پەڕەی ئاشی

پیمان سعدآباد

Saadabad pact

ئەم پەیماننامە لە ساڵی 1937 لەنێوان چوار وەڵاتی ئێران، ئەفغانستان، تورکیا و عێراق لە کۆشکی سەعدئابادی تاران بەمەبەستی دۆستایەتی و دەستدرێژ نەکردن بۆ خاکی یەکتر مۆر کرا. ناوەڕۆکی ئەم ڕێکەوتنە، هاوڕایەتی و یەکدەنگی ئەم چوار وەڵاتە بوو لە هەڵوێستە سیاسییەکان و یەکگرتنیان لە کاتی مەترسی و شەڕدا.
ئەم دەوڵەتانە بەڵێنیان دابوو کە لە دەستێوەردان لە کاروباری ناوخۆیی یەکتر خۆ بپارێزن و سنوورەکانی یەکتر نەبەزێنن. یەکتر دەستدرێژی نەکەنە سەر یەکتر لە پێکهێنانی ئەنجومەن و گرووپی بەرهەڵستکار کە ئامانجیان لەناوبردنی ئاشتی و ئارامی یەکێک لەم وەڵاتانە بێت، خۆ بپارێزن.
لە کاتی ڕووداوەکانی ساڵی 1941 (داگیرکردنی ئێران لە شەڕی جیهانی دووهەم)، دەرکەوت کە ئەم پەیماننامە، سەنگێکی نییە و شتێکی بێقیمەتە.

دەستەچیلە

جۆرە زرێیەکی جەنگییە لەبەر دەکرێ ، چوار تەختە ئاسنی پێوەیە دەکەونە پێش و پاش و هەردوولای ئەو کەسەی لەبەری دەکا

چهار آیینه

چواراوێنە

چهار آینه، جَوشَن. (نوعی است از جوشن.)

چواروێنه (جۆره زوبێەکی شەڕه.)

درِع، یَلبَة.

چوارئاوێنە

چاوداهاتن

شلکَک، موری، راه آب، راهگذار آب.

ڕێئاو، ڕێگە ئاو.[ئاوەڕۆ]

بالوعَة، مَجرَی الْماء.

مجرای فاضلاب
آبراهه

ئاوەڕۆ
ڕێگەی سەفەر بە ئاوا، ئاوەڕێ

(هەورا.): ڕێگای ئاسنی

مغرب