تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



گلێرای (هەورا.)
گلێرۆک (گەر.٬ باد.)
چتێکی خڕو ئـاودارە بـەلەشی گەلآیدارمازووەوە دەبێ.بە بەرەکەشی هەردەڵێن ـــ.
گلێرە (ڕەوا.)
کاڵەک و شوتی هێندەی گووێزێکی بێت ٬ تەرزە چکۆڵە ٬ زیپکە٬ ڕزەژیلکە٬ تەرزەلۆکە٬ جوورە تەرزەیەکی خڕ و ووردە جار جار لەپێش بەفریدا دەبارێت ٬ (شا.) گولگلینکە٬ (کۆ.) بنگرە٬ (هەو.) تەرزەلووک٬ (دەر.) بنگرەک٬ (بڵ.٬ موک.) کەلوو ٬ گیایەکە وەکووداروجان وایە بە بەردەکەشی هەرـــ دەڵێن٬ کە تێکەڵی دەغڵی بێ تاڵی دەکات٬ تۆوەکەی دەکەلیکی وەکوو پۆلکەی وایە٬ گیایەکە باسکی درێژ دەبێ دەگەنمی دەئاڵێ و پەلکی ووردە وبارێکە .ـــ ڕەشە: گیایەکە لە نێو گەنمیدا شیندەبێت تۆوەکەی ووردە و ڕەشە٬ وەکو تۆی ڕەشکە٬ جیاوازی گلێرە و گلێزە ڕەشە ئەوەیە٬ هەرچیکو و گلێرەیە تۆوەکەی لە کەلویکی درێژی وەکوو پۆلکە وایە ٬ بەڵان ئی گلێرە لە کیفێکی خڕ و سپیدایە.
گلێشڤا (باد.)
کرش وکاڵڕێژ٬زبڵچی.
گلێم (هەورا.)
بووزوو٬بەڕە.جوورە چنراوێکی تریشە وەکوو جاجم وکەل وپەلی تێدا هەڵدەگرن.
گلێنە
ڕەشکێنەی چاو٬کانی چاڤ٬(کە.) گلینە. (باک.)گووزەکاچاڤ.(موک.٬بابا.)کزن.(هەورا.٬باد.)گلێرەی ڕەشی نێودەخلآن٬قابێکە لە گل دروستدەکرێت. (باک.)قافێ گولا. (شا.)مەقەلێکی گڵی و گەلێک کون کونە.
گووگلێنکە (شا.)
بنگرە٬ گلێرە ٬ تەرزەی وورد٬ پێشڕەوی بەفرێیە.
گوڵەشلێر
گوڵێکی سوور و تۆپ و کێوییە ٬ گوڵ بزن.
گەلێر(باک.)
چەندین٬فرە.
گەلێک جار
زۆرجار٬(باک.)پەریجار.
سەرلێ سەندن
وەڕەزکردنی یەکێک بەزۆر سەر خستنە سەری ویازۆرچوونە لای
ملێ ملێ
بابەخولێ
گەمەیێکی منداڵانەیە بە گردی خۆیاندا دەخولێنەوە
باوکەلێ
لە کاتی دووانێکی خۆشەویستیدا بەکار دەبرێ، باوکەکم، باوکە
باویلێ
(موک) باوەلێ، پەپوولە پاییزە، چتێکی خڕی سپی قژداری زۆر سووکە لە پاییزاندا لە گیایان پەیدا دەبێ، لە بەر زۆر سووکی هەمیشە بەدەم باوە لە خوولاندایە دەڵێن باوەلێ بایەکی بەسە
باوە خولێ
باوەلێ
سەید، لە نێو کورداندا_ بۆ ئەو کەسەی بەکار دەبەن، کە لە بنەچەکەدا سەر پەیامبەر(محمد) (د.خ). بڕوانە: باویلێ
بلێ
دێیەکی بچووکە لە بادینانداو ناوچەی میرییە
بەلێ(باک)
تاقیلێ(هەورا)
تلێ
ناوی گوندێکییە لە خاکی پاکی بۆتانێدا. لەلایەن دروستکردنی کری شاڵ و شەپکانەوە بەناو بانگە
تڕلەیلێ
بریتییە لە مەردومی بێ نموودی هیچ و پووچ
جلێ(هەورا)
خوشکەلێ
لەڕووی خۆشەویستییەوە بۆ خوشک بە کار دەبرێ، خوشکێ،
خەلە خەلێ
(هەورا.)بە هەمۆ جوورە دەغڵێک دەڵێن
خەپوولێ
(ئەردە.):پووڵپەرست.
داراگولێ
(باک.): دارەگوڵ
دایکەلێ
ووشەیکە لە ڕووی دڵسۆزێتییەوە بە دایک دەووترێ