تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



دونگڵەفسە
کەڵەشێر و مریشکێکە، کە یەکپەڕی درێژی بەکلکەوە بێ
دونگڵەمەرێ
(هەو.):دونگەمەڕانێ، دایە مەمدە بە گورگی،جوورە گەمەیەکە
دگڵدانە
(بابا.): جاران بۆ بەشەڕدانی کەڵەبابان بەکاردەبرا
سەنگڵاخ(ئەردە)
بەردەڵان،کێفسان،(ئەردە) زربان.
سەگڵاو(هەورا)
سەگاو،سەگی ئاوێ،داعبایەکی ئاوای ودرێژە چووارپێیە کانی وەگووێلکی ساوادەچی، چنگیشی لەهی سەگ دەچێ پێستی بەنرخە(باک)-ی: نەژادی ئەسپانە،جوورەمایین یا ئەسپێکی ڕەسەنە.
شەنگڵەبەرەکەت
شەنگڵە، جمکه، دووانه. پیتو بەرەکەت. (خۆ.) شەنگوول، (خۆ.) خێڕمانه. دوو گووێز یا دوو مازوو یا ئیتر، کە پێکەوە نووسابن: ـ یان پێدەڵێن.
مۆنگڵە
(هەورا.): مانگ٬ مۆنگلە
هەنگڵەشەلە
(هەو.) ئێسترەشەلە ٬ پێ پێ یانێ (گەمەیەکە لەسەر لاقێک دەڕۆن.) ٬ چووزەکە.
پەنگڵەمێش(ئەردە)
چنگڵە چزێ
چنگڵە(هەورا)
زەمبیل، زەمبیلە، بەچرینە، لە شووڵ یان لە قامیش دروستدەکرێ و گچکەیە، سەوەتە
گێنگڵە (سەق )
ئاووگڵ
سروشت، ئاوو گڵەکەی بەدە، ووتەیەکە بۆ کەسێک بەکار دەبرێ، کە دوور لە نیشتمانی خۆی بمرێ دەڵێن: لە ئاووگڵی وڵاتی خۆی بەری بوو، کە لە دوورەوە بێتەوەو بمرێ و یا بە مردوویی بیهێننەوە دەڵێن ئاووگڵ هێنایەوە، مزومافی دانیشتن
ئاوەگڵ
گڵاو، پیس._ بوون: گڵاوبوون._ کردن: گڵاکردن، حەوت جاران بەئاوو گڵ شوشتن
بنهەنگڵ
بندەس، بندەست، گەبەر، بنەنگڵ، (ڕەوا) بنکەووش، بنکەفش، (باک) بچەنگ، بنکەش، بنباخەڵ، (هەورا) بنۆدەس، بنکەڵیشە، بنۆدەس، بنچەنگ
بنگڵ
ژێرگڵ
تگڵ
قۆچ، بەران، شەکەنێری چووار ساڵە
جینگڵ
گینگڵ، گینگوڵ._خوواردن: گینگڵ خوواردن._دان: گینگڵ دان
سمتەگڵ
گڵمەت ٬سندەگڵ ٬(هەو.)کەستەک.
سیمگڵ
گڵێکی سووری بێژراوە لەگەڵ کای بێژراودا دەگیرێتەوە ناو ماڵی پێ سوواخدەدەن. (بابا.)گڵەسوور٬ بەگڵێکی دەڵێن٬ کەسپی زەردباوە بەکای وورد بێ و سوواخی پێدەکرێ و بە سوواخەکەشی دەڵێن سیمگڵ. دیواری بەقوڕێکی ٬ کە بە کا گیرابێتەوە سوواخ دەکەن و لە سەرویشە وە بەگێچی بەسەری دادێن.
فەگڵ
(ئەردە.): مل پێچ
قانگڵ
بەن دەزوو و ئاوریشم ئەوەیە کەلەپەنجە دەهاڵێنی دووایە هی تری لەسەر هەڵدەکەن واتە لەسەری قامکی گەورە و تووتەڵە دەئاڵێنرێ و هەڵدەکرێ
هەنگڵ
خاڵکە٬ قولف٬ قلف٬ (هەوار.) دەمە٬ (باک.) چەپل٬ چەمبل٬ چەمل٬ دەسکی دیزە و گۆزە و وانەیە.
چووارهەنگڵ
چتێکە وەکوو خیگەو مەشکەو ئیتر چووار هەنگڵی هەبێ
چەگڵ(هەو)
ووردەبەردی درشت
کاگڵ
سوواخ٬ سوواغدان٬ بەقوڕ٬ سوواغی قوڕ
گۆنگڵ (باک.)
تاودان و ئالقەدارکردن بۆ پرچ گوزیزەکردن ٬ گاڵتە جاڕی.
گینگڵ
جینگل ٬ خووار٬ ـــ دان: جتنگڵ خوواردن.
گینگڵ
جینگڵ ٬ تۆقرەنەگرتن لەبەر ئازار و دەرد.