شرح و تفسیر

ڕاوە، مانالێ دانەوە، شیکردنەوەی نووسراوێک بە نووسراوێک

ناوی شارێکی کوردستانە کەوتۆتە لای رۆژاوای کلسێ (عەینتاب) یشی پێ دەڵێن

گوڵچن

ناوێکی کۆنینەی خاکی هەکارییە

خواردن و بردنی شتی مەردووم بە خۆڕایی

مفت
کید و فریب

خۆڕایی، بەلاش، مفت
حیلە و حەواڵە و تەشقەڵە

«کعر.»، «نمسـ.» وەدەست خستن و دەست بەسەردا گرتنی شتێک بە فڕ و فێڵ یا بە هەر جۆرێکی تر.: بۆچی ئاوانتەیە؟ *هاوانتە، هەوانتە.

هەوانتە، بەفیڕۆ، بەخۆڕایی

«کعر.» ۱- «نفا.» کەسێکی بە فڕ و فێڵ و کەڵەک دەست بەسەر ماڵی خەڵکدا بگرێ: ئاوانتەچی وەک خۆی هەر نابێتەوە. ۲- «سفا.» حاڵی کابرایەکی ئاوا: تووشی کابرایەکی ئاوانتەچی بووین دەیویست هەڵمان خەڵەتێنێ

کەسێکە شتی مەردووم بخوا یا بیبا بە ئاوانتە

مفتخور و کلاه بردار

مفتەخۆر، دەسبڕ و فێڵەباز و دەبەکار

هەوانتەچی، کەسێکە چتی مەردوم بخووا یا بیبا بە فیڕۆ بە خۆڕایی

(مست. مت.)، (کئیر.) وەقسە هێنان، پرسیار لێکردن، سواڵ و جواب کردن دەگەڵ کەسێ ٠بۆ ڕوون کردنەوەی مەسەلەیەک)، قسە لێ دەرکێشان. *(کعر.) ئیفادە وەرگرتن.

(کعر.) ١- (نمس.) ڕەنێو هێنان (بۆ شتی کشتووکاڵی)، بەرهەم هێنان (بۆ شتی سناعی)، دروست کردنی کەلوپەل لە کارگاکان. ئینتاجی ساڵانەی ٣٠٠ فڕۆکەیە، ماڵی پیرۆت ئینتاجی ڕۆنیان ٢٥٠ کیلۆیە. ٢- (نا.) بەر و بووی کاری دەست یا مێشک. نووسەری چاکە و شاعیریشە بەڵام ئینتاجی کەمە. *(کئێر.) تەولید.

ئەم ڕێکخراوە لە ساڵی 1923 بەمەبەستی بەرگریکردن لە تاوان و سووکەتاوانی یاسای گشتی و سزادان و ڕادەستی تاوانباران لە شاری ڤییەنا (نەمسا) دامەزرێوە و ئێستە پتر لە 176 وەڵات بوونەتە ئەندامی ڕێکخراو. بەگشتی ئامانجی ئەم ڕێکخراوە بریتییە لە: پتەوکردنی پێوەندی ڕاستەوخۆی مەقاماتی پۆلیسی وەڵاتانی جیهان بەیەکتر، کۆجێکردنی زانیاری پێوەندیدار بە تاوانبارانی نێودەوڵەتی و هەنگاونانی تەکنیکی لەمەڕ تاوانەکانی یاسای گشتی، جگە لەو بابەتانەی کە لایەنی سیاسی یان ئایینی یان ڕەگەزییان هەبێت. ناوەندی ڕێکخراوی نێودەوڵەتی پۆلیسی تاوانباران، لە ساڵی 1989 لە شاری پاریسەوە گواستراوەتەوە بۆ شاری لییۆن لە فەرەنسا.

سازمان بین المللی پلیس جنایی (اینترپل)

International Criminal Police Organization (Interpol)