نەرمەپێکەنین، گرژینەوە، بزە، زەردەخەنە، زەردەکەنی، لێو، خەند، (باد.):دەڤکەنی، زەردەلێو، لچ خەنە.-ی هەتاو:زەردەخۆر، زەردەپەڕ، گزنگ، گەزەنگ، تیشکێکی بێ تینی خۆرە بەسەرچیا و جێگایانی بڵندەوە. –کەوتووە.-ماوە. جوورە ماسییەکە وەک قاشتە بەڵام پوولەکەکانی ڕەق و زل نین و لە خوواردنا فڕێ نادرێ. جوورە ترێیەکە( زا.باک.):زەردەلە.هەڵوای شەکری، کەلەشیر و برنج و چتی شیرین دروست دەکرێ. (باک.): نێوی ئافرەتانە

(هەورا.): زەردێنەی هێلکە

جوورە دارەبییەکە لە چووار جوورەکان، (باک.): بی زەر

خەرکان، خەرکانە

(هەورا.): زەردە، (باد.):دەڤکەنی. نەرمەپێکەنین،گرژینەوە، بزە، زەردەکەنی، زەردەلێو، پێکەنینی بێ دەنگ، دزە خەنە، لچ خەنە

دڕکەزەرد

(بابا.):باڵندەیەکی بچووکی سەر ڕەشە لە هەڵفڕینێدا دەزیڕێنی گەرمێن و کووێستانی دەکا. (موک.)باڵندەیەکی چکۆڵەی زەرد و سپییە.زەردۆرە، زەردۆڵە، (بابا.):زەرگەتە. جوورێکە لە زەردەواڵە و زەردە و بچووکترە لە زەردەواڵە.(بابا.):زەردەواڵە

گیایەکی گەڵا ووردی دڕکاوییە بۆ کەچەڵی زۆر باشە

(خۆ.):باڵندەیەکە بەقەد هەوێردەیە دەنگی زۆر خۆشە،گۆرەوی چنە، بە سێ جوور دەخووێنێ سەرباڵەکانی ڕەشە ئەوانی تری زەردە لەنێو دارستانی پڕ ئاو و چۆلان دەژی

(هەورا.): زەرتوشتر. پەروەردگار، تڕووم پەروەر، نەژادپەروەر، زەڕتوشت، زڕاتەشت، زەڕادهشت، زەردهیشت. پێغەمبەرێکی کورد و لە مادەکان بووە نزیکەی حەوت سەدە لە پێش عیسادا لە کوردستانێدا سەری هەڵداوە و زادگەی وی شاری سەردەشتەو رووی لەگەڵ کرد، کە ڕوو لە پەرستنی خودای تاک و تەنیا بکەن. ناوی باوی (پورشسپ) و ناوی دایکی (دۆغدۆ) بووە. بەویان (زەڕتەشت ئسپێمان) هەم کوتووە، لە داستاناندا مێژووی ژیانی وی بە (600)ساڵ پێش عیسا نیشاندەدەن بەڵان مێژوونووسانی ڕاستەقینە لەبڕوایە دان کە زەردەشت لە سەدەی حەوتمێ پێش عیسا واتە لەسەردەمی فەرمانڕەوایی ماداندا و لە پێش دەستەڵاتی هەخامەنشیاندابووە و ئایینی زەردەشتی لە سەردەمی هەخامەنشیان و لە سەردەمی ساسانیەکان لە کوردستانێدا ئایینێکی ڕەسمی بووە و نامەی ئاسمانی وی ئاوێستایە

مەزدەسنی

(هەو.):قەیسی تەڕ و تازە. شیلانە ، زەردەلووێ. زەردالوو. (باد.):هەڵووژە زەردە. (لو.)قەیسی

(لو.هەورا.):قەیسی ووشک و تەڕ

(باک.): زەردەی ئێواران، زەردەپەڕ

(هەو.):گیایەکی زەردە

زەردەخەنە.-ی:باری زەردەخەنەی

میوەیەکە لە بەر (هەورا.): تاو ووشک کرابێتەوە

ماسییە زەردە

گرژینەوە

زەرگەتە، زەردەواڵە، (بابا.هەورا.):سیرە مۆزە، گیاندارێکە ڕەنگ زەرد باڵدار و چزوودارە لە هەنگ و مێش زۆر گەورەترە و هەندێکیان کوژەندەن