وشەدان

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

برگ بید

[ا. مر ]

(بەرگی بید - bergibîd)

گەڵای درەختی بی، جۆره رمێکه وەکو گەڵای بی.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

بید

[ا ]

(بید - bîd)

درەختی بی.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

بید مجنون

[ا ]

(بیدی مەجنون - bîdimecnûn)

شۆڕەبی

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

بید مشک

[ا ]

(بید میشک - bîdmişk)

درەختێکه له جۆری بی، شابی، شۆڕەبی.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

خنگ بید

[ا.مر ]

(خینگ بید - xing bîd)

دڕکی سپی، ژیژەک، ژوژوو.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

سرخ بید

[ا. مر ]

(سورخ بید - surx bîd)

سووره بی، شۆڕه بی، شه نگه بی.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

مشگ بید

[ا. مر ]

(موشک بید - muşg bîd)

جۆرە رووەکێکە.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

بدست باش (بیدەست باش

( bidestbaş))

وریابە، ئاگاداربە، بەدەست بە.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

بیداء

[ا.ع ]

(بیداء – beyda’)

بیابان، سارا.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

بیداد

[ا.ص ]

(بیداد - bîdad)

ستەم، زوڵم.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

بیدادگر

[ص. فا ]

(بیدادگەر - bîdadger)

ستەمکار، زۆردار.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

بیدار

[ا. ص ]

(بیدار - bîdar)

بێدار، بەخەبەر، ئاگادار، هوشیار.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

بیدار دل

[ص. ک ]

(بیدار دل - bîdar dil)

دڵ ئاگا، هۆشیار، بەهۆش.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

بیدانجیر

[ا ]

(بید ئەنجیر - bîdencîr)

گەرچەک.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

بیدبرگ

[ا ]

(بید بەرگ - bîdberg)

گەڵای بی، هەندێ تیری وەکو گەڵای بی.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

بیدبن

[ا ]

(بیدبون - bîdbun)

درەختی بی.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

بیدخ

[ا. ص ]

(بیدەخ – bîdex)

ئەسپی خۆشبەز.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

بیدخت

[ا ]

(بەی دوخت - beyduxt)

ئەستێرەی زوهرە، ناهید.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

بیدر

[ا.ع ]

(بەیدەر - beyder)

خەرمان، خەرمانی جۆ، گەنم.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

بیدستر

[ا ]

(بیدەستەر - bîdester)

سەگڵاو، سەگی ئاوی، سەگاڤی.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

بیدق

[ا.ع ]

(بەیدەغ - beydex)

پیاده، ئەستێره، رێنوێن له سەفەردا، یەکێکه له بەردەکانی شه-ترەنج.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

بیدل

[ل.ص. ک ]

(بیدل - bîdil)

دڵتەنگ، غەمگین، ئاشق، شەیدا، دڵ له دەستداو.

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

بیدل(باک)

غەمگین

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

بیدلا

[ا. ص ]

(بیدیلا - bîdila)

وڕینه، قسەی بێ سەروبەر.

سەرچاوە: نالی

بیدی مەجنوون

شۆڕەبی.

بیدی مەجنوونە وجوودم لە هەموو بەر بەرییە
نە کەسێ مونتەفیعی یەک بەری یا سێبەرییە

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

دادوبیداد

[ا. مر ]

(دادوبیداد - dad Û bidad)

داد و بیداد، هات و هاوار، هەراو هه نگامه.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

آبیدە انیز

[ا ]

(ئابیدە ئانیز - abîde, anîz)

شەرارە، پزیسک.

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

ئابیدە

بینای گەورە، قەڵافەتی کەسێکی بەڕێزو ناودارە، کە لە زێڕ یا زێوو یا مس و چتی تر دروست کرابێ، کۆتەڵ

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

تابیدن

[مص ]

(تابیدەن - tabîden)

بادان، دەم دان، داگیرسان، هەڵایسان، گەرم کردن، هەڵبوون.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

تابیده

[ا. مف ]

(تابەنده - tabîde)

بادراو، درەوشاوه.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

ترابیدن

[مص ]

(تەرابیدەن - terabîden)

دەڵاندن، تکان، چکان.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

تنبیدن

[مص ]

(تەنبیدەن - ten bîden)

ڕووخان، هەرەس هێنان، داڕووخان، داتەپین.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

تنبیده

[ص. مف ]

(تەنبیده - ten bîde)

ڕووخاو.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

جنبیدن

[مص. ل ]

(جونبیدەن - cunbîden)

جوڵان، بزوان، جمین.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

جنبیدە

[ا. مف ]

(جونبیدە - cunbîde)

جوڵاو.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

جندبیدستر

[ا. مر ]

(جوندی بیدەستەر - cundi bîdester)

جۆرە دەرمانێکە، گونی سەگی ئاوی.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

خبیدن

[مص.ل ]

(خەبیدەن - xebîden)

مات بوون، بێدەنگ بوون، خاموش بوون.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

خسبیدن

[مص.ل ]

(خوسبیدەن - xusbîden)

خەوتن، نووستن.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

خنبیدن

[مص.ل ]

(خونبیدەن - xunbîden)

ڕەقس و هەڵپەڕین، چەپڵەلێدان، تەپڵ لێدان.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

خوابیدن

[مص.ل ]

(خابیدەن - xabîden)

خەوتن، نووستن، خەفتن.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

خوابیده

[ا.مف ]

(خابیدە - xabîde)

خەوتوو.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

راحت طلبیدن

[مص. ل ]

(راهه ت ته له بیده ن - telebiden rahet)

ئاسووده یی خواستن، ئارام خواستن.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

رمبیدن

[مص. ل ]

(رومبیده ن - rumbîden)

ڕووخان، رمان.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

رمبیده

[ص. مف ]

(رومبیده - rumbîde )

داڕوخاو، داڕماو، روخاو، رماو.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

روبیدن

[مص. م ]

(رووبیده ن - rûbîden)

ماڵین، گسکدان، خاوێن کردنه وه.

تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان