وشەدان

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

شەڕووڕەش (هەورا.)

شەر فرۆش.

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

شەکەت (هەورا.)

ماندوو، ماندنی، کفت. (بابا.) کەشەن، کەشەنگ. (ئەردە.) مانگ. ـ مانیاگ. ـ بوون: (باک.) بەتیلن. ـ کردن: (باک.) بەتلاندن.

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

شەڵ (هەورا.)

شەل.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

صحرا گرد

[ص.غا ]

(سه حراگه رد ـ seĥragerd)

بیابانگه رد، سه حرانشین.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

صفرا زده

[ص.مر ]

(سه فرا زه ده - sefrazede)

دووچار به سه فرا.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

صفرا شکن

[ص.فا ]

(سه فرا شیکه ن ـ sefrașiken)

سه فرا شکێن،خوارد نێک، یان دەرمانێک که-سه فرا نه یه ڵێ.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

صورت ارا

[ص.فا ]

(سووره ت ئارا ـ suret ara)

نیگار کێش، شێوه کار.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

طرب آرا

[ص.فا ]

(ته ره ب ئاراـ terb ara)

گه رم ،که ری کۆڕی به زم شادی.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

طرب سرا

[ا.مر ]

(ته ره ب سه را ـ terb sera)

به زم خانه.

سەرچاوە: نالی

طوغرا

جۆرە مۆرێکی سوڵتانەکانی عوسمانییە. خاڵ.

موشەخخەص لەشکری خەططت لەسەر تەسخیری باڵایە
کە طوڕڕەی (میری میران) ت نیشانەی ثەبتی طوغرایە

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

عاریت سرا

[ا.مر ]

(ئارییه ت سه را ـ arîyetsera)

دنیای فانی.

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - فارسی

عاشوورا

کزن، کدن

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - کوردی

عاشوورا

شمرکوژان، کۆتەڵ گۆرانن [ئازیەتباری لە ڕۆژی دەیەمی مانگی موحەڕڕەمدا بە بۆنەی شەرهیدکرانی حسێنەوە]

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - عارەبی

عاشوورا

عاشوراء، قَتَل، تَعزیه، اَیام العَزاء

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

عالم آرا

[ص.فا ]

(ئاله م ئارا - alem ara)

عاله م ئارا، ئارایشگه ری جیهان.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

عبارت آرا

( (ئیباره ت آرا - ibbaret))

به توانا له ده ربڕیندا، که سێک که به جوانی مه به ستی خۆی ده ربڕێ.

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

عن (هەورا.)

قوون، دەبێ لەبنچینەدا ئنه، حنه یا کنه بووبێ.

سەرچاوە: نالی

عەذرا

پاڵەوانی داستانی خۆشەویستیی (وامیق) و (عەذراء).

لە دنیا جەننەتی باقی تەلاری شاهییە، ساقیی!
(حەبیبە) طوڕڕەیی طەوقی ملیی (شیرین) و (عەذرا) یە

سەرچاوە: نالی

عەذرا

بێجگە لە مەعنا لەفظییەکەی کە واتە (کچی دەست بۆ نەبراو) و لەوەش کە ناوی ئافرەتە، ئیشارەتیشە بۆ مەریەمی دایکی عیسا و بۆ عەذرای قارەمانی ڕازی خۆشەویستیی (وامیق و عەذرا).

عیشقت، کە مەجازی بێ، خواهیش مەکە ئیللا کچ
شیرین کچ و لەیلا کچ و سەلما کچ و عەذرا کچ

سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ

غارا

جۆرە پارچەیەکی ئاوریشمی جوانە وەک خامەک

تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان