وشەدان

شەختە

سرمای پاییزی آفت کشت
یخ
یخبندان

شەختە

شختە، سەرمای پاییز کە زەرعات خەراپ دەکا
سەهۆڵ، سۆڵ، یەخ
بەستەڵەک

شەختە

بەستەڵەک، سەهۆڵ، سەهۆڵبەندان. (هەورا.) یەخ، بەیسە. غمی تەڕایی و شەی هەوایە لە پاییزاندا لەسەر شیناوەردیان دەنیشێ و لە ساردی دەیبەستێ و شیناییەکان تێک و پەکان دەدات.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

صاحب اختیار

[صومر ]

(ساحیب ئیختیار - saĥib ixtêyar)

عینوان و له قبێکی زه مانی قاجارییه کان بوو، به ڕێز.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

صَلَّ الحَب المختلط بالتراب

صَفّاه / بەردەشۆری کرد.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

طرح ریختن

[مص.م ]

(ته ره ریخته ن ـ terh rixten)

نه خشه ریشتن،بناغه دان.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

طريق مختصرة

قصیرة / قەدبڕ.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

عابَرَ المكيالَ أو الميزان أو الآلة. قايَسَ وإختبر المعرفة الدِقَّة والصِحَّة

تاقی کردەوە. هەڵی سەنگان.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

عدم أو قِلَّة إختيار

ناشێتی. نەشارەزایی.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

على إختلاف أنواعه

لەگەڵ هەمەجۆری و بابەت زۆریدا.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

غختلال النظام

فَسادُهُ. إضطراب / ئاژاوە و شێوانی ڕژێم. شیرازە تێکچوون.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

غوغا انگیختن

[مص. ل ]

(غەوغا ئەنگیختەن - xewxa engîxten)

ئاژاوە هەڵگیرسان، فیتنە بەرپا کردن.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

فاخِِتَة

ضَربٌ من الحمام البَرِّی / کۆترە کێویلە.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

فاختە

[ا ]

(فاختە - faxte)

کوکو، قومری، کوکوختی، بی بی سوو.

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - فارسی

فاختە

فاخته، کالنجه

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - کوردی

فاختە

[کوکوختی (جۆرە کۆترێکی هەردەیە)]

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - عارەبی

فاختە

فاخِتَه، نُمِیَّه، (نوعٌ من الحَمام البَرِّی

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

فاختە مهر

[ص ]

(فاختە میهر - faxte mihr)

خەڵکی بێ وەفا، کوکو بە کەم وەفایی ناسراوە چونکە زوو زوو نێرەکەی دەگۆڕێ.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

فاختەگون

[ص ]

(فاختەگوون - faxte gûn)

خاکی، قاوەیی، بۆر، بەڕەنگی کوکو.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

فارغ ساختن

[مص. م ]

(فاریغ ساختەن - farix saxten)

ئاسودەکردن، ئارام کردن، تەواو کردنی کارێک.

تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان