(ئیستاندەن - istanden)

سەندنەوەی شتێک لە کەسێک.

(ئەفروزاندەن، ئەفروزانیدەن - efruzanîden)

هەڵگیرساندن، هەڵکردن، رووناککردن.

(ئەفشاندەن - efşanden)

ڕشتن و بڵاوکردنەوە، وەشاندن.

(ئەوشاندەن، ئەوشانیدەن - ewşanden, ewşanîden)

وەشاندن، تۆو وەشاندن، بڵاوکردنەوە.

(ئەژدەرئەنداز - ejderendaz)

ئەژدەر هاوێژ.

(ئاگاهاندەن، ئاگاهانیدەن - agahanden, agahanîden)

وریاکردنەوە، هۆشیارکردنەوە.

(ئاگراندیسمان - agrandisman)

گەورەکردن، بەرینکردن.

ڕانواندن یان مامەڵەت کردن لەتەک کەس و دیاردەدا وەک ئەوەی بابەت بن.

(مست. مت.) ١- پارە، زێڕ، زیو یا هەر شتێکی بەقیمەت کە پاتشایەکی تێکشکاو لە شەڕا (بەپێی ڕێک کەوتن و پەیمان) دەبوو بیدا بە پاتشای سەرکەوتوو. ٢- ئەو پارەیەی لە دەوری دەربەگایەتیدا، هەر دەربەگێک لە ناوچەی دەسەڵاتی خۆیا لەو کاڵا و ڕێبوارانەی دەستاند کە بە مەڵبەندی حوکمڕانی ئەوا تێدەپەڕین. تێبــ.- لە کوردستانیش ئەم ڕەسمە هەبووە و لە جەنگەی شەڕی دووەمدا سەرلەنوێ لە کوردستانی ئێران بووژاندرایەوە. ٣- ئەو پارەیەی دەوڵەتان لەبەر دەروازەی شاران، لەو کاڵانەیان دەستاند کە لە دێهاتانەوە بۆ شارەکان دەهات. * بارانە، ڕادانە. ٤- ئەو پارەیەی کە ئێستا دەوڵەتان لە کاسب و کاران و شەریکە و... (بەپێی دەسکەوتیان) دەیئەستێنن *(کئێر.) ماڵیات. (کعر.) زەریبە. ٥- (مج.) هەر پارەیەکی بە زۆر و ناحەق یەکێکی دەسەڵاتدار لە بێ دەسەڵاتێکی بستێنێ * (کعر.) خاوە، (کئێر.) سەرانە (مج.). (جنو.) قووە. بار لە باج ناناڵێ- (کن.) کەسێک مەبەستێکی هەبێ، لە پێناو جێبەجێ کردنیدا نابێ گوێ بداتە چەرمەسەری و گێرە و کێشە و پارە.

(معت. مت.) ١- کۆکردنەوەی ماڵیات، وەرگرتنی باج * باج سەندن. باج وەرگرتن. ٢- (مج.) بە زۆری و بە ناحەق شتێ لە کەسێ ئەستاندن. باجە و لێت دەستێنم چت لەدەست دێ لێی ڕامەوەستە.

(زەن.، هەورا) هوورش برینگان، (موک) کەژکردن

(بارانداز - barandaz)

شوێنێ کە باری لێ بخرێت، شوێنی لادانی کاروان، کاروانسەرا، بارەنناز.

بارانیدن

لە بەرزییەوە پرژاندن: هەورە ڕەش باراندی، زاوایان گوڵباران کرد

(مست. لا.) بوونە هۆی هاتنەخوارەوەی باران. ٢- بەردانەوەی یەک لە دوای یەکی (چەشنی باران) شتێک بەسەر جێگایەک یا کەسێکدا ((باران باراندت خوێیەکەت شووشتمەوە، تەرزە باراندت کەرەکەت کووشتمەوە، چراخ هەڵمەکەی خۆم ئەدۆزێتەوە)) (فۆلکلۆر).

(بازماندەن - bazmanden)

مانەوە، دواکەوتن، ماندووبوون، پاشکەفتن.

(بازماندە - bazmande)

پاشماوە، زیندووی کەسو کار مردوو، پاشمەندە، ماندوو، دواکەوتوو.

بڕوانە: بازندە

بڕوانە: بازوەن

(بازگەرداندەن - bazgerdanden)

گەڕاندنەوە، دیسان ناردنەوە.