ڕەوادیتنی بیر و بۆچوونی جیاوازی ئایینی، سیاسی، کۆمەڵایەتی، فەلسەفی و هونەری لە سیستەمێکی سیاسی و کۆمەڵایەتیدا. لێبوردن یەکێک لە بەنرخترین بەهاکانی لیبرالیزم و دیموکراسی نوێیە. بەپێی ئەم بنەمایە، ئازادیەکانی تاکەکەس، تەنیا کاتێک دەپارێزرێن کە کۆمەڵگە لە بەرانبەر بیر و بۆچوونی جیاواز و بڵاوکردنەوەیاندا لە خۆ ببوورێ و سەرکوتیان نەکات. هەروەها گەشەسەندنی کۆمەڵگە و گەیشتن بە عەقڵێکی سیاسی و کۆمەڵایەتی ڕێکوپێک، کاتێک مەیسەر دەبێت کە کۆمەڵگە و دەسەڵاتی حاکم، بنەمای لێبوردن و چاوپۆشی پەسند کردبێت. لێبوردن یەکێک لە کەرەستەکانی خەباتی لیبرالیزم بووە بەدژی زۆرداری کڵێسە لە ئەورووپا.
واتایەکی دیکەی لێبوردن مانای فەرامۆشی و لەبیربردنەوە دەبەخشێ کە لێرەدا مەبەست لە بڕیارێکی تایبەتە کە دەوڵەت لە هەندێ هەلومەرجی تایبەتدا دەریدەکات و لە تاوانبارانی سیاسی و … خۆش دەبێت. لە کاتی گۆڕین یا ڕووخانی ڕژێم بە هۆی شۆڕش یا گۆڕانکاری لە سیاسەتی دەوڵەتدا لێبوردن گرنگییەکی تایبەتی دەبێت و زەمینە بۆ ئازادکردنی هەموو زیندانی و تاوانباران خۆش دەکات.

تسامح/ ڕواداری

لێخۆشبوون

«مست. مت.» خۆش بون لەکەسێ که خراپەیەکی کردبێ. دەست هەڵگرتن لە شتێ:: لێمان ببووره خۆ من له ساعەتەکه بوردوم دەترسم شتی تریشم لێ داوا بکا..* عەفوو کردن. خۆش بوون.

هێنانی شتێک بەسەر شتێکدا بەئاستەم

بریتییە لە لایەن بەردانی یەکێک

بریتییە لە تووڕەبوون بەجۆرێک کە لە عەزرەتدا لێو بەرێ بەدەمدا

لایەق پێ دیتن

تەشبیه کردنی شتێک بە شتێکی تر

مزایەدە. زیادکردنی نرخ

دوری انداختن میان دو نفر
از هم رنجانیدن دو نفر
تشابه
رغبت به مبارزه باهم داشتن

دووری خستنە نێوان دو کەسەوە
نێوان ناخۆش کردنی دو کەس
وەک یەک چوون
بە ئیشتیاوە پێکەوە شەڕکردن

لەیەکتری جودا و زیزکردن٬ دوو خۆشەویست لێک جووێ کردنەوە٬ بێ بەش کردن٬ بەری کردن٬ وێک چوون

لەیەک کردن.(بابا.):وێکچوون

دنبال فرستادن، رها کردن. (تازی را مثلاً دنبال خرگوش رها کردن)

دُنبال کردن، دنبال رفتن. (رفتن تازی مثلاً به دنبال شکار)

بستن، زین کردن، بار کردن. (زین اسپ کردن مثلاً)

مانستن، مانند بودن.

بُریدن، گُسیختن، بازداشتن، گرفتن.