تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



تەڕەماست
ماستی که برای زمستان نگهداری می شود
تەڕەماست
ماستێ کە بۆ زستان ڕادەگیرێ، پیوی بەسەردا دەکەن
تەڵەماسی
ماشەی ماسیان، بڤە
جمگەماسای(هەوا)
جەرگماسای
جەوزماسیل
تاتوره، پاتوله، گوزکنا.
جەوزماسیل
تاتۆڵه. [ڕوەکێکی ژەهراویه.]
جەوزماسیل
جَوز ماثِل، جَوز مُقاتِل.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
حماسە
[ا. ع ]
(هەماسە - hemase)
دلاوەری، دلێری، داستان، کە لە ئەدەبیاتدا جۆرە شیعرێکی تایبەتە بە پەسندی پاڵەوانان، کۆمەڵە داستانێکە دەربارەی دلاوەر و قارەمانانی نەتەوەیی و نەژادی کە بە نەزم دەهۆنرێتەوە، وەکو شانامەی فیردەوسی.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
خرماستان
[ا.مر ]
(خورماسیتان - xurmasitan)
باخی دارخورما، نەخڵستان.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
خماسی
[ص.ع ]
(خوماسی - xumasî)
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
خورماسیچان
گیاندارێکە وەک ڕێوی بەڵام ئەم گەلێ پچووکترە
دڕەماسی
جۆرێ ماسی
دۆماست
(بار.): ماستاو
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
دیپلماسی
[ا.فر ]
(دیپلوماسی۔ diplumast)
دیپلۆماسی
دیپلۆماسی، لە وشەی «دیپلۆما»ی یۆنانی و لاتینی وەرگیراوە کە بە مانای بەڵگە و بڕوانامەیە. هەروەها مانای زمانشیرین و زمانلووسیشی لێ بۆتەوە. ئەم وشە لە زاراوەی گشتی و زانستی سیاسەت بە سێ مانای سەرەکی ڕاڤە کراوە:
1ــ بەگشتی، دیپلۆماسی بریتییە لە پێوەندی نێوان دەوڵەتەکان. هەندێ لە بیرمەندانی سیاسەتی نێونەتەوەیی، دیپلۆماسی بە ڕەگەزێکی دەسەڵاتی نەتەوەیی لە قەڵەم دەدەن و هەندێکی تریش تەنیا وەکوو ئامرازێک بۆ جێبەجێکردنی سیاسەتی نەتەوەیی ناوبردەی دەکەن.
2ــ واتایەکی دیکەی ئەم زاراوە، بە گفتوگۆ و دیالۆگ لێکدراوەتەوە چونکە مەبەست لە گفتوگۆ سازشکردنە کەواتە لەم ڕوانگەوە ئەکرێ دیپلۆماسی بەم جۆرە پێناسە بکەین: هونەری مامەڵەکردن لەگەڵ سیاسەتی نێونەتەوەیی کە ڕێگە لە مەترسی تیاچوونی بەرژەوەندی و ئاسایشی نەتەوەیی* دەگرێت.
3ــ سەرەنجام، دیپلۆماسی پێناسەیەکە بۆ شێواز و مێتۆدی ئیشکردنی دەزگەی بەڕێوەبەری پێوەندی نێودەوڵەتی و چۆنییەتی هەڵسوکەوتی ئەو کەسانەی کە بەرپرسی کردنەوەی ئەم جۆرە پێوەندییانەن.
یەکێک لە بابەتە گرنگەکانی دیپلۆماسی، چۆنییەتی گرێبەستی جەنگ و دیپلۆماسییەتە. لەم ڕووەوە دیپلۆماسی، ئامرازێکە کە بە کەڵکوەرگرتن لێی، سیاسەتی دەرەکی لەبری شەڕ وپێکدادان بە ئامانجەکانی خۆی دەگات بە دیوەکەی دیکەشدا دەستپێکردنی شەڕ بە مانای شکستهێنانی دیپلۆماسییەتە.
دیپلۆماسی ئاو: بڕوانە سیاسەتی ئاو.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
زاماسکه
[ا ]
(زاماسکه - zamaske)