وشەدان

باڵندەیێکی چکۆڵەو بۆرو تیژڕۆیەو چەنگاڵی تیژن لەنێو دڕک و داڵاندا دەژی. (ڕەوا) چکچکە. (کۆ) فندەگولە. بۆ کەسێکیش بەکار دەبرێ لە کاروبارو ڕۆیشتنێدا توندو تۆڵ بێ. چەقەسوو. ئەسپێی باڵندانە، پند

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

گل ادریسی

[ا.مر ]

(گولی ئیدریسی - guli idrîsî)

گوڵێکی زۆر جوانی هێشوییە، بە زۆری لە گوڵداندا بەخێو دەکرێ.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

إزدرى

إستَخَّفَ. استهان. إصتَقَرَ / گاڵتەی پێهات. لاقرتی کرد. گاڵتەی کرد.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

إزدرى بالخَطَر

لم یهتم / گاڵتەی پێهات. باکی نەبوو. نەسڵەمیەوە. گوێشی پێنەدا.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

ائینەء اسکندری

[ا ]

(ئایینەی ئەسکەندەری - aîney eskenderî)

ئاوێنەیەک بووە کە ئەرستۆ بۆ ئەسکەندەرییە، لەسەر بورجێک دایان نابوو.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

اخدری

[ا - ع ]

(ئەخدەری - exderî)

کەرە کێوی.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

التجويف الصدري

بۆشایی سنگ. ناوبەراسووەکان.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

بَدري

باكراً / زوو. بەزوویی.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

بَدري

المطرة قبل الشتاء / بارانی پەڵە. بارانی پێش زستان.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

برودری

[ا. فر ]

(برودەری - bruderî)

قولاپدۆزی، گۆلدۆزی.

سەرچاوە: نالی

بەدری دوجا

مانگی چواردە کە شەوی تاریک ڕووناک ئەکاتەوە.

بە فەرموودەی خودا فەرمووی: بفەرموو! هەستە هەر ئیستە
لەجێی بەدری دوجا و دوڕڕی یەکتا، دوڕڕی یەکدانە

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

جدری

[ا.ع ]

(جوده ری - cuderî)

نه خۆشی ئاوڵه, خوریکه, خروکە.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

جُدَري

مرض / ئاوڵە. کرناس.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

جُدَري الارض. كمأَ

دومەڵان.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

جُدَري البقر والحيوان

خوڕولە. خورولکە. خوریلە.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

جُدَري الدجاج

پۆپەڕەشە. دانکە.

سەرچاوە: هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)

حادری

فوراً

سەرچاوە: هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)

حادری

هەر لەجێ، جێبەجێ

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

حوندری:

دارێکی سەرتیژە لەگەمەی حوندریانەدا دەیهاوێن و دەچەقێ ئەوسا هەرکەسەی بەنۆرە داری خۆیان داوێژن هەر کەسێکی بتووانێ لە دارەکەی پێشوو بدات و بیخات دەیباتەوە، بردنەوەکەش تەنها لەسەر دارەکەیە. (هەمە. ) سنجووق.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

حیدری

[ا.ع ]

(هەیدەری - heyderî)

پەیڕەوانی سوڵتان حەیدەری کوڕی سوڵتان جونەیدو بابی شا ئیسماعیلی سەفەوی، لە بەرانبەر ئەماندا گروپێکی دی بەناوی نیعمەتی سەر بە شا نیعمەتوڵڵا وەلی هەبوو کە ساڵانێکی زۆر لە گەل یەکدا جەنگین.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

سندری

[ا. ص ]

(سه نده ری - senderî)

قایم و درێژ، شێری بێشه، پێوانه ی گه وره.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

سکندری

[ص. ن ]

(سیکه نده ری - sikenderî)

خلیسکانێ، ئه سکه نده ری.

تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان