دیل، گراو لەشەڕ
هەژار و جێگەی بەزەیی

(نا. س.) ١- سەرباز یە هەر شەڕکەر و چەکدارێکی تر کە لە شەڕا بە زیندوویی دەکەوێتە دەس دوژمن. ٢- (مج.) آ) هەر کەسێکی خرابێتە بەندیخانەوە. ب) ئینسانی فەقیر و بێ دەسەڵات و دەست و پێ سپی. *ئەسیر، دیل، یەخسیر، یێخسیر. ئێخسیرێکی زۆرمان گرت، لە ستالینگڕاد گەلێ سەربازی هیتلەر یەخسیر کران، تەماشای هەر دەڵەی ئێخسیری ڕۆمییە (زۆر فەقیرە).

دیل، یەخسیر، بەیدەست

(حمس.) ١- لە شەڕا کەوتنە دەست دوژمن. ٢- ٠مج.) بێ دەسەڵاتی، دەست و پێ سپیلکەیی. ئێخسیری گەلێ لەم حاڵە باشترە، حەوت ساڵان بە ئێخسیری ڕایبوارد. * ئەسیری، یەخسیری، ئێخسیری.

دیلی، یەخسیری، بەیدەستی

(مست. مت.) ١- گومان خستنە سەر قسە و باسێک. ٢- بەرهەڵست هێنانە سەر ڕێگای جێبەجێ بوونی کارێک. تۆخوا ئەگەر ئەگەری تێبــ.خەی. هیچ ئەگەری تێمەخە لە بەیانی زووتر نییە بچوو. ئەوە چیتە گەرچی پێتدەڵێن ئەگەرێکی تێدەخەی؟

(ئاخ سومە - axsume)

شەرابێ کە لە برنج یان هەرزن بگیرێ.

(ئینخیساف - inxisaf)

ئاوابوون، گیران، کوێربوون، مانگگیران.

(ئەندەخسڤارە - endexsvare)

قەڵا، حەسار، پەناگا.

(باخسە - baxse)

پەناڕێ.

جۆرە کەوتنێکی مریشک و کەڵەشێرە لەسەر تەنیشت

کردنەوەی بار و خستنی لە شوێنێک

بار انداختن.

[مانەوه، بارگە و بنەکردنەوه.]

حَطُّ الرَّحل، تَنزیلُ البَضائع.

اتراق کاروان
بچه انداختن

ئیسراحەت کردنی کاروان: با لێرە باران بخەین
بێچوو لەبەر چوون: ئەم بزنە ئەمساڵ باری خست

(مست. مت.) داگرتنی بارەکانی کاروانێک لە پشتی وڵاغەکان، لە (خان) یا هەر جێگایەکی ترا بۆ وچان و ماندوو حەسانەوە * خستن. بارکردن.

بار هێنانەخووار. باڵ ڕاکێشانی مریشکەو کەڵەشێرە، کە لەسەر تەنیشتی ڕابکشێ

(بەخسانیدەن - bexsanîden)

ڕەنجاندن، ئازاردان، تواندنەوە، سیس کردنەوە، ژاکاندن.