(ئەریکە - erîke)

تەخت، جێی نووستن.

«نت..» «کعر.» ڕێ و شوێن و داب و دەستووری کۆمەڵایەتی.

«ئم.»، «مک.» بۆ دە ربڕینی دەرد و داخ و ئاوات و ئارەزوو له سەرەتای مەبەستا دەگووترێ.:: بریا به بریایی خوڵای با ئەو سەفەرەم هەرنەکردبا.* «مک.، سیە.»، خۆزگە. «بک.، هل.» خۆزی «سیه.» کاشکه، کاشکی.

«س.» تم: برژاو.

«نت.» بریسکەی یەک لەدوای یە ک، بریسکانەوه * ئەوه چیه لەوێ کەوتووه هەر بریسکەبرێیسکێتی.

«نت.» تم: بریسکه.

«نت.» تم: بریسکه تێبــ.- هەرچەنده ئەم وشەیه مانای بریسکه دەدا، بەڵام فەرقێکیان هەیه که بریسکه زوو دەبڕێتەوه، کەچی «بریقه» درێژخایێن تره.

«نت.» بریقەی یەک له دوای یەک.

«مست.، لا.» تم: بریسکانەوه.:: وەکوو ئەڵماس بریقەی دێ.

«مست.لا» تم: بریسکانەوه.:: له دوورەوه بریقەدەدا.

«نفا.»، «نت.» ئەوکەسەیه برینان خاوێن دەکاتەوه و خوێنیان دەوەستێنێ و دەرمانیا دەکا و دەیان بە ستێ. «عا.» مضمد.

1- پەیدا بوونی «برین /1» لە ل سی ئادەمیزاد:: دەستی شامراد به چەقۆ بریندار بوو. 2- وجوودی «برین/1و 2» له شوێنێکی لەش:: چووینه سەری هەموو گیانی بریندار بوو «برینی لێ بوو، برینی پێوه بوو».

«حمس.» ئەنجامی بریندار بوون.

«سفا.» تم: برینگەوان.

مست. مت.»، «مک.» تم: به برینگ هەڵگەڕان

«نا.» 1- جوورێکه له جۆرەکانی قامیش. 2- جۆرێ حەسیری تەنکه لەو قامیشه دروست دەکرێ. تێبــ.- آ» لووله قامیشێکه به درێژایی سەرتا پا خوار دەقەڵشێن و پانی دەکەنەوه و ڕاست و چەپ تێکیان هەڵدەکێشن ب» زمانی ئارامی ئەم وشەیه ی له سۆمەری وەرگرتووه و لەوێڕا له قاڵبی «بوریاء- بوریة» هاتۆ ته ناو زمانی کوردی و «فارسی» ش به «بووریا» و ری گرتوه.

(داربەند - darbend)

داربەست، که پری میو، قایمه میو.

(دره - ختی مەریەم - direxti meryem)

دار خورما، ئەو دار خورمایەیه که وشک بوو بوو و لەبەر خاتری حەزرەتی مریەم سەر له نوی ژیایەو دو بەری گرت.

(دەریا - derya)

دەریا.

(دەریابەیگ۔ derya beyg)

گ ەورەی دەریا، سەروکی دەریا، دەریادار.