تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



دینی،دینێتی
(باک.): شێتی، دێوانەتی
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
دیهاتی
دیکتاتۆریەتی
اقتدارگرایی
دیکتاتۆریەتی
بریتییە لە پشتیوانیکردن لە حکوومەتێکی سەرکوتکار کە فرمانەکانی تەنیا لە ترسی سزادان جێبەجێ دەکرێت. لایەنگرانی ئەم جۆرە حکوومەتانە لەسەر ئەم باوەڕەن کە دەسەڵاتی فەرمانڕەوا بە شێوەیەکی خوڕسک، شەرعی و ڕەوایە و پێویستە خێرا بەڕێوە بچێت چونکە ئەم دەسەڵاتە لە لایەن خواوەند یان ڕەوتی مێژوو بە دەسەڵاتدار سپێردراوە. لایەنگرانی نوێی ئەم ڕژێمانە، سیستەمە دیموکراسییەکان لەمەڕ ئیدارەی کۆمەڵگە بەر ڕەخنە دەدەن و بۆ ئیدارەی کۆمەڵگە سیستەمێکی دەسەڵاتدار و بەهێز داوا دەکەن کە بێسەرنجدان بە خواستەکانی فەرمانبەران کاروباری وەڵات جێبەجێ بکات.
ڕژێمە دەسەڵاتخوازەکان، لەم سۆنگەوە لەگەڵ ڕژێمە دیموکراسییەکان جیاوازییان هەیە کە ئەمان نەیاریی فیکرییان پێ قبوڵ ناکرێ و دەست دەگرن بەسەر میدیاکاندا و لە بەردەم ئازادییەکانی تاک تەگەرە ساز دەکەن و دەسەڵاتیش ئەسپێرنە دەست تاقمێکی ناوازە. لە کۆمەڵگەی دەسەڵات خوازدا بە شێوازی کۆن، تاقمی دەسەڵاتخواز بۆ ڕاگرتنی دڵی جەماوەر هیچ هەوڵێک نادات و خۆی بۆ لێپرسینەوە ئامادە ناکات بەڵکوو هەوڵ دەدات جەماوەر تەنیا ملکەچی خۆی بکات. نموونەی ئەم جۆرە حکوومەتانە، ڕژێمە دیکتاتۆرییە فاشیستییەکانن.
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
دێهاتی
دێهاتی
روستا، روستای، روستایی، دهگان.
دێهاتی
دهاتی.[لادێیی]
دێهاتی
قَرَويّ، دِهقان، رُستاق. مُزارِع.
دێهاتی
لاگەیی، خەڵکی دێ، لەدێ نیشتەجێ: هەزار ئاغای فگۆڵی و شەخسی دیپڵۆمە و سیاسەت زان/بەقوربانی سمێڵی خدرەگڕۆی پیاوی دێهاتی، «خاڵەمین»
دەراوسێیەتی
هاوسایییەتی
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
دەربایستی
دەربایستی
علاقەمندی
دەربایستی
بەگرینگ گرتن
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
دەربەستی
دەروێشایەتی
التصوف
دەروێشایەتی
Mysticism= Sufism (Sophism)