کوه آتشفشان

چیای سەر بەر ئاگر، ئاگر پژێن: چیای ئاگری سەرێ وێ بئاگر بوویە

کنایه از آدم آشوبگر و تودار

بریەتیە لە ئاژاوەچی، بنەمای شەڕ و کێشە، سەرکزۆلکەی بەدفەڕ

«نتـ.»، «کنـ.» کەسێکی لە سەرەوە خۆی پیاو چاک نیشان بدا و لە ژێرەوەش نێوانی خەڵک تێک بدا یا خراپە بکا. کەسێکی شەڕ و هەرا سازکا و ئاژاوە بنێتەوە: لاچۆ لەبەرچاومان مەمێنە هەی ئاگری بن کا، چۆن ئەم کابرایە لەم خەڵکە بۆتە ئاگری بن کا. * ئاگری ژێر کا. ئاوری بن کا.

«نتـ.»، «کنـ.» بەڵا و چەرمەسەرێکی چارەکردنی گران بێ یا هەر نەکرێ. □ «ڕەببی ئاگری بێ ئامانیان تێ بەربی».

«نتـ.»، «کنـ.» ١- قەزا و قەدەر، بەڵای لابەلا: ئاگری قودرەتێیان تێ بەربێ. ٢- ئادەمیزادی بزۆر و نەسرەوت بە تایبەتی منداڵ: ئەوە بۆ دانامەزرێی، هەی ئاگری قودرەتێ. ٣- پیاوی کار لە دەست هاتوو، ئازا و شەڕکەر.: دەڵەی ئاگری قودرەتێیە هیچی لەبەر دەستی عاسێ نابێ، وەک ئاگری قودرەتێ وایە، غەنیمی پەنجا سوارانە. * ئاوری قودرەت.

«کن.» زۆر ڕووت و ڕەجاڵ و نەداره.

بریتییە لە یەکێک کە لە ژێرەوە بەنهێنی ئاشووب بنێتەوە

کنایە از آدم فتنەانگیز

«نتـ.»، «کنـ.» تمـ: ئاگری بن کا.

بۆ یەکێک بەکار دەبرێ، کە لە ژێرەوە بە نهێنی شەڕو گێچەڵ هەڵاییسێنی

آتش گرفتە، خشمگین شدە.

[ئاگری گرتووە، تووڕە بووە].

آاشتعل، احتد، اضطرم، اغتاظ.

ژن یا پیاوێکی هەوەس پەرستە. ناوی چیایەکی گەورەو ناودارە کەوتۆتە کوردستان و نزیک سنووری ئێران و ڕووسیا دیارە ئاگری لێ بووە، ئاڕاراتیشی پێ دەڵێن

بن ئاگرە