«نت.» 1- ئەوەی بەهۆی کشتوکاڵ لە زەوی و ەردەگێرێتەوه یا به هۆی کارگە و فابریقە وه دروست دەکرێ. «عا.» مەنتووج، سە مەر، مەحسوول. 2- «مج.» نەتیجه و ئەنجامی هەر کردەوە و کۆششتێک چاک بێ یا خراپ:: به ڕوبووی خەباتی دژی ئیمپریالیزم ئازادی میللەتانه. تێبــ.ینی: بەلای منەوه، وشەی «بوو» لە مەسدەری «بوون» وەرگیراوه و لە ئەسڵا «بو، وه» یه که سیغەی موفڕ ەدی غایبی زەمانی حاڵه.* بەرهەم.

بەربەیار، زەوییەکە بەبێ شیوکردن بچێنرێ

«ست.» حالی کار، مەسەلە یا شتێ کە زۆر بخایێنێ یا وا دیاربێ کە زۆر دەخایەنێ.:: زستان بەروبووی درێژه، بەم هاسانییانە نابڕێتەوه. تیێب- هەر وەکوو کەرتەکانی ئەم وشەیەیان لێ پێکهاتووه بۆمان د ردەخە ن، وشەی «بەروبوو» هیچ پێوەندی دەگەڵ «بەروبوو» ی به مانای «سەمەر» نییه. * درێژخایێن.

پیت و فەڕی شت

بوم¬وبر، سَرزمین، دَمیک، أرتا.

سەرزەوین، ناوچه. [مەڵبەند، هەرێم]

وَطن، ناحیِة. (نَواحي، اَماکِن، اَراضی، مَحالّ)

بهره زمین
مدت

بەهرەی زەمین، داهاتی زەوی
ماوە و مەودا: زستانی ئەمساڵ وا دیارە بەروبۆ درێژ دەبێ

بەروباو، بەروبووم، بەرەجووت، وەرز، داهات، بەرە، ڕەوار، خوڵندۆت._دار: بەروبوومدار. ڕووشە، کارەسات، گێچەڵ، هەنگامە؛ یا خووا لەو بەروبۆنە بە دووربێ: لەو ڕووش و کارەسات و گێچەڵانە بەدووربێ

بە بێشکەیێک دەگوترێ کە دۆشەگەڵەو دەسرازەو کەل و پەلی منداڵی تێدابێ

گهواره و لوازم آن

لانک بەکەلوپەلەوە، بێشکە و ئەسبابی بێشکە، دەرگوش و هەرتشتێن وێ

، «نت.» لانکی منداڵ و هەموو ئەو کەلوپەلەی بۆ پێچانەوەی منداڵ دەناویدا پێویسته، جا منداڵەکەی تێدابێ یا تێدانەبێ:: کچێ ئەوه چ دەکەی وەره ئەوبەروبێشکەیه لێره لابەره.

پس و پیش. پشت سر هم.

شۆن یەک. [یەک له دوای یەک]

تَتری، مُتعاقب، مُتَتابع، مُتلاحِق، مُتعَاقباً، مئَتابعاً، مُتَلاحقاً.

توالی و تسلشل
به عقب

بە دووی یەکا هاتن، یەک لە دوو یەک
بەرەوپاش، ڕوو بە دواوە

«ست.» جووری جووڵان و بزووتنی چەند گیاندار یا بزواندنی چەند شت لە شوێنێ بۆ شوێنێکی تر، بەشێوەیەکی ئەوتۆ کە هێندێک لێک دووربن یا تۆزێ وەخت بکەوێته نێوان. یەک لە دوای یەک:: هەمووتان بەرەودوا بچنەدەر «هەموو دەرکەون بەڵام پێکەوە نا»، سوارەکان خەریکن بەرودوا د ەگەنه بەر ئاوایی «هەموویان وێکڕا ناگەنێ.».