تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئاوس
گیانداری سکپڕ
ئاوس
ئاوس
زلپڕ. [سکپڕ، دووگیان]
ئاوس
حبلی، حاملة، حامل، ماخض، کمی، نتوح.
ئاوس
[[ستـ.: ئەپوتهرە، پهـ: ئاپوستەن]]
«سـ.» ۱-ژن کە منداڵی لە زگی دابێ. ٭دوو گیان. زگ پڕ. (عا.) حامیلە. ۲-مێیینەی گیانداران «ئەوانەی بەچکەی خۆیان بە شیری مەمکیان بەخێو دەکەن»، کاتێ کە بەچکەکەیان لە سکدایە.: ماینەکە حەوت مانگ ئاوسە. مەڕەکە هەراش ئاوسە. ۳-حاڵی دار و درەخت، وەختی بووژانەوە و گۆپکە دەرکردن، گەڵا دەرکردن و گەشانەوەیان: داراوسان «مانگ» ۴- «کنـ.»، ا» حاڵەتی تووڕەیی و ڕقی زۆر کە کەسێ لە شتێ یا لە یەکێکی هەڵگرتبێ: وەختە ئاوس بێ لە داخی ئەم هەتیوە. ب» حاڵەتی بەغیلی بردن بە کەسێ لەبەر هەر هۆیەک بێ.: ئەوە بۆچی دەڵێی لە... ئاوسن.
سەرچاوە: نالی
ئاوس
دوو گیان، سکپڕ.

حوجرەکە ئاوس بو، وەعدەی بەهارێ بوو بزێ
وەضعی حەملی کەوتە پایز نابەکام و ناتەواو
ئاوس بوون
«مستـ. لا.»، ۱-زگ پڕبوونی مێیینەی ئادەمیزاد و گیاندارانی مەمکدار، گوورانی «نطفه» لە منداڵدانیاندا. ۲-هاتنەسەر پشکووتن و گەڵا دەرکردنیی دار و درەخت. ۳- «کنـ.» تووڕە بوون، ڕق هەڵستان «لە کەسێ، لە شتێ»، بە غیلی بردن «بە کەسێ».
ئاوس کردن
زک پڕ کردن، بێچوو خستنە زکی مێوینەوە
ئاوس کردن
«مستـ. متـ.» ۱ز-گ پڕ کردن. ۲-تووڕە کردن. تێبــ.ینی: کەم دەکار دەکرێ.
شەیتان ئاوس
بزغاله دوساله ابستن
شکم برآمده آبستن نما که آبستن نباشد
شەیتان ئاوس
گیسکی دوو بەهارە کە زگی پڕ ببێ
مێوینەیێ کەزگی ئاوسابێ وا بزانن ئاوسە و ئاوسیش نەبێ
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
هەراش ئاوس
بەسکپڕێک دەوترێ کە لە مانگی نۆەمیدا بێ
هەراش ئاوس
ئاوسی نزیک بە زان
هەراش ئاوس
ئاوسێکی ئاشکرایە
ئاوسا
همسایه
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئاوسان
بەرزبوونەوە و هەڵکفانی ئەندامی گیاندار لەبەر ئازارێک
ئاوسان
آماسیدن
ئاوسان
«مسـ. لا.» بەرز بوونەوە و هەڵمسانی شوێنێکی لەشی ئادەمیزاد یا گیاندارێکی تر، لەبەر نەخۆشی، یان هەر هۆیەکی دیکە.: هێندەی ئاو خواردۆتەوە زگی ئاوساوە. بزنێک لەو دەشتە مندار ببۆوە ئاوسابوو، نەخۆشیی گورچیلە، لەش دەئاوسێنێ. ٭ئاماسان. ئاماسیان. ئاووسیان. ئەستوور بوون. با کردن. پەنمین. هەڵامسان. هەڵمسان. هس.: ئاوس.
ئاوساندن
«مسـ. متـ.» بوونە هۆی باکردن و ئەستوور بوون.
ئاوساندن
هەڵامساندن، پەنماندن، ئەستوورکردن، وەرماندن، بەلکردن
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئاوساو
شوێنێکە لە ئەندامی کە هەڵکفابێ
ئاوساو
آماسیده
ئاوساو
«نمفـ. لە: ئاوسان» لەشی ئادەمیزاد یا گیاندارێکی تر «هەمووی یا شوێنێکی» کە ئەستوور بووبێ.: ئەوە چاوت بۆ ئاوساوە؟٭ئاماسیاگ. ئاوساگ. ئاووسیاگ. پەنماو. هەڵمساو.
ئاوساوی
«حمسـ.». ئەنجامی ئەستووربوون.: ئاوساوییەکەی هێشتا نەنیشتۆتەوە.
ئاوساگ
آماسیده
ئاوساگ
«نمفـ. لە: ئاوسان» تمـ: ئاوساو.
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئاوسبوون
سکپڕبوونی گیاندار