تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



گیا زەرتک
گیایەکە بستێک بڵند و گوڵی زەردە ٬ گوڵەکەی ووشک بێت ٬ کەبە برینان وەرکرێ دەیبرژێنێتەوە.
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
گەنمە زەرتکە
گەنمێکی سەختی گوڵ ڕەشە
یاقووتی زەرد
(باک.) بەرزەرین.
ئازەری
ئاوورین، ئاگرین، ئازەربایجانی
ئەنزەروت
انزروت
ئەنزەروت
جیوەی دارێکی تاڵەبۆ دەرمانی برین دەکار دەکرێ: حشتئ ریش و شانی زامدارو جدەو بو ناعیلاج/چەند قرۆشێکم هەبو، بۆمدا بە نەوت و ئەنزەروت، «شێخ ڕەزا»
بلچەزەرده
گویج، گویژ، کویژ، کویج، کوهیج، کوهِج، آنج، زَلزلَک، عَلَف شیران، عَلَف شیلان.
بلچەزەرده
[گۆیژەزەردە]
بلچەزەرده
زُعرور، تُفّاح البَرّ، ذو ثلاثَةِ حَبّاتِ، زَلزَلَخت.
بلچەزەرده
[[بلچ+3-ئه/2+زه‌رد+5-ئه/1]]
«نت.»، «سن.» گێوژی سوور.
بڵچەزەردە
گێووژی کێوی، کە سێ دەنکی هەیە
بێزەرۆ
گیاهی است آبزی
بێزەرۆ
گیایەکی گەڵا وردی ناو ئاوە، تامی تیژە و لە تیرەی کووزەڵەیە
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
بەرزەربینە
بەرزەرین(باک)
بەرزەرینە
زوەبەرجەد، زەبەرجەد
بەزەرەک
[[؟ ]]
، «نا.»، ؛ئێر.» تۆوی گیای کە تان. تێبــ.ینی: 1- ئەم تۆوه تۆزێ له هەرزن درشت تره، ڕ ەنگی قاوەییه شکڵی پانکە ڵەیه و چەوره. 2- له کوردەواری خۆمان دەیکوتن و دەگەڵ دۆشاو گەرمی دەکەن و دەیکەنه هەتوان «مەڵحەم»، هەندێ کوان که بنیان ڕەقه و دەرنابن لێی دەنێن، برینەکه د ەگەیێنێ و کێم و هەوایێکی تێدابێ دەیکێشێ. 3- له سەنعەتکاریدا ڕۆنی لێدەگرن بۆ: ا» چێشت لێنان «ڕۆنی گیا هێندێکیان لەم ماددەیەن - دهن بذر الکتان». ب» بۆ بۆیەکاری و ڕەنگ کردنی دار و دیوار و دەرک و پە نجەره، له پێشدا لەسە ر ئاگر ڕۆنەکه تۆزێ گەرم دەکەن و ئەو شتەی ڕەنگ کردنی مەبەست بێ. به فڵچه ئەم ڕۆنەی لێدەدەن «ڕتووبەت» و «شه» یان دەکێشێ و ئیشکیان دەکاتەوه، ئەو جار ڕ ەنگیان تێ هەڵدەسوون. 4- جاران ئەم ڕۆنەیان بۆ «چرا» و «چۆڵه چرا» وەکوو ڕۆن گرچەک بەکارهێناوه.
بەزەرەک
گیایەکی دەستچینە تۆوەکەی لەسەر برینان دادەنرێ دەری دەکات
تاڤزەرک(باک)
تەزەرد(هەر.، خۆ)
مەڕ، کاووڕ یا بەرخێکە دەم-و چاوی زەردو لەشی سپی بێ
تەزەرو
جور ،چور ،جوزبور ،چورپور ،بور ،تَدو ،تدرو ،تدرد ،تُرنگ ،تورنگ ،قرقاول ،خروس کوهی.