وشەدان

ئامان خواستن

داوای تەسلیم بوون، پەنا بردن بە کەسێک کە بت پارێزێ

ئامان خواستن

[[٣- ئامان + خواستن]،[عا. کو.]]

«مستـ. متـ.» داواکردنی پەنا لە کەسێ، داوای جێگا و ڕێگای خۆشاردنەوە کردن، خۆ خسنتنە پەنای یەکێ لە ترسان «ترسی هەرچی و هەرکێ بی».

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

ئاو خواردنەوە

«مستـ. لا.» ۱-خواردنەوەی ئاو بۆ شکاندنی تینوایەتی. ۲- «کنـ.» کاری هاسان و بێ ئەرک.: جا ئەوە چییە؟ هەر ئاو خواردنەوەیە. پیاو کوشتن و ئاوخواردنەوەی لە لا وەک یەکە. چ پیاو بکووژن و چ ئاو بخۆنەوە.

سەرچاوە: هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)

ئاوات خواز

آرزومند

سەرچاوە: هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)

ئاوات خواز

بەتاسە، بەئارەزوو، هێڤی دار، هیوادار، بەهەویا

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

ئاوازە خوان

«نتـ.»، «سنـ.» ئەو کەسەی گۆرانی و مەقامان دەڵێ. * خۆشخوان، گۆییندە. «بکـ.» دەنگبێژ، ستران بێژ.

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

ئاوی بێ لغاو خواردنەوە

«کنـ.» کاران بە ئارەزووی دڵی خۆکردن و گوێ نەدانە هیچ کەس و هێچ شتێ.: وادیارە ئاوی بە لغاوی خواردۆتەوه، وەڵڵا بەسەریەوە ناچێ.

سەرچاوە: هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)

ئاگرێ خودێ

بلای آسمانی

سەرچاوە: هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)

ئاگرێ خودێ

بەڵای عاسمانی

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - فارسی

ئاڵ خورمایی

کرن، کرند، کران، آل، آل تاریک، کرندتار.

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - کوردی

ئاڵ خورمایی

[ڕەنگی ئاڵی تیر].

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - عارەبی

ئاڵ خورمایی

اصهب، اشقرقاتم.

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

ئیزن خواستن

[[عا. کو.]]

(مست. لا.) ١- داوای ئیجازە کردن بۆ کردنی کارێک. ئیزنمان لە مامۆستا خواست و هاتینەوە، دەبوایە ئیزن بخوازی نەک سەربەخۆ لیدەی بڕۆی. ٢- داوای ئیجازەی ڕۆیشتن لە خانەخوێ کردن، خواحافیزی کردنی میوان لە خانەخوێ. سێ ڕۆژ میوانیان بووین هەر ئیزنمان دەخواست ئیزنیان نەدەداین.

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

ئێسکی خواتەوە

(کن.) بمرێ. جنێوێکە لە ناو ژناندا باوە، پیاو نایڵێن *ئێسقانی ڕەش بێ، ئێسکی مرێ.

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

ئەزیەت خواردن

[[عا. کو.]]

«مستـ. لا.» تمـ: ئەزیەت کێشان.

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

ئەستۆ خوار

«ستـ.»، «مکـ.» ۱- حاڵی کەسێکی لەبەر هۆیەکی فیزیکی ملی ڕاست هەڵ نەچووبێ ٭مل خوار. ۲- «مجـ.» عاجز و پەرێشان، ماتومەلوول. «نۆکەر و تابیعەی کوڕی من پاکی ئەستۆ خوارە» «تحفە: جـ۲- ۲۲۱» ٭مل خوار. ۲- «کنـ.» عاجز و کەچ/۱.

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

ئەفسووس خواردن

«مستـ. لا.» ئاخ هەڵکێشان و خەم و خەفەت خواردن بۆ شتێک کە لە دەست چووبێ، با کەسێکی مردبێ یا بۆ ڕووداوێکی ناخۆش.

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

ئەفسوون خوێندن

(مست. لا.) ١-ورتەورت کردنی سیحرباز لە ژێر لێویەوە. ٢- (کن.) قسەی لووس کردن.

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

ئەمری خوا (خودا) بەجێهێنان

(کن.) ١- جێبەجێ کردنی ئەو فەرمانانەی خوا کردوویە. ٢-تم: ئەمری خوا کردن

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

ئەمری خوا (خودا،خوڵا) کردن

(کن.) لەدنیاچوونەدەر، مردن. *عەمری خواکردن.

تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان