تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
عا
وتەیەکە بەکاردێنرێ بۆ لێخوڕینی کار و بەرخ
عا
ووشەییکه کار و بەرخی پێدەگێڕنەوه لە بنچینەدا: ها و حایه.
بە عاستە م و دووبە ڵا
«بنت.»، «مک.» زۆرکەم:: بە عاستەم و دوو بەڵا لەبەری هەستا. دوو بەڵا بەلاوە چوو. بە عاستەم و دوو بەڵای مابوو له بانەکه بکەوێتە خوار. تێبــ.ینی: نازانم وشەی «بە ڵا» لێرەدا هەر «بلاء» ی عەڕەبییه یا شتێکی تر.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
عاذر
[ا.خ ]
(ئازەر ـ azer)
ناوی پیاوێکه ده ڵێن به بێ ئیمانی مردووه و حه زره تی عیسا پاش چل رۆژ زیندوویی کردۆته وه و ئیمانی هێناوه.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
عاذر
[ا.خ ]
(ئازەر ـ azer)
ناوی پیاوێکه ده ڵێن به بێ ئیمانی مردووه و حه زره تی عیسا پاش چل رۆژ زیندوویی کردۆته وه و ئیمانی هێناوه.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
عاصره
[ا.فا.ع ]
(ئاسیره ـ asire)
گووشه ر،ئاوگری میوه (به گوشین).
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
عاقب
[ا.فا.ع ]
(ئاغیب ـ axib)
جێگری که سێکی دی.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
عالیات
[صوا.ع ]
(ئالییات ـ alîyat)
به رزو بڵندو پێرۆز.
a (zana = عالم)
حرف يضاف الى الفعل فيجعله فاعلاً
a dêt (عادة)
عادة
ئاخری و عاقیبەتی
لە ئەنجامدا لە نەتیجەدا، هەر...
بێ عار
کەسێکە لە هیچ چتێک پەند وەرنەگرێت._ی: پەند وەرنەگرتن
بەرده عازەبه
[[به‌رد/1+3- یه/2+عازه‌ب+ 5-ئه/1]]
«نت.» گاشەبەردێکه لە لادێی کوردستان. جحێڵان هێزی خۆیانی پێ تاقی دەکەنەوه. تێبــ.ینی: نیاز لەم تاقی کردنەوه ئەوەیه بزانن باڵق بوون و کاتی ئەوەیان هاتووه ژن بێنن.
سەرچاوە: نالی
خاریقی عادات
ئەو کردارانەی لە توانای هەمووکەسدا نین و خواوەند بەهرەی لێهاتنیان تەنها بە هەندێ کەسی هەڵبژاردەی خۆی ئەدا.

« نالیی » یەک و ئەو کەس کە تەماعی غەزەلی بیست
مەعلوومی بووە زۆر و کەمیی خاریقی عادات
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
خوش عاقبت
[ص ]
(خوش ئاغیبەت - xûş axibet)
ئاقیبەت خێر، ئاخیرخێر،ئاکام فەڕ.
خەرق عادەت
فَرجود.
خەرق عادەت
کەس¬نەکردگ. [دەرئاسا، مۆجزات، کەرامەت]
خەرق عادەت
اِعجاز، کَرامَة، خَرقُ العادَة. (خَوارِق)
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
شهره عالم
[ص.مر ]
(شوهرەی ئالەم - hreyêalem șû)
ناودار له گشت جیهاندا .
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
عائث
[ا ]
(ئائیس ـ a’is)
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
عائد
[ا.فا ]
(ئائید ـ aid)
گه ڕاوه،که سێک که عیاده ت و سه ردانی نه خۆش بکات، ده رامه ت، سود.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
عائدات
[ا.فا ]
(ئائیدات ـ aidat)
ده رامه تان،سه ردانی نه خۆش،چاکی و میهره بانی و عه تا و به خشش و مه نفه عه ت.