تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان
سەرجەم فەرهەنگەکان
فەرهەنگەکانی کوردی - کوردی
برادۆست (ئینگلیزی-کوردی)
برادۆست (کوردی - ئینگلیزی)
برادۆست (کوردی - عەرەبی)
برادۆست (کوردی - کوردی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - ئینگلیزی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - عارەبی)
سەلاحەدین
شیرینی نوێ
فەرهەنگۆکی کتێبی ئابووری سامولسن و نوردهاوس
فەرهەنگی خاڵ
فەرهەنگی زانستی سیاسی (ئینگلیزی- کوردی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
فەرهەنگی کوردستان
قاموس کردي الحدیث
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
مەردۆخ کوردی - عارەبی
مەردۆخ کوردی - فارسی
مەردۆخ کوردی - کوردی
نالی
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
گۆڤەند و زنار
X
وشە
پوخت
پێشگر
ناوگر
پاشگر
سەروا
دەرئەنجام: 2093
سەرچاوە:
شیرینی نوێ
أُخت
شقیقة
/
خوشک
.
خوشکی
باوکی
و دایکی. خوچک.
وارش
.
خوالە
. خوج.
سەرچاوە:
شیرینی نوێ
إجتماعي. مُختَصّ بالهيئَة الاجتماعية
کۆمەڵایەتی
.
سەرچاوە:
شیرینی نوێ
إسم مُختَصر
کورتە
ناو
.
سەرچاوە:
شیرینی نوێ
بَخت
حَظّ /
شانس
.
هات
.
نگین
.
بەخت
.
فاڵ
.
سەرچاوە:
شیرینی نوێ
بَختَرَك تَبَحتَرَ. مَشي مَشيَة المنكبر
بەفیزەوە ئەڕۆی.
خۆی
بائەدا.
بە
کەش
و فشەوە ئەڕوا.
سەرچاوە:
شیرینی نوێ
تَبَختَرَ
إختالَ. تَكَبَّرَ /
بە
تڕوفیز
بوو
.
خۆی
بە
زل
ئەگرت.
بە
کەش
و
فش
بوو
.
لە
ڕۆیندا
خۆی
بائەدا.
سەرچاوە:
شیرینی نوێ
تَبَختُر
إختیال
. تَكَبُّر / خۆبادان. خۆبەزل
گرتن
. بەتڕوفیز.
سەرچاوە:
شیرینی نوێ
تَخت
مَصطبة. مَقعَد /
قەنەفە
. تەختی
دانیشتن
.
سەرچاوە:
فەرهەنگی خاڵ
خت
وتەیەکە پشیلەی
پێ
دەردەکرێ
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
خت
بی
سر
و
صدا
بیهوده
کلمەای
که
برای
راندن
گربه گویند
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
خت
خپ
،
بێ
دەنگ
و
جووڵە
بێهوودە
و
خۆڕایی
وشەی دەرکردنی
پشیلە
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
خت
ختتە،
کتە
،
کتتە
،
فس
،
فسس
، ووشەیێکە پشیلەی
پێ
دەردەکرێ
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - فارسی
خت!
پشت!. (
امر
به
رفتن
گربه.)
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - کوردی
خت!
خته!، فس!. [(وشەی
دەر
کردنی پشیله.)]
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - عارەبی
خت!
غَس!.
سەرچاوە:
شیرینی نوێ
سوء البَخت
سوء
الحَظّ /
بەدبەختی
. بێشانسی.
سەرچاوە:
شیرینی نوێ
سيء البَخت
سی
الحَظّ /
بەدبەخت
. بێشانس.
سەرچاوە:
شیرینی نوێ
سيء الحَظ او البَخت أو الطالِع
نَحس /
بەدبەخت
. بێبەخت.
چارەڕەش
.
بێ
شانس
.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
سیاه دره خت
[ا. مر ]
(سییاه دیره خت - dirext siyah)
جۆره دارێکه.
سەرچاوە:
شیرینی نوێ
فاتِح البَخت
عَرّاف.
فاتح
الفال /
فاڵگرەوە
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بە ختی بەستراوه
کن.»
به
کچێک دەگوترێ
خوازبێنی
کەری
نەبێ
. «دەچمه
سەر
سوڵتانی، چلدانەی دەگرمەوه، بەختی
خۆم
و
چاو
جوانێ،
به
تاقی
دەکەمەوه» «فولکلۆر» تێبــ.ینی:
ئەم
وشەیه
له
(ئاوێستا)دا
به
شێوەی
ناوی
مەفعوول «
بەخته
»
بە
مانای «بەشدراو.
بڕیار
دراو
» هاتووه و
له
زمانی
سانسکریتیدا
بە
شکڵ
(پهەکعا)
بە
مانای شتێکی
بەخشراو
له
هەندێ
شوێنی ئاوێستاشدا شکڵی «بەغه،
به
غا» ی
به
مانای «
بەش
» وەرگرتووه. «تم:
په
:
په
.، یگد،، ج 2، ل-115، و
معین
،
بورهان
، ج1، ل-239» 2- «مج.»
پەنا
، داڵداده، تێبــ.ینی:
یە
کێک
که
بیەوێ کەسێکی
دی
له
کارێک
یا
له
ڕووداوێکدا
کۆمەگی
پێ
بکا
.
یا
بەلایەکی
لێ
وەدەر
خا
.
پەنا
دەباته
بەر
بە
ختی
ئەو
کەسه. «بەختت بم.»، «
خۆم
خسته
بەختی
تۆ
و
تۆش
کەیفی خۆته» ڕستەیێکن
که
لەو
جووره کاتانەدا دەگووترێن،
جار
و باریش
پەنا
دەبرێته
بەر
بەختی کەسێکی
تر
لەلای کابرای
مەبەست
خۆشەویست
بێ
. «
خۆم
خسته
بەختی
بابت
» ئەمه
هەمووی
لەوەڕا
دێت
که
ئینسان
«
بەخت
» ی
وەکوو
هێزێکی
ئاگادار
،
بۆ
خۆی
داناوه
که
دەتوانێ
هەموو
شتێکی
بە
سەر
بێنێ،
جا
بۆ
ئەوەی
«
بەخت
» ی
خۆی
له
خۆی
نەتۆرێنێ
لەسەر
خۆی
بە
پێویست
دەزانێ
ئەگەر
یەکێک
خۆی
خسته
بە
ختییەوه،
دەبێ
ئیشەکەی
هەرچی
که
بێت
هەوڵ
بدا
بۆی
جێ
به
جێ
بکات.*
ئیقباڵ
،
تاڵع
،
تاڵه
چاره،
شانس
،
نسیب
،
نگین
. «بک.»
سعوود
..
سەرچاوە:
شیرینی نوێ
جَلسَة خِتاميَّة
دواکۆبوونەوە.
سەرچاوە:
شیرینی نوێ
حَفلَة خِتان
حفلة
طهُور /
خەتەنەسووران
.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
ختار
[ا ]
(خەتار،خوتار - xetar, xutar)
بژار
، بژارکردنی
باخ
و
کشتوکاڵ
لە
گیاکەڵە
.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
ختار
[ص.ع ]
(خەتتار - xettar)
غەددار،
فریودەر
،
خاپینۆک
.
سەرچاوە:
شیرینی نوێ
خَتّار. غَدّار. خائن
ناپاک
.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
ختال
[ص.ع ]
(خەتتال - xettal)
غەددار،
فێڵباز
،
دەسبڕ
و
فریودەر
.
سەرچاوە:
شیرینی نوێ
خَتّال
مُخاتل. مُنافِق. مُخادِع /
فێڵباز
.
تەڵەکەباز
.
فێڵاوی
.
ناپاک
.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
ختام
[ا.ع ]
(خیتام - xitam)
کۆتایی
،
ئەنجام
، دوماهی،
بنەتا
.
سەرچاوە:
شیرینی نوێ
خِتام
شَمع
أحمر
. شَمع یُختَم
به
/
لۆک
.
مێوی
لۆک
.
سەرچاوە:
شیرینی نوێ
خِتام
خاتِمَة. نهایَة.
آخر
/
کۆتایی
.
دوایی
هاتن
.
ئەنجام
.
سەرچاوە:
شیرینی نوێ
خِتاماً. في الختام
أخیراً /
لە
کۆتاییدا.
لە
ئەنجامدا.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
ختان
[ا.ع ]
(خیتان - xitan)
خەتەنە
، سونەتکردن.
سەرچاوە:
شیرینی نوێ
خَتّان
الذی یَختُن /
چوک
بڕ
.
ئەو
کەسەی
خەتەنە
ئەکا.
سەرچاوە:
شیرینی نوێ
خِتان. خِتانَة
خَتن. طُهُور.
قطع
القُلفَة /
خەتەنەکردن
. سونەتکردن.
چوک
بڕین
.
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
ختتەخت
فسسەفس،کتتە و کتت،پشتەو
پشت
، دەنگێکە
بۆ
دەرکردنی
پشیلە
بەکار
دەبرێ
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
ختختە
(
کە
.) :
قدیلکە
سەرچاوە:
شیرینی نوێ
خَتَرَ
غَدَرَ بـ. خانَ /
ناپاکی
لەگەڵ
کرد
. ساختەی
کرد
. خیانەتی
کرد
. غەدری لێکرد.
سەرچاوە:
شیرینی نوێ
خَتر
غَدر. خیانَة /
ناپاکی
.
خیانەت
.
غەدر
.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
ختفرج
[ا ]
(خەتفرەج - xetfrec)
جۆرە روەکێکە
وەکو
سەوزە
دەخورێ.
1
2
3
4
5
6
7