وشەدان

دوو کوڕی فەرەیدوونی پادشای پێشدادیی بوون، لەنێوانی خۆیانا بووە بە شەڕیان و لەو شوێنەدا کە شەڕەکەیان تیا کردووە کوشتارێکی گەورەیان لە یەکتری کردووە و قەلاچۆیان خستووەتە یەک. ئیستا بە هەر شوێنێ وێران و چۆڵ بێ، ئەڵێن بووە بە چۆڵی سەلم و توور.

توخوا فەضایی دەشتی فەقێکان ئەمێستەکەش
مەحشەر میثالە یا بووەتە (چۆڵی سەلم و توور) ؟

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

شەکره تووس (ئەرده.)

تێسووی شیرین.

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

نەخشی تووێڵ

(جا.): نێوچاوان

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

پەنجە تووتی(هەورا)

قامکە تووتەڵە

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - فارسی

کلکە تووتەڵە

کلک، کلیک، کابلج

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - کوردی

کلکە تووتەڵە

تووتە، تووتەڵە [قامکە بچکۆلە، پەنجەی تووتە]

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - عارەبی

کلکە تووتەڵە

خِنصِر

سەرچاوە: هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)

کەش و تووش

اریب بری

سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ

کەش و تووش

بڕین یا دڕین یا خەتکێشانی شتێک لە گۆشەیەکەوە بۆ گۆشەیەکی تری

سەرچاوە: هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)

کەش و تووش

قیلە و قانج

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

لە ئوتوودان

«مستـ. متـ.» ساف کردنی جل وبەرگ بە ئوتووی گەرم کراو.: کراسەکەی شێرکۆ لە ئوتوو بدە. ٭ئوتوو کردن، ئوتوو کێشان.

سەرچاوە: نالی

* مامۆستا شێخ بابەڕەسووڵی عەبابەیلێ ئەیگێڕایەوە کەوا بیستوویە لەناو فەقێ موستەعیدەکانی شێخەوڵای خەرپانیدا تا موفتیی زەهاویی لە مەجلیسدا بووبێ مەلایاسینی تەشاری مافی قسەکردنی نەبوە و، مەلا یاسین له مەجلیسدا بووبێ مەلا یووسفی تەوێڵەیی مافی قسە کردنی نەبوە و، تا مەلا یووسفیش له مەجلسیدا بووبێ نالییی مافی قسەکردنی نەبوە، واتە

نالییی پلەی چوارەمی بووە لەناویانا. لەوانەیە ئەم بەیتی « حەربا » یەش پەیوەندێکی بەم مەسەلەیەوە هەبێ، هەروەها لەوانەیه پارچە شیعری « ئەحوەلی تەفرەقە نەظەر..» یش، وەک له شوێنی خۆیدا ئیشارەتمان بۆ کرد، لایەکی ئەم مەسەلەیەمان بۆ ڕوون بکاتەوە.

نەییری ئەعظەم وەها تاوی دەدا وەک مەنجەنیق
بۆ دەوامی ڕۆژپەرستیی جەمعی حەربای دێتە ناو

سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ

ئاتوون

توونی حەمام

سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ

ئاتوون

موعلیمەیەکە کە دەرسی خوێندن و نووسین و نەقش بەکچان بڵێ

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

ئارتوون(باد)

دۆژە، ئاگرخان، ئاوورخان، جەهەننەم

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

ئاستوون(هەورا)

ئاستانە، بەردەرگا

سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ

ئافتووش

خۆهەڵقورتاندن لەکاری مەردوومدا

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

ئافتووش(باد)

خۆ تێکەڵ کاری کەسێکی تر کردن، خۆ لە خەڵک هەڵتووتاندن

سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ

ئاڵتوون

زێڕ

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - فارسی

ئاڵتوون

تلا، تلە، زر، طلا.

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - کوردی

ئاڵتوون

تەڵا، زێڕ. [کانزایەکی بەنرخە].

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - عارەبی

ئاڵتوون

ذهب، عسجد، عقیان، نضر.

سەرچاوە: هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)

ئاڵتوون

طلا

سەرچاوە: هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)

ئاڵتوون

زێڕ، تەڵا

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

ئاڵتوون

[[تو.] ]

«نا.»، «کعر. سەردەشت، بانە» ١- زێڕ ٢- «مکـ.» ناوە بۆ ئافرەتان. ٣- ناوی دوو گوندانە لە پەنا شاری سەقز.

سەرچاوە: فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)

ئیمپریاڵیزمی کەلتووری

بەکار هێنانی دەسەڵاتی سیاسی و ئابووری بۆ بڵاوکردنەوەی نەریت و بەهاکانی ئەو دەسەڵاتە لەنێوان خەڵکانێکی دیکە کە بە زیانیان بێت. ئیمپریاڵیزمی کەلتووری دەتوانێ یاریدەری ئیمپریاڵیزمی سیاسی و ئابووری بێت. بۆ وێنە فیلمی ئەمریکایی دەتوانێ بێتە خزمەت بەرهەمەکانی ئەو وەڵاتە و بازاڕی فرۆشی بۆ زیاد بکات.

سەرچاوە: فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)

ئیمپریاڵیزمی کەلتووری

امپریالیسم فرهنگی

سەرچاوە: فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)

ئیمپریاڵیزمی کەلتووری

Cultural imperialism

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

ئێتوون(باد.، باک)

دۆژە، جەهەننەم. قەڵاخێکە دیزەو گۆزەی تێدا سوور دەکرێتەوە، تەندووری گێچی. هاڵاوی ئاووری

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

ئەتوون

ئارتوون، جەهەننەم

تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان