تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



ئەشقیا
[[=عا.: اشقیاء «شقی » ] ]
«شقی.»، «نا.» ۱- دڕ و بێ حەیا۲. - شڵتاغ باز، شەڕ فرۆش. ۳- خۆبەئازازان، ملهوڕ. ۴- ئەوەی گوێ ناداتە دابی کۆمەڵایەتی و هەرچی ویستی دەیکا و خۆی بەسەر خەڵکیدا دەسەپێنێ. ۵- دز و ڕێگر.: دەک بە زیادی خێرێ نەبێ خۆ ئەم هەتیوە پیسەی کوێخا بارامیش لێمان بۆتە ئەشقیا، ئەم دنیایە بۆ وای لێهاتووە هەر دەمڕووتێ دووعانەی لە باخەڵی خۆیدا دیت دەبیتە ئەشقیا و جاددە نایکێشێ. «غەرەز لەم جرت و پرت و فاک و فیکە» «ئیتاعەی ئەشقیایە و دەفعی ئەشڕاڕ» «ڕەزا- ۲۲»
ئەشقیایی
[[عا. کو.] ]
«حمسـ.» کارێکی پیاوی ئەشقیا دەیکا، ئەوەی لە ئەشقیایان بووەشێتەوە: ئەشقیایی پیشەی ئەوانە نییە کە شەرمیان بە خۆیانە.
ئەقاقیا
آقاقیا. (درختی است معروف.)
ئەقاقیا
ئاقاقیا. [ئەکاکی، دارجەوی (درەختێکی بەناوبانگە.)]
ئەقاقیا
اقاقیا، اقااقیة، وێنە= ئاقاقیا
ئەقیانووس
دریابار، دریای بزرگ.
ئەقیانووس
دەریای گەورە، دەریای بێ پەی. [ئۆقیانووس، زەریا]
ئەقیانووس
بحرمحیط، اقیانوس کبیر.
ئەقیق(باک)
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
اتقیاء
[ع - ا ]
(ئەتقیاء - etxîya)
تەقواکاران.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
اسقیل
[ا ]
(ئیسغیل - isxîl)
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
اشقیاء
[ع - ا ]
(ئە شغیاء - eşxiya’)
شەقی، بە دبەخت.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
اقاقیا
[ا ]
(ئەغاغیا - exaxiya)
جۆرە درەختێکە.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
اقیانوس
[ا ]
(ئوغیانوس - uxyanus)
ئۆقیانووس، دەریای زۆر گەورە، ئۆقیانووسی مەزن، ئۆقیانووسی ئەتڵەسی، ئۆقیانووسی هندی، ئۆقیانووسی بەستەڵەکی باشوور، دەریالووش، زەریالووش.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
انقیاد
[ع - مص - م ]
(ئینغیاد - inxiyad)
ڕام بوون، گوێڕایەڵی، گۆشداری، کەویبوون.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
اوقیە
[ع - ا ]
(ئەوغییە - ewxîye)
پێوانەیەکە، بەرانبەر بە حەوت میسقاڵە.
بازی یەقین
(نت.)، (مک.) تم: بازی دەوڵەت. ((سبحەینێ کە ڕۆژ کراوە، مەجلیسی تاقیقی گیراوە، بازی یەقینیان هێناوە، هەردووک چاوی بەستراوە، هەڵیان ئاوێت ڕاوەستاوە، لە هەوای لەنگەر بەستراوە، سەربەرەژێر هات گەراوە، ئیکلامی فەرخی کێشاوە)) (تحفە، ب٢، ل- ١٤٢/١٤١).
باقیو ساقی کردن
(مست. لا.) ئالوگۆر کردنی شتان پێکەوە و لەسەردانەوە یا لەسەر ئەستاندنەوەی.: ئەم کابرایە ڕۆژێ هەزار باقی و ساقی داەکا.، کەس تێی ناگا خەریکی چییە.
سەرچاوە: نالی
باقییە
ماو.

تۆ باقییەیی ساقییەیی صەحنی چەمەن بە
مەیدان هەمو مەی دانە بە کاسات و بە طاسات
باقیە
بخیه