«نت.» 1- دوو تەخته «کوێن» ی گەورە یه، کاتێ باوبژ یا باران دە نێو ڕە شماڵێ دەکا، لەولایەی باران و... تێیدەکا، به پێشیەوه دەگرن.. 2-جاجمی شەقە که جۆڵای کوردستان دەیتەنن. پێخەف یا کەلو پەلی دیکەی تێوەدەپێچن وەکوو پێخەفیش کەڵکی لێ وەرد ەگیرێ، 3- پارچەیەک خام یا تەختەیەکی بچووکی قاڵی، یا قوماشێکی تایبەتییه و جۆڵا د ەیتەنێ و پاک و خاوێن ڕای دە گرن و بۆ نوێژ لەسەرکردن تەرخان دەکرێت. * «هل.» دوو گرد. تێبــ.ینی: وادە زانم ئەم وشەی «بەرماڵ» ه لە پێش هەموو ماناکانی دیکەیدا بۆ مانای یەکەم دەکارکراوە و بۆ مانای سێیەمی لە بە وێچوون «لە باری تە نینەوه» داهاتووه.

ڕووخست، بەرماڵی نووێژی، (هەو) دووگرد، دووگورد، (هەورا) مازلۆخ، (باد) شەمڵ، شەملک، (جا.، هەورا) جاغاز، جانوماز، (زاخ) شەمل، (ئەردە.، دەر) جارماز، جانماز. پێشمال، دەرماڵ، دەرمال، ماوەیێکی تەختکراوە لەبەر دەرگای ماڵان. دوو تەختە دەواری لێکدراوی ئامادەیە بۆ ئەوەی هەر کاتێکی بایەکی بەهێز هات لە تەنیشت ڕەشماڵەکە بگیرێ و بە چەند سوولەیەک لە دەوارەکە قایم بکرێ بۆ بەربەسنی بایەکە

پێش ماڵان، دەروویانا

جاجم

جاجیم

جاجم، مەوج

کەیبانووی ماڵ

خانه دار

بناوانی ماڵ

بڕوانە: بەرمالی

«کن.» پیاوی چاک و، موسڵمانه، دەست و دڵی پاکه،

کدبانوی خانه
خدمتکاری که در خانه اسکان دهند

بناوانی ماڵ
پاشماڵە، ماڵەهەژارێکی خزمەتکاری ماڵێکە و جێگەیان داوەتێ، ژێرماڵە

ئەو بەشەی زگی ئادەمیزاد که دەکەوێته خوار نێوک و ژوور بەرگەده. * «سن.» بان بانەگا.

ممنون

منەتبار، مەمنوون، چاکە لەسەر

مثانه

ژێرمێزەڵدان، تۆزێ بەرەوژوورتر لە گون

«نت.»، «مک.» خشڵێکی ژنانەیه لە مت وموورووی جووربەجوور و هەڕەمه «له باری ڕەنگ و شکڵەوه» دەیهۆننەوه و کچان و ژنان دە ئەستۆیانی دەکەن.تێبــ.ینی: ژنه دەوڵەمەندان لە بەردی بەقیمەت و «کار با، یاقووت، شەوه،... و....» دروستی دەکەن و ژنه فەقیر له موورووی جەڵەبی.* «سیم.» گەردانه، ملوانکه. «سن.» ملوەن.، ملوێنک. «کئێر.» گەردەن بەند. «مک.» ملوێنکه. «جن.» گەلوووەن. تێبــ.ینی: ئەو هاوتایانه کە م و زۆر له لایە ن شکڵ و ئەو شتانەی که لێیان دروست دەکرێن. کەم و زۆر جیاوازیێکیان هەیه که هەموویان بۆ ڕازاندنەوەی «مل» و گەرد ن» بەکاردێت.

جۆرە ملوانکەیەکە کە ژنان بۆ جوانیی ڕاست و چەپ دەیکەنە ملیان