شێلان

گۆرانی گوتن.

بەندەر٬ دەربەند.

سترۆ .

جلسقَه، جِلِیسقَه

شەوخەف، جلیسقە [سەدریە: سوخمەی بێ قۆڵی پیاوانە]

صُدرَه

کت پوشیدنی

جۆرێ کەوای کورتە لەسەر جلیقەوە دەیپۆشن، کۆت

جلیسقە.

(نا.)، (کعر.) گۆشتی کوڵاوی پوختەکراو، کە بەهارات و داو و دەرمانی دیکەی تێکەڵ کرابێ و لەناو ڕیخۆڵەدا ئاخندرا بێتەوە، لە کاتی پێویستا دە ڕۆنا سووڕی دەکەنەوە و هێلکە ی بەسەردا دەکەن، بە ساردی و برژاویش دەخورێ. *(کێیر) کاڵباس. تێبــ. - ئەم وشەیە تورکییە و مانای ئاخنراوە و پەستێوراو دەدا. هاوتاکەشی لە (کێیر) لە زمانی ڕووسی وەرگیراوە.

(دەست رەنج - dest renc)

کری، هەق کرتی کارو رەنج، به رەنجامی رەنجدان و زەحمه تکیشان.

(دکستروز - dikstroz)

گلوكوز.

ترانه

گۆرانی، مقام

لاوکێکە کە سەرگوزەشتەی دڵداریی پیشان دەدا

اُسطُرلاب

عاسمان پێو، ئامرازێکە لای ئەستێرەناسان بۆ لێکدانەوەی نێوان ئەستێرە و ئەستێرە

«نا.»، «هلـ.» ۱- چەقۆی سەرتاش۲- «تتـ.» ئەو تیغە بچکۆلانەی دەخرێنە مەکێنەی تراشەوە. تێبــ.ینی: بە لای منەوە ئەم وشەیە لە مەسدەری «ئەستڕین، سڕین» داتاشراوە. ٭گوێزان. «کئیر» تیغ «بۆ مانای دووەم».

ژنی نەزۆک

هەسترکێش، هەسترڤان

سوارەی ئێستری دەوڵەتی

(ست. نت.) ١- کەسێکی سواری ئێستر بێ. ٢- (کعر.) جەندەرمەی دەوری عوسمانی. تێبــ.- لەبەر ئەوەی وڵاغیان ئێستر بوو لە کوردستان دەسووڕانەوە، ئەم ناوەیان بە سەردا بڕاوە. ئەم ناوەیان بە سەردا بڕاوە. *قاترسوار.

سواری ئێستری._ی: سوواری ئێستری بوون: ئێسترە شەلە بۆ کووێ دەچی؟ ئێسترە شەلە کێوە دەچی؟ گەمەیێکی منداڵانەیە،(موک) هەنگڵەشەلە

جوورە ئێسترێکە دایکی ماکەرو باوکی ئەسپە لە ڕووی ئەوەوە زۆر نابووت و بێ تین و گچکەیە بێ کەڵکە

(نت.) ئێستری مێ. ئێستری ماچە ئاووس نابێ.

(نت.) ئێستری نێر. ئەرێ ئێسترێکی نێرەکی باشتان پێ شک نایە بۆ فرۆشتن.

(نت.) ئێسترێکە بە پێچەوانەی ئێستری ئاسایی، ئەسپ لە ماکەر دەپەڕێ و ئەمەی لێ دەکەوێتەوە، وەکوو ئەسپ دەحیلێنێ و لە ئێستری دی بچووکترە.

(نت.) جۆرە ئێسترێکی بچووکە، وەکوو دەڵێن لە جووت بوونی (گا) و (ماکەر) پەیدا دەبێ.

ترانه