بەو حکوومەتانە کە لە یۆنانی کۆندا دامەزرابوون پێیان دەگوت دەوڵەتشار. بەڵام لە سەدەکانی ناوەڕاست و چاخی نوێدا بەو شارە ئەوروپییانەش کە سەربەخۆ و خاوەن دەسەڵاتێکی بەهێز بوون، ئەم زاراوەیان بۆ بەکار دەبرا. دەوڵەت شارەکانی یۆنانی کۆن خاوەنی ڕێکخراوە و دامودەزگە بوون کە سەرجەم لە دەزگەیەکی حکوومەتی بەناوی «دەوڵەت» پێک دەهات.

دولت شهر

(سه بز ته شت - teşt sebz)

ئاسمان.

(سیمابی ئاته شین - sîmabi ateşîn)

مه به ست له خۆره.

جووره گەمەیێکی منداڵانایە.

(غولتەشەن - xulteşen)

مل ئەستووری درۆزن.

(باک.): تیشک٬ ڕووناکی

(موتەشائیم - muteşaim)

ڕەشبین.

(موتەشابیهات - muteşabihat)

لێکچووان، قسەیەک بەدرکەوخوازە بێتە بایان کردن و دوو مانی هەبێ.

(موتەشابیهـ - muteşabih)

چوون یەک، لێکچوو.

(موتەشائیر - muteşa’ir)

شیعرباز، شاعیرنمایی، ئەوەی خۆی بە شاعیر بزانێ.

(موتەشاغیل - muteşaxil)

کەسێک خۆی بەکارێەوە مژۆڵ بکات.

(موتەشاکیل - muteşakil)

هاوشێوەی یەکدی.

(موتەشەبییس - muteşebbis)

تەشەبوزکار، کەسێک چنگ لە شتێ گیر بکات و خۆی پێوە هەڵواسێ.

(موتەشەببیهـ - muteşebbih)

چوون یەکدی.

(موتەشەتیت - muteşetit)

پەراگەندە.

(موتەشەخیس - muteşexxis)

کەسایەتی گەورەو دیار.

(موتەشەرئ - muteşeri’)

پەیڕەوچی شەرع، کەسێک باوەڕی بە ئاین و شەریعەت بێ.

(موتەشەریف - muteşerif)

خانەدان و شەریف.