تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



خاس(جاف.هەورا)
باش،چاک،قنج.-بوون:چاک بوون.-کردن:چاک کردن.-بوونەوە:چاک بوونەوە.-بیەیۆ(هەورا.):چاک بوونەوە.-ی:چاکی،باشی.-ێ تۆخانمێ:خانمی خانمانمی.چەشنە گۆرانییەکی موکریانە.(ئەردە.)خاسی کردن چاکە کردن.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
خشک جان
[ص ]
(خوشک جان - xuşk can)
بێ زەوق، بێ فەزڵ و هونەر، کەسێک کە ئاشقێنی نە کردبێ و تام و لەزەتی ئەشق و ئەڤینی نەچەشتبێ.
دووە جارە
(هەورا.):دووجاران
دەم جاو
مقداری سقز که در دهان گذارند
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
رگ جان
[ا. مر ]
(ره گی جان - regi can)
شاده مار.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
سخت جان
[ص. مر ]
(سه خت جان - can sext)
گیان سه خت، که سێک به زه حمه ت گیانبدا، که سێک به رگه ی دژواری و به ڵاو ناخۆشی بگرێ، رژدو قرچۆک و ره زیل و پیسکه.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
سوخته جان
[ص. مر ]
(سوخته جان - sûxte can)
مه به ست له ئاشقی دڵسوتاوه.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
سگ جان
[ص. مر ]
(سه گ جان - seg can)
سیخوڕ/جاسوس
کەسێک کە بە شێوەیەکی پەنامەکی و شاراوە لە ناو ئۆپەراسیۆنی وەڵاتی دوژمن، هەواڵ و زانیاری و نهێنی کۆبکاتەوە بۆ گەیاندن بە لایەنی بەرانبەر. ئەگەر سیخوڕێک دەسگیر بکرێت، مافی ئەوەی نییە وەک دیلێکی جەنگی لەگەڵیا هەڵسوکەوت بکرێت بەڵام بۆی هەیە لە دادگەیەکی دادپەروەرانە بەهرەمەند بێت. سزای سیخوڕ لە کاتی شەڕدا بە چاوپۆشی کردن لەوەی کە ، لە ڕاگواستنی زانیاری و ڕازبەری سەرکەوتوو بووبێت یان نا، مەرگە. سیخوڕی کردن لە کاتی ئاشتیدا لە یاسا نێونەتەوەییەکان پێرەوی ناکات بەڵکوو بەپێی یاسای ناوخۆیی وەڵاتەکان لەگەڵی ڕەفتار دەکرێت.
سێڕسکێنی جاراندن
نۆ ژمارە لە نۆ خانەی چوارگۆشەیەکدا ڕیز دەکرێن، سێ دێر و سێ ستوون..
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
شلە جاف
جۆرە لەوەڕێکی زۆر باشە بۆ ئاژاڵ
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
شلە جاو
جوونی شت بەوردی
سەرچاوە: نالی
شەش جانیب
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
صاحب جاه
[ص.مر ]
(ساحیب جاه ـ saĥib cah)
خودان پله و پایه ، خودان شانوشه و که ت ، رێزدار.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
صاحب جاهی
[ا.مص ]
(ساحیب جاهی ـ saĥib cahî)
پایه ی خاوه ن شکۆ ، پایه به رزی.