تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



ئەشێ
شایسەس، سزاوارە. (بۆ تۆ ناشێ.). [شیاوە].
ئەشێ
لابد، حتم.
ئەشێ
یکون.
ئەشێ
لائق، حری، جدیر.
ئەشێ
دەبێ، گەرەکە، پێویستە
دەتوانێ
شیاویەتی
ئەشێ(جا)
دەبێ، شایانە، دروستە،(هەورا)مشیۆ،(دەر)دبووک، ئەم کارە لە بووانی یا نابێ؟
ئەشێف(باک)
بژار، گیای خراو
ئەشەبۆ(هەورا)
گیایەکی بۆنخۆشە
ئەشەتەندوورە
[[ ١- ئاش + ە - ئە/ ١ + تەندوور + ە- ئە/١ ] ]
«نتـ.»، «مکـ.» ئاشێکی «تەندوورە» ی هەب، ئاشێکی دۆڵاشەکەی لە باتی ئەوەی لە دار و تەختە، یان هەر جۆگەیێک بێ، بە بەرد و قسڵ هەڵدەبەسترێ و لە دۆڵاشی دیکە ڕژدتر دەچێتە سەر «تەمبوو». ئەمەش بۆ ئەوەیە ئاو بە فیڕۆ نەچێ و کەمتریش پێویست بێ بۆ وەگەڕخستنی ئاش. * «سیمـ.» ئاشەتەنوورە.
ئەشەدبۆ
گیاهی خوشبو
ئەشەدبۆ
گیایێکی بۆن خۆشە
سەرچاوە: نالی
ئەصحاب
یاران.

(کهف الأنام) ی هیجرەتی ئەصحابی بێ ڕوقوود!
بیکه به خاکی خادیمی قیطمیری ئەو دەرە
سەرچاوە: نالی
ئەصداف
جەمعی صەدەفە. صەدەف گیاندارێکی بچوکی ئاوییە لە قاپڵۆغێکایە پێی ئەڵێن صەدەف و بەناوبانگترین جۆری، جۆرێکە پێی ئەڵێن صەدەفی مرواریی، مایەیەک لە گیانی خۆیا پەروەردە ئەکا وردە وردە ڕەق ئەبێ، ئەوە ئەو مایەیە کە پێی ئەڵێن مرواریی.

ئەی ئاهووی نادیدە بە تەئثیری مەهیبیی
یا گەوهەری ئەصدافیی و یاقووتی دورووجیی
سەرچاوە: نالی
ئەصفەر
زەرد.

لەو کێشە کێشەیەدا کەوا ڕەش سپیی دەبێ
لەو کێش کێشەیەدا کەوا ئەحمەر ئەصفەرە
سەرچاوە: نالی
ئەطوار
جەمعی طەورە،

مەشرەبی « نالیی » گەلێ ئابیی و ترشە، بەڵێ
موعتەریفه خۆی دەڵێ: چا نییە ئەطواری من
سەرچاوە: نالی
ئەطڵەس
جۆرە قوماشێکه.

لالەن به بەدەن، ئەطڵەسی ئەخضەر که لەبەرکەن
نەوڕەستە گوڵن، بەستە لەگەڵ دەستە گیاهن
ئەعزا
اندام ها، پارچەها، پارەها، هموندان. (جمع عضو است.)
ئەعزا
پەلگەل، ئەنام، پەلوپۆ. [ئەندامگەل (کوێ ((عضو)).)]
ئەعزا
اعضاء، آراب.