نوێن و کەلوپەلێکە کە ڕێبوار بیکا بە بار و لەگەڵ خۆیدا هەڵیگرێ بە وڵاخ

رخت سفر
بارو بنه سفر بزرگان

خورجێن و بەر و بوخچەی سەفەر
باری خواردەمەنی و ئەسبابی سەفەری پیاوی ماقووڵ

(نت.) کەلوپەکی سەفەر، شەڕ و... و.... چەشنی ئازووقە، نوێن، جلوبەرگ، تفاقی چێشت لێنان و... و.... کە جاران دەخرایە ناو خورجینێکی گەورەی تایبەتی وبازرگان و پیاوی دەست ڕۆییو و میرەکانی کوردستان،دەگەڵ خۆیان دەیانبرد.

خرجێکی گەورە، کە جێگای نووێن و پێخەفی تێدا بێتەوە، بارگەی بازرگان و ئیتر، کەل و پەلی تایبەتی خۆی وەکوو ڕایێخ و نووێن و جل و بەرگ و خوواردەمەنییە، کە بە ووڵاخ هەڵیگری. سەیزخانە، (کە) سەیس خانە. قورسایی ئەو بارەیە، کە کەسێ هەڵیدەگرێ

(مست. مت.) سازکردن و پێچانەوەی ئەو کەلوپەل و شتومەکانەی دەگەڵ زۆ دەبرێن بۆ سەفەر. ((کە بارگەت بۆ هەوار تێکنا عەزیزم + شکا ئەستوندەکەی تاوڵی مرادم))

رخت سفر بربستن

خۆ ئامادە کردن بۆ سەفەر

باروبنه

کەل و پەل و ئەسپاوی سەفەر

(نت.)،(مک.) هەموو کەلوپەلی پێویست بۆ سەفەرێکی کاتی هێندێک دوورودرێژ، کە کەسێ یا کەسانێ دەگەڵ خۆیان دەیبەن. ((بابم حاکم بوو لە ئیسفەهانێ ئەمنیشیان تەڵەب دەکرد حوکم دەهاتەوە سەرە، تەدارەکم دەگرت بارگەوبنە، چەندم ڕەنگین دەکردنەوە نۆکەرە))، (تحفە: ج٢، ل-٢٨٠).

هەندێک ناوماڵ و کەرەستەیە، کە لە پێش کۆچکردنی تەواودا دەگووێزرێتەوە شووێنە نووێیەکەی ڕەچاوگیراوە

کەسێکە هەر ئاگای لە بارگە بێ

آبدارباشی
قافلەسالار

کەسێ کە ئابدار باشی سەفەری ماقووڵانە
سەرقافڵەی کاروان

(نت.) کەسێکی کاری ئەوەبێ بارگە سازکا و بیپێچێتەوە و کە گەیشتنە مەنزڵ کەلوپەلی پێویست دەربێنێ، خاوەنی بارگە هەرچی لازم بووو لەوی داواکا و مشووری ئەو شتانەش دەخوا کە دەبڕێنەوە. تێبــ.- لە دیوەخانی دەربەگ و میرەکانی کوردستان، یەکێک بە تایبەتی بۆ ئەم کارە تەرخان دەکرا، کاربەدەستان و گەورە پیاوانی دیوان و پیاوانی دەوڵەمەند و دەست ڕۆیشتوویش بارگەچیان هەبووە، ئاشکرایە ئێستا ئەم کارە بەلاوە نراوە.

کەسێکە تەنها ئاگای لە بارگەی بێ

ئافرەتێکە، کە لە ماڵی بووکێوە لەگەڵ بووکێ دەچێتە ماڵی زاواو لەوێش بە کارەکەری لەلای دەمێنێتەوە. (موک)سەرسپی

(بازارگان - bazargan)

سەوداگەر، ماڵفرۆش، بازرگان، گەورە فرۆشیارو کڕیار.

بازارگرمی