وشەدان

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

پالهنگ

[ا ]

(پالەهەنگ - paleheng)

کەمند، هەوسار، پەت، رەشمه.

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

چالهۆرکەن(هەورا)

تێچێن

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

براله

[[برا+له «پب» ] ]

«نت.» بۆ دەربڕینی خۆشەویستی کاتی بانگهێشتنی کەسێک دەگوترێ، هۆ برای خۆشەویست «کاکە و برالەی خۆیان کرد و ئیشەکەیان ئاوالێکرد کە کردیان.....»

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

دجاله

[ا. ع ]

(دوجاله - ducale)

قەتران، ده رمانیکی رەشه، داری سنه وبەر ده كولینن و ئاوه-کەی دەگرن.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

درگاله

[ا ]

(دەرگاله - dergale)

چلوره اکه به گویسه بانانەوه دیته خواری.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

دنباله رو

[ص. فا ]

(دونباله رەو - dunbalerew)

پەیرەو، پاشفەرو، کەسیک له دووی کەسیکی دی بروا.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

دنگاله

[ا ]

(دەنگاله - dengale)

چلوره، شووشه سەهول.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

. دستغاله

[ا ]

(دەست غاله - dest xale)

داسولکه.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

أخطَرَ الشيءَ في أو على أو بباله

أذكره إیّاه / بیری خستەوە. پێی ڕاگەیان.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

أرَقَّ حاله

ساء حاله وقل ماله / گوزەرانی خراپ بوو. دارایی کەم بووەوە. تێشکا.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

أعطى أ، ألقى بالهُ

أصغَی أو إلتَفَتَ أو إنتَبَه إلی / گوێی پێدا.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

أعماله تُكَذِب أقواله

کردەوەکانی قسەکانی بە درۆ ئەخەنەوە.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

أعوَذَك عَوَّذَ. دَعالَهُ بالحِفظ

دوعای بۆ کرد. لەخوا پاڕایەوە بیپارێزێ.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

أعيَلَك كَثُرَ عياله

منداڵ و خێزانی زۆر بوون. خێزاندار بوو.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

أقالَهُ من مَنصَبِه

غَزل. خَلع. فَصل / لابردن. دەرکردن. دەستکێشانەوە.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

أقتَرَ على عياله

ضَیَّق علیهم فی النَفَقَة / دەستی لێگرتنەوە. بە دەسندە و کولەمەرگی خێزانەکەی ژیان. چروک بوو. پیسکە بوو.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

أقَرَك قَلّ ماله

دەستی کورت بوو. هەژار کەوت.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

أمارَ عيالَهُ

أتاهُم بالطعام / خۆراک و ئازوخەی دابین کرد.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

أمالَهُ عن

تَفَّرَهُ من. صَرَفَهُ عن. ثَناهُ عن / لێی دوورخستەوە. لەبەرچاوی خست. وازی پێ لێهێنا.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

أودى بماله

بَدَّدَ. أسرف / ماڵ و دارایی دانا. بە فیڕۆ چوو.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

أوقف ماله أو مُلكَهُ

وَقَفَ / ماڵ و دارایی تەرخان کرد.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

إستباح مالَهُ

وَضَعَ الیَد علیه. صادَرَهُ / دەستی بەسەر موڵک و ماڵیا گرت. داگیری کرد.

تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان