تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



لمۆڕ
لمبۆز، پۆز
ڕوگرژ، ناچاوترش
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
لمیدن
[مص.ل ]
(لەمیدەن - lemîden)
لمە
(هەورا.): زگ
های لمن
هاوارتە لە من
هەی واخ لمن
کلمه ابراز غم و اندوه، سرآغاز بعضی از ترانەها
وای لمن
وای برمن
وای لمن ئەزۆ
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
دلمرده
[ص. مر ]
(دیل مورده - dil murde)
دل مردوو، دلتەنگ، دلتەنگ، بی¬زەوق، مەلول، بیزار.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
دلمل
[ا. ص ]
(دولمول - dul mul)
نەگه پیو، فەریک.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
دیلماج
[ا.ص.ت ]
(دیلماج - dilmac)
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
دیپلمات
[ا. ص ]
(دیپلومات - diplumat)
دیپلومات، سیاسەتوان، کەکسی کارزان و کارامه له کاروباری سیاسیدا.
گلمان (ڕۆژ.)
گەوزین٬ ـــ دن (کە.) : گەوزاندن٬ قسە جوون٬ ـــ دەنەوە: زۆرانێ و یەکتر گەوزاندنی شەگان.
<دیلماج>
پَچواک، پای خوان، تَزفان، تاجُران.(ترکی است.)
<دیلماج>
زوانزان، تەڕزمان.[وەرگێڕ، دیلماج (وشەیەکی تورکیە.)]
<دیلماج>
تَرجُمان، مُتَرجِم، مُفَسَّر.
ئالمانا
خێڵێکی کوردە کەوتۆتە ژوورووی ووڵاتی (خەرزا) ئالمانا.
ئیخوانولموسلمین
بزووتنەوەی ئیخوانولموسلمین لە ساڵی 1929 لە لایەن «حسن البنا» لە میسر دامەزرێ بەمەبەستی گەڕانەوە بۆ یاسا و بنەماکانی سەرەتای ئیسلام. ئەم بزاڤە توانی تەلی سوز و عاتیفەی موسڵمانان ببزوێنێ و بەرەو لای خۆی ڕاکێشیان بکات بە چەشنێک کە لە کۆتاییەکانی جەنگی جیهانی دووهەم، ژمارەی ئەندامەکانی گەیشتە 2 ملیۆن کەس و توانی لە وەڵاتە عەرەبییەکان بە تایبەت میسر، پێگەیەکی باش بەدەست بهێنێ. پاش ئەوەیکە ئەنوەر سادات، سەرۆکوەزیری میسر لە ساڵی 1948 ئەم بزاوتەی بە نایاسایی و یاساغ ناوبردە کرد، لایەنگرانی ئیخوانولموسلمین سەرۆک وەزیریان تیرۆر* کرد و پاش ماوەیەکیش (حسن البنا) کوژرا. لە ساڵی 1954 ئیخوانولموسلمین، هەوڵی دا سەرۆککۆمار، «عەبدولناسر» تیرۆر بکات بەڵام نەیتوانی. ئەویش بزاوتەکەی پێچایەوە و ئەمەش بوو بەهۆی ئەوە کە بنکەی ئیخوانولموسلمین لە قاهیرەوە بگوێزرێتەوە بۆ دیمەشق و ببێتە ڕێکخراوێکی شاراوە و ژێرزەمینی.
ئیخوانولموسلمین ئەمڕۆکە لە میسر و چەندین وەڵاتی ئیسلامی دیکەدا چالاکی ئاشکرای هەیە. بۆ وێنە لە سوودان لە حەفتاکاندا لایەنگری زۆری بەدەست هێنا و توانی لە هەڵبژاردنەکانی 1986 بە ناوی «بەرەی نەتەوەیی ئیسلامی» بەشداری بکات و 51 کورسی پەرلەمان بەدەست بهێنێت. ئەم ڕێکخراوە لە وەڵاتی میسر وەکوو حیزبێکی نایاسایی و بە شێوەیەکی شاراوە درێژە بە چالاکی ئەدا تەنانەت دەگوترێ لەناو پەرلەمانی ئەم وەڵاتەدا لایەنگری بەرچاوی هەیە.
ئیخوانولموسلمین
اخوان المسلمین
ئیخوانولموسلمین
Moslem Brotherhood
ئەلمۆدە
آلامُد
آلامُد
ئەلمۆدە
ژنێ کە جلکی ژنە ئوورووپایی دەکاتە بەر
جلکی بەدابی ژنە ئوورووپایی: مێخەکبەند ئەخشێ لە ناو مەمکانی/هەزار ئەلمۆدە بێ بە قوربانی «فۆلکلۆر»لێت موبارەک بێ ئەلمۆدەی تازە
ئەلمۆدە
١- (نت.)، (کعر.) ژنێکی جلوبەرگی فەڕەنگی دەبەرکا و چارشێو (عەبا) بەسەر دانەدا. ((مێخەکبەند ئەخشێ لە ناو مەمکانی)) ((هەزار ئەلمۆدە بێ بە قوربانی)) (پیرەمێرد-٢١٠) ٢- (ست.) هەموو شتێکی جیا لە داب و دەستووری کوردەواری، کە لە فەڕەنگان وەرگیرابێ. کەوشی ئەلمۆدە، کراسی ئەلمۆدە، ژنێکی ئەلمۆدە. هس.: مۆد، مۆدە. تێبــ.- وا دەزانم ئەم وشەیە لە (ئالامۆد)ی فرەنسی وەرگیرابێ و لە ڕێگای زمانی تورکییەوە هاتبێتە ناو زمانی کوردییەوە.
ئەلمەدین(باک)
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
الماس
[ل - ا ]
(ئەلماس - elmas)
بەردێکی گرانبەهایە، ئەڵماس.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
المثنی
[ع - ا ]
(ئەلموسەننا - elmusenna)
نوسخەی دووەمی هەر نووسینێک.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
المپیاد
[فر - ا ]
(ئولمپیاد - ulempiyad)
بەو چوار ساڵەی نێوان یارییەکانی ئوڵۆمپیاد دەگوترێ.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
المپیک
[فر - ص - ا ]
(ئولەمپیک - ulempîk)
جۆرەکانی وەرزش وپێشبڕکێیەکانی یۆنانی کۆن کە کە هەر چوار ساڵ جارێک ئەنجامیان دەدا.