تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



دابەشینی ئەندامدۆز
Partitive (Sharing) Division ژمارەی «سەربەش» دەستەبەند دەکرێت بەسەر «ژێربەش»دا، بۆ نموونە 15 / 3 = 5، پۆل پازدە فێرخوازی هەیە و سێ مێز، هەر مێزی چەند فێرخوازی بەردەکەوێت؟ وەڵام پازدە دابەش دەکەیت بەسەر سێ دەستەدا و یەکی پێنج ئەندامیان بەردەکەوێت، کەواتە پازدەکە لە سێ دەستەدا دەستەبەند دەکرێت و ژمارەی ئەندامانی هەر دەستەیەک دەدۆزینەوە. ئەندامدۆز دەکرێت.
دەرهەستاندن
abstraction, . بۆ پێچەوانەی دەرهەست بڕوانە بەرهەست: concrete
دەستەواژەی پەیوەندی
زارۆکاندن
کەسێک بە منداڵ بزانیت
زاناندن
Cognition، ئەو زانینەی بە تێفکرین، وردبوونەوە، لێکۆڵینەوە، شرۆڤەکاری و... هتد پەیدا دەکرێت نەک زانینی ئاسایی. «زانانە» ش بەرانبەر Cognitive دێت. بۆ «زاناندن» بڕوانە مەسعوود محەمەد، «زاراوەسازیی پێوانە»، سایتی www.mamosta.net.
سازاندن
adaptation, سازکردنی بابەتێک لەتەک بابەتێکی یان لایەنێکی دیکە.
ساکاراندن
هاسان کردن گۆڕینی بابەتێکی بە بارێکی ساکارتردا.
سێڕسکێنی جاراندن
نۆ ژمارە لە نۆ خانەی چوارگۆشەیەکدا ڕیز دەکرێن، سێ دێر و سێ ستوون..
شاندەر
ئامێر یان کەسێکی سیگناڵ و پەیام بشێنێت، بنێرێت، پەخش بکات.
شۆپاندن
trace (verb), هەڵگرتنەوەی شوێنپێ.
شیرازەبەندی
شەرماندن
فرەجۆراندن
مۆدێلی Initiate-Response-Evaluate - IRE «دەستپێشخەری - بەرسڤ - نرخاندن»
- ستراتیژێکە تێیدا مامۆستا بە پرسیارێک دەستپێشخەری دەکات، فێرخواز بەرسڤ دەداتەوە و پاشان مامۆستا بەرسڤی فێرخواز هەڵدەسەنگێنێت.
مۆرکاندن
مێتازاناندن
metacognition, زانین دەربارەی زاناندن. زاناندن جودایە لە زانینی ئاسایی، زانینێکە بەرهەمی تێڕامان و بیرکردنەوەی ورد. بۆ زاناندن بڕوانە جەلیزادە، «زاراوەسازیی پێوانە»، www.mamosta.net
مەترسیی ڕاگەیاندن
communicative risk, جەلیزادە. «گەشتی ژیانم»، بڕوانە www.mamosta.net
نامۆیاندن
foreignizing, تەرجەمەکردن بەشێوەیەک مەبەستی لێی، جگە لە گواستنەوەی پەیام و کارکرد، گواستنەوەی داڕشتن و چەمکی نوێیە بۆ زمانی ئارمانج.
نایاندن
negation, بەرانبەر «نفي»ی عەرەبی و «نقیض»ی فارسییە. گەر چەمکی وەک «ئایەتی» بۆ پۆزەتیڤ و «نایەتی» بۆ نێگەتیڤ بێت (لە بری «ئەرێنی» و «نەرێنی»)، ئەوسا هەم ئایاندن و نایاندن فریامان دەکەون و هەم چەمکی وەک «نایاندنی نایاندن» بۆ Negation of the negation ڕێک و لەبار دێت. سەرچاوە: مەسعوود محەمد، «زاراوەسازیی پێوانە»، لاپەڕە 42. بڕوانە سایتی مامۆستا www.mamosta.net
نایاندنی نایاندن
Negation of negation