ڕایەت، دێهاتی. [ڕەعیەت: لادێیی ژێر دەسەڵاتی ئاغا.]

رَعِیَّة، رَعایَا.

بخشی عظیم از کردها
دهاتی
راهزن
از عشایر گوران
مرتع
تخلص یکی از شعرای کرد
نام روستایی در کردستان که توسط بعثیان ویران شد

تیرەیەکی زۆر گەورە لە کورد
دێهاتی، ڕەعیەت
ڕێگر، چەتە
سەر بە تیرەی گۆران
لەوەڕگە
نازناوی هەستیارێکی هاو چەرخە
گوندێکی کوردستانە بەعسی کاولی کرد

نێوی خێڵێکی گەورەی کوردە٬ لەوە٬ لەوەڕگەی هاوینێیە٬ جەردە٬ ڕێگر٬ چەتە٬ (فە.) ـــ چی: گۆرانی بٍێژ٬ ــــ ی: شێوەزاری تیرەی گۆران٬ جوورە مەقام و بەستەیە٬ تەڕانە٬ سترین٬ دیلانە٬ ـــ ی گوتن: ستراندن٬ ـــ ی بێژ: چڕگەر٬ دەنگخۆش٬ دەنگبێژ٬ ـــ یەی دارتنگ: لە سەدەی چوواردەمدا بە گۆرانی ئێستایان کوتووە.

ساڵۆنی رسوم و تەساویری حیواناتی وەحشی

گندەبک
کنایه از گرانجان

قەڵەوی زەبەلاح
برێتی لە خوێنتاڵ

رگبار شدید باران

بارانی زۆر بە تەوژم و دەنک زل

گرفتار شدن
گیر کردن، بند آمدن
گریستن
خسوف و کسوف
بیماری امتلا

ترنجانی شتێک لەناو شتێکدا

پۆنگ خوردنەوەی ئاو بەهۆی کوێربوونەوەی ڕێگاکەیەوە

نەمانی ڕووناکی ڕۆژ بەهۆی قەبارەی مانگەوە

نەمانی ڕووناکی مانگ بەهۆی قەبارەی زەوییەوە

بەندکردنی یەکێک لە بەندیخانە

گرفت کردن

گرفتار بوون
بەسترانی ڕێگەی شتی تراو
گری کرن
ڕەش داگەڕانی ماگ و ڕۆژ
نەخۆشی گرفت

گرتن٬ گرتنی ڕوناکی هەتاو بە هۆی مانگەوە و گرتنی ڕووناکی مانگ بەهۆی خۆرەوە٬ بەئدبون لە گرتووخانەدا.

گلو گرفتگی
صدا گرفتگی