەهات

شتی دوو بەختییە کە ئاکامی دیار نەبێ

سەرچاوە: هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)

هات و نەهات

خۆوبەخت، هات و بات

سەرچاوە: نالی

هات و نەهات

هاتنه وە و نەهاتنەوە. بەخت بۆ هاتن و بەخت بۆ هاتن. مان و مردن.

سەفەرمان چونکه ڕێی هات و نەهاتە
دوعامان بۆ بکەن، ئێوە و خوداتان!

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

هات و نەهات

ڕێگای مان و نەمانی(تەلەزگە و بڤەیە)

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - فارسی

هڵێن تێ، بڵێن نەوا

دیو می آید دیو می برد. ( کنایەاز خانەی خالی است، یعنی خانەی گدا مثلاً.)

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - کوردی

هڵێن تێ، بڵێن نەوا

چۆڵ و هۆڵە. (نیدیۆمە لە خانووی خاڵی، بۆ نموونە: خانووی هەژار.(

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - عارەبی

هڵێن تێ، بڵێن نەوا

یَجيءُ، الجِنُّ، یَذهَبُ بالجِنِّ.

سەرچاوە: هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)

هیچ نەبێ

لااقل

سەرچاوە: هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)

هیچ نەبێ

بە لانی کەم

سەرچاوە: نالی

هیچ نەوێژ

بێدەنگ و گلەیی نەکەر.

قانیعی بابی ڕەضا و ڕاضی بە پووش و دڕک و داڵ
سالیکی صەبر و تەحەممول، بوردەبار و هیچ نەوێژ

سەرچاوە: هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)

هەسپێ نەیی

حشره اخوندک

سەرچاوە: هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)

هەسپێ نەیی

تاژیلۆکە، حوشترخوا، تاژی ئەحمەدڕاوکەرە، بالووک، ئەسپی حەسەن حوسێنان

سەرچاوە: هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)

هەنبا نەبۆرینە

انبان جادویی در افسانەها که گویا محتوای همه چیز بوده

سەرچاوە: هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)

هەنبا نەبۆرینە

هەمبانە بۆرینە

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

هەنگوورە (باک.٬ نەھ.)

بەوجوورە٬ بەوچەشنە٬ بەوتەرزە.کەرەجنە.)

سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ

هەڕلەبڕ نەکردنەوە

بریتییە لە یەکێک کە لە کارێکدا زۆر نەشارەزا بێ

سەرچاوە: برادۆست (کوردی - کوردی)

واتای سروشت-نەکرد

non-natural meaning

سەرچاوە: زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - عارەبی)

وشە نەبیستن

الصمم اللفظي

تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان