وشەدان

سەرچاوە: شیرینی نوێ

بَلَغَ

وَصَلَ / گەیشت. گەیشتە. گەییە. گەیی.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

بَلُغَ

صار أوكان فصیحاً بلیغاً / (ڕەوان بێژ. زمان پاراو. ژێربێژ) بوو.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

بَلَّغَ

بڕوانە أبلَغَ.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

بَلَغ الأوج

بَلَغَ القِمة أو الذُروَة أو المُنتهی / گەیشتە (ئەوپەڕی. پۆپە).

سەرچاوە: شیرینی نوێ

بَلَغَ الثَمَرُ

نَضِجَ / میوە پێگەیی.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

بَلَغ الحُلُمَ

حَلَمَ / بلوق بوو. گەیشتە تەمەنی هەرزەکاری.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

بَلَغَ الذُروَة

بَلَغَ القمة / گەیشتە لوتکە.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

بَلَغَ السيلُ الزُبى

أصبَح لایُحتَمَل. لایُطاق / هەموار ناکرێ. لە تاقەتا نەما.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

بَلَغَ الغلام الخِنثَ

الإدراك / فامی کردەوە.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

بَلَغَ الغُلام. بَلَغَ سِن الرشد. بَلَغ رشده. ادرَك

فامی کردەوە. بلوق بوو. گەیشتە تەمەنی هەرزەکاری.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

بَلَغَ المقدارُ أو المجموعُ إلى

وَصَل / هەمووی (گەیشتە. کردیە) ئەوەندە.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

بَلَغَ سِنّ الرُشُد

بلغ رُشدَهُ / گەیشتە تەمەنی هەرزەکاری. بلوق بوون.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

بَلَغَ فيه الكَلامُ

أثَّرَ / قسەکە کاری تێکرد.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

بَلَغَ فيه المرض

إشتَدَّ / دەردەکەی لێ پیسکرد. زیادی کرد.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

بَلَغَ من العُمرِ عَتِّيا

هَرِمَ / پیر بوو. بەساڵاچوو.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

تَبَلَّغَ بُلِّغَ. أُخبِرَ

پێی ڕاگەیەنرا. پێی وترا.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

بلغاء

[ص - ا. ع ]

(بولەغا - bulexa’)

بەلیغان، زمان پاراوان، رەوانێژان.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

بلغار

[ا ]

(بولغار - bulxar)

پێستی خۆشەکراوی رەنگینی بۆن خۆش.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

بلغاک

[ا ]

(بولغاک - bulxak)

ئاژاوه، فیتنه.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

بُلغَة

كَفاف / قایل. تێر. بەرچاوتێر.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

بلغده

[ص ]

(بەلغەده - belxede)

بوخچه، دۆڕان، هێلکه دۆڕاندنی مریشک، زایه کردن.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

بلغس

[ا ]

(بەلغەس - belxes)

جۆره گیایەکه.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

بلغم

[ا.ع ]

(بەلغەم - belxem)

بەڵلغەم تفی خەست.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

بَلغَم

نُفاثة الصَدر / بەڵغەم.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

بلغندر

[ص ]

(بەلغەندەر - belxender)

بێ¬ دین، بێ سەروبەر.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

بلغنده

[ا ]

(بەلغونده - belxunde)

جانتا، بوخچه.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

بَلَغَهُ الخَبَرُ

عَلِمَ به. نَمَی إلیه / هەواڵەکەی پێگەیشت. زانیز پێی ڕاگەیەنرا.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

بلغور

[ا ]

(بولغوور - belxûr)

ساوەر، قسەی گەوره، قسەی زل.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

تَوَصَّل الى. بَلَغَهُ وإنتَهى اليه

گەیشتێ. گەیشتە ئەوەی. گەیشتە ئەو جێگەیە.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

أنهَى الخَبَرَ إليه. أبلَغَهُ إيّاه. أعلَمَه

هەواڵەکەی پێ ڕاگەیان. پێی وت.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

أبلَغَ عَنه

خَبَّر / خەبەری لێدا.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

أبلَغ عَنه

وَشَی بِه / بوختانی بەدەمەوە کرد. بوختانی بۆ کرد. بۆی هەڵبەست.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

أنذَرَك أخطَرَ. أشعَرَز أبلَغَ

ئاگاداری کردەوە. وریای کردەوە.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

ابلغ

[ع - ص - ت ]

(ئەبلەغ - eblex)

ڕەوانتر، بەزوانتر، رەوانبێژتر.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

تَبَلَّغَ بالشيء

إكتفی وقَنَع به / قایل بوو. بەشتەکە قایل بوو.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

تَبَلَّغ بع المرضُ

إشتَدَّ / نەخۆشیەکەی لێ قورس کرد.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

زنبلغ

[ا ]

(زه نبه لوغ - zenbelux)

بڕوانه (زابگر - zabger).

سەرچاوە: شیرینی نوێ

عُسر البَلغ

قووت نەچوون.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

مبلغ

[ا.ع ]

(مەبلەغ - mebiex)

سنوورو کۆتایی شتێک، گوژم، بڕێک (بۆ پارە).

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

مبلغ

[ا.فا.ع ]

(موبەللیغ - mubellix)

تەبلیغکار، کەسێک هەواڵێ یان خەوەرێ بە کەسێک بگەینێ.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

مَبلَغ

نطاق. حَدّ. درجة / ڕادە. سنور.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

مَبلَغ

كمِیَة / بڕ. هەند. چەند. تەنها.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

مُبَلِغ

مُخبِر / ڕاگەێن. پەیامبەر. گەیەنەر.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

مُبَلِغ

واشٍ. فَتّان / سیخوڕ.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

مُبَلِغ

رَسول / نامەبەر. نامەگەێن.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

مبلغ قَدرثهُ كذاك فَقَط

تەنها.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

مَبْلَغ مَقطوع

دراوێکی دیاریکراو. دەسندە.

تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان