تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
داد
وتەی دەربڕینی داخ و خەفەت
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
داد
نەکردنی جەور و ستەم
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
داد
[ا ]
(داد - dad)
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
داد
[ا ]
(داد - dad)
داد
داد، دینا، ریواز، داوری، بجا.
داد
داد، فریاد، فغان، اَفغان، پریز.
داد
... بە جێگە.[ڕاستکاری، حوکمی ڕەوا.]
داد
هاوار، هەڵا، فریاد.[هەرا]
داد
: عَدل، عَدالَة، حَقّ.
داد
جَزَع، فَزَع.
داد
بەجێ، بەجێگا. قێڕین، فەریاد،هەللا، هاوار، هاواروداد،گازندە،شکایت؛_لەدەست بێگانە،(باک.)دایک
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
داد افرید
[ا. مر ]
(داد ئافه رید - dad aferid)
ناوی ئاهه نگیکی کونی موسیقییه.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
داد دادن
[مص.م ]
(داد داده ن - dad daden)
هه ق دان، به دادی که سیکدا گه ییشتن.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
داد دبیره
[ا.مر ]
(داد ده بیره - dad debire)
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
داد راست
[ص ]
(داد راست - dad rast)
دادو ەر، قازی عادیل.
داد و بسەد
کڕین و فرۆشتن.(ئەردە.) داد و بست
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
داد و بێداد
داد و فوغان
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
داد و فوغان
بەدم دادانەوه
مست. مت.»، «مک.» بەر پەرچ دانەوەی کەسێکی قسه دەکا و قسەکانی به دڵی یەکێک نەبێ که دە یان بیسێ.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
داداء
[ا.ع ]
(دەئداء - de ' da)
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
داداش
[ا.تر ]
(داداش - dadaş)
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
داداور
[ص. فا ]
(دادئاقه ر - dad aver)
عه د اله ت هین، دادو¬ەر.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
دادبگ
[ا. مر ]
(دادبه گ - dad beg)
سه روکی دادخانه (لەسەرده می¬سه لجوقییه کاندا)، سه روکی قازیان، قازی باشی.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
دادر
[ا ]
(داده ر - dader)
برا، دوستی برا ئاسا، دوستی گیانی به گیانی.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
دادران
[ص.فا ]
(داد ران - dadran)
حاکم، دادران.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
دادرک
[ا ]
(داد رەک - dad rek)
برای بچووک.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
دادستان
[ا. ص ]
(دادسیتان - dadsitan)
دادو ەر، دادسیّن، دادبگیر، نوینه ری دەولەت له دادگادا (مدعی العموم).
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
دادو قال
[ا. مر ]
(دادو غال - dadÛ xal)
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
دادوبیداد
[ا. مر ]
(دادوبیداد - dad Û bidad)
داد و بیداد، هات و هاوار، هەراو هه نگامه.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
دادودهش
[ا.مص ]
(دادو دیهیش - dadÛ dihiş)
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
دادپرور
[ص. فا ]
(دادپه رقه ر - dad perver)
دادپه رو ه ر.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
دادکار
[ص ]
(دادکار - dadkar)
عەدالەت پیشه، دادکار.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
دادگه
[ا. مر ]
(دادگەه - dadgeh)
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
دادگیر
[ص.فا ]
(دادگیر - dadgir)
تولەئەستین، هەقكەرەوه، کەسیک هەقی مەزلوم له زالم و دربگرن، دادگیر.
ئاو دادان
[[ئاو+دا «پیبـ.» +دان «فعـ.» ]]
«مستـ. لا.» ۱- گیر نەبوونی ئاو بە زەوی و کانیاوانەوە و خێرا چوونە خوارێ بە زەویدا، لەبەر فشەلێ زەوی کە ئاو بە خۆیەوە ڕاناگرێ. ۲-تمـ: ئاولێچوون. ۳-نەخۆشییەکە، تووشی قول و قاچی وڵاغی بەرزە دەبێ و جومگەی دەست و قاچیان دەئاوسێ و کە دەستی لێبدری وەکوو ئاوی تێدابێ وایە.
ئەژنۆ دادان
«مستـ. لا.» ۱- بە نیشانەی ئەدەب، لای یەکێک یا لە مەجلیسێک لە سەر چۆک دانیشتن: ئەژنۆی دادا و نامەکەی دا دەستی. ۲- «کنـ.» تێ شکان، مەغلووب بوون. تێبــ.ینی: لە پێشدا بۆ زۆرانبازی داکەوتووە و ئەژنۆ کەوتنە سەر ئەرز، هەروەها پشتیش نیشانەی ژێر کەوتنە، پاشن بۆ هەموو جۆرە تێ شکانێک بۆتە باو. ٭چۆک دادان.
ئەژنۆ پێ دادان
«مستـ. متـ.»، «کنـ.» بەردەست کردن، ڕام کردن، هێنانە بار.: سووک و هاسان ئەژنۆی پێ دادا، ئۆردووی سوور لە ستالینگڕاد ئەژنۆی بە هیتلەر دادا. ٭چۆک پێ دادان. هس.: ئەژنۆ دادان/۲.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
ائین دادرس
[ا ]
(ئایینی دادرەس - aîni dadres)
دەستوورو رێبازی دادوەری، بنەماکانی محاکەمە.