تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



شیره
چەند ددانێکی شیرییه لە زاری ڕەشە ووڵاخی و یەکسماندا له تەمەنی دوو ساڵ و نیویدا دەکەون دووایه ناوبژەی دەردەکات، کە ئەویش کەوت بەرازەی دەردەکات لە تەمەنی شەش ساڵیدا. شیله، مەی، غمی چتی شیرین. ڕینگ، ڕینگاڵ. ڕۆنگەرچەک. ئاوی ترێیەکیه، کە بۆ دۆشاوی بێ پێش ئەوەی بیکوڵێنی و هەوێنی تێکەن ـ ی پێدەڵێن. ئاوێکی ڕەشه درەختان دەری دەکەن.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
شیره ¬ء تریاک
[ا.مر ]
(شیره ی تیریاک ـ rey tiryak șî)
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
شیره ¬ء خام
[ا.مر ]
(شیره ی خام ـ rey xam șî)
شیله یه که ره گی گیاوه بۆ قه دی ده چێت.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
شیره ء معده
[ا.مر ]
(شیره ی میئده ـ șîrey me’de)
شیله ی گه ده ، لیکاوی گه ده.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
شیره خانه
[ا.مر ]
(شیره خانه ـ rexane șî)
مه یخانه ،شوێنی شیره کێشان (تلیاک).
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
شیره کش
[ص.فا ]
(شیره که ش ـ rekeș șî)
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
شیرو خورشید
[ا.مر ]
(شیرو خورشید ـ șîrû xûrșîd)
شێرو خورشید ، نیشانه ی کۆنی ده وڵه تی ئێرانه که بریتییه له وێنه ی شێرێکی راوه ستاوی شمشێر له ده ستی راستاو هه تاو له پشتییه وه ده دره و شێ.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
شیرو خورشید سرخ
[ا.مر ]
(شیرو خورشیدی سورخ ـ șîrû xûrșîdi surx)
شێرو خورشیدی سور ، ناوونیشانه ی کۆمه ڵه و ده زگای خێر خوازی ئێرانه.
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
شیروا
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
شیروار
[ق.ص ]
(شیرڤار ـ rvar șî)
شێرئاسا.
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
شیروان
وڵاتی (مێد)
شیروان
پارچه خاکێکه لە بارزاندا. ـ ی: هی خاکی شیروان. سەرتالار.
شیروانه
شیرپاڵۆک، پاڵووێنه.
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
شیروانی
دارەڕای دوو قەدە لەسەر یەک ڕایەڵ
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
شیروانی
[ص.ن ]
(شیرڨانی ـ șîrvanî)
خه ڵکی شیروان.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
شیروانی
[ا ]
(شیرڨانی ـ șîrvanî)
جۆره خێوه تێکی چوار گۆشه یه ، شیروانی.
شیروانی
چَفت، سَرتالار، شیروانی، شَروانی