وشەدان

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - کوردی

قەیسی بادام

جەوزقەن [ (ناوکی قەیسی دەردەهێنن، کاکڵەی بادام یا گویز دەخەنە جێگەکەی و وشکی دەکەن)]

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - عارەبی

قەیسی بادام

مَلَوَّز، مِشلَوز

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

قەیسی بادام

چەوزقەن٬ چەقالەی قەیسی دەردێنن لە جیاتی وی کاکڵە گووێز یا بادامی لەناو دەنێن

سەرچاوە: هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)

مبارەک بادی

تبریک

سەرچاوە: هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)

مبارەک بادی

پیرۆزبایی

سەرچاوە: هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)

مل بادان

مجبور کردن

سەرچاوە: هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)

مل بادان

بە زۆر ناچار کردن: ملی بادا لێی ساند

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

نوشین بادە

[ا. مر ]

(نووشین بادە - nûşîn bade)

شەرابی ساف و زوڵاڵ، ناوی نەوایەکی کۆنی ئێرانییە.

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - فارسی

نوقڵ بادام

نَقل بادام، نقل بادامی.

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - کوردی

نوقڵ بادام

[نوقڵێک کە کاکڵەکەی بادامە.]

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - عارەبی

نوقڵ بادام

مُلَبَّس، لَوزمُلَبَّس.

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

پێچ بادەر

بادەک

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

چووالە بادام

چووالەی ناووک شیرین، فەریکە بادامی شیرینی ڕەق نەبوو

سەرچاوە: هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)

کلک بادان

چاپلوسی و تملق
کنایه از ناچار کردن

سەرچاوە: هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)

کلک بادان

زمان لووسی و مەرایی
برێتی لە ناچار کردن بە کارێک

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

کەشتی بادەوەدار

کەشتیێکە بادەوەی پێوەبێ

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

گنج باداورد

[ا.مر ]

(گەنجی باد ئاڤەرد - genci bad averd)

گەنجی تۆزوبا، گەنجێک بێ رەنج و زەحمەت بەدەست هاتبێ، ناوی یەکێک لە گەنجەکانی خوسرەوی پەرویز بووە، ناوی نەوایەکی باربەد بووە.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

آبادان

[ص ]

(ئابادان - abadan)

دێ، گوند، ئاوایی، دەگا.

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

ئابادی

(باک): نامەی چەپەرخانە، پۆستە

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

اذر، ابادگان

[ا ]

(ئازەر ئابادگان - azer abadgan)

ئاتەشکەدە، پەرستگەی زەردەشتییان، ناوی کۆنی ئازەربایجانە.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

بادبادک

[ا.مر ]

(بادبادەک - badbadek)

کۆلارە، قاقەزقوشی.

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - فارسی

بادەباده

بادابادا!و خُجستەبادا! (کلمەی تبریک است اشارەبەاین سرود: «هەی بادەبادەبادە یا شا موارەک بادە»

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - کوردی

بادەباده

پیرۆز بێت! ( وشەی پیرۆزباییە کە لەم سروودەوە وەرگیراوه: «هە بادە بادە بادە یا شا موارەک بادە»)

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - عارەبی

بادەباده

بَرکَلَه، بارَکَ اللّەلکم!. اَحسَنَت!

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

بادەبادە

پیرۆزبێ

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

بنبادە

ناڵبەکی

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

بەبادادان

چتێک بەدەم باوەدادان، بە خۆڕایی چتێک لە دەستدان

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

بەربادی

تەفرو توونایی

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

تبادر

[مص. ع ]

(تەبادور - tebadur)

دەست پێشکەری کردن، پەلەکردن.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

تبادل

[مص. ع ]

(تەبادول - tebadul)

گۆڕینەوه، ئاڵشت، ئاڵوگۆڕکردن.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

جبادارباشی

[ا. مر ]

(جەببادارباشی - cebbadar baŞî)

سەرۆکی جبەخانه، بەرپرسی جبەخانه (له زەمانی سەفەویاندا).

سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ

جەڕبادەر

ئاسنێکی لووت پانی کلک درێژە جەڕی پێ با دەدرێ

سەرچاوە: هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)

جەڕبادەر

پیچ گوشتی

سەرچاوە: هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)

جەڕبادەر

بورغی کەرەوە، دەڕنەفیس

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

جەڕبادەر

ئاسنێکی لووت پانی کلکدارە جەڕی پێ بادەدرێ

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

جەڕڕەبادان

بەستن و شەتەکدانی چتێک زۆر بە توندی

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

دارەبادام

دارەوام، (هەورا.) درەخت ووامێ

تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان