تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



قیامەت
قیا
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
قیان
[ا. ع ]
(غییان - xiyan)
ئارایشتگەر، کەنیزەک.
ئارد نەتەقیاگ
خشکبار، خشکە.)آرد غربال نشدە)
ئارد نەتەقیاگ
[(ئاردی نەبێژراوە.)]
ئارد نەتەقیاگ
ئاردنەتەقیاگە(ئەردە)
ئاردی دانەبێژراو
ئوقیانووس
[[=لاتینی: ئۆسێئانووس]]
«نا.» دەریای زۆر گەورە و پان و بەرین. تێبــ.ینی: آ» لە دنیادا پێنج ئوقیانووس هەن: ۱- ئوقیانووسی گەورە «کەبیر، هادی، ساکن، ئارام» ۲- ئوقیانووسی ئەتڵەس «موحیتی ئەتڵەسی، ئاتڵانتیک» ۳- ئوقیانووسی هیند. ۴- ئوقیانووسی سەهۆڵ بەندی باکوور. ۵- ئوقیانووسی سەهۆڵ بەندی جنووب. ب» ئوقیانووس و دەریاکانی تر، تێکڕا لە دە بەش حەوت بەشی ڕووی زەوییان داپۆشیوە. ج» ئەم وشەیە لە لاتینیڕا چۆتە ناو زمانی یۆنانی و بۆتە «ئۆکێئانۆس»، ئەو جار عەڕەب وەریانگرتووە و کردوویانە بە «ئوقیانووس» وە بەم شێوە عەڕەبییەی هاتۆتە ناو زمانی فارسی و کوردی و زمانانی ترەوە. ٭بەحری موحیت.
ئوقیانووسیە
«نا.»، «کئێر.» یەکێکە لە پێنج بەشەکانی دنیا لە قاڕەی «ئوستوڕالیا» و لە چەند کۆمەڵە دوورگەیەک پێکهاتووە، کە لە ئوقیانووسی ئارامدا پەرش و بڵاون. هەشت میلیۆن و ۹۷۰هەزار کیلۆمەتری چوارگۆشەیە و ۱۹ میلیۆن نفووسی هەیە «۱۹٦۹»، تمـ: «لاڕووس_۱۴۴۴».
ئۆقیانووس
دەریالووش
ئەشقیایی
[[عا. کو.] ]
«حمسـ.» کارێکی پیاوی ئەشقیا دەیکا، ئەوەی لە ئەشقیایان بووەشێتەوە: ئەشقیایی پیشەی ئەوانە نییە کە شەرمیان بە خۆیانە.
ئەقیانووس
دریابار، دریای بزرگ.
ئەقیانووس
دەریای گەورە، دەریای بێ پەی. [ئۆقیانووس، زەریا]
ئەقیانووس
بحرمحیط، اقیانوس کبیر.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
اتقیاء
[ع - ا ]
(ئەتقیاء - etxîya)
تەقواکاران.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
اشقیاء
[ع - ا ]
(ئە شغیاء - eşxiya’)
شەقی، بە دبەخت.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
اقیانوس
[ا ]
(ئوغیانوس - uxyanus)
ئۆقیانووس، دەریای زۆر گەورە، ئۆقیانووسی مەزن، ئۆقیانووسی ئەتڵەسی، ئۆقیانووسی هندی، ئۆقیانووسی بەستەڵەکی باشوور، دەریالووش، زەریالووش.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
انقیاد
[ع - مص - م ]
(ئینغیاد - inxiyad)
ڕام بوون، گوێڕایەڵی، گۆشداری، کەویبوون.
بزرقیان(هەورا)
بووقیان(لو)
بەدقیافه
بدریخت، جَندَره، ناتراشیده.
بەدقیافه
بەدڕێخت، بەدقەڵافەت. [ناقۆڵا]
بەدقیافه
شَقیح، مُشَوَّة. (مـ: شَوهاء)