گرین٬ کڕووزانەوە٬ فیکە٬ کارەکار٬ کالین٬ گری٬ گیرستن.

بەگریان هێنان.

کوڵان.

هۆنین٬ گۆرین.

ناوی هۆزو ئێلێکی کوردانە لە ژوورووی شاری نسیبینێ نزیکی سەدهەزار مرۆڤ هەیە

گیراوەوە

باوەڕکار

مرازی ئاواتخووازتنە. خۆزگە، بری، برێ، بریان، (خۆ) خۆزی، برێ، بریکەنێ، کاش، کاشکی، بری: بری بەبری خووای بایە؛ بریا کوردستان بووبایەوە یەکپارچە

(ئەردە.): کەفتەبەرەو٬ پێشکەوتوو

دزی دەریایە

ئاوێکی زۆری قووڵی وایەکە کەشتی بەسەردابڕوات،زەرێ زەریا،زریە،دەلیا،(هەورا.)زەری،قەلزەم.

ئێلێکی کوردە پایتەختی وان شاری (ئاموودی) یە، تاکۆرا، تاکۆریا : ئێلێکی مەزنی کوردە لە ژوورووی کوردستانی بندەستی ترکاندایە دەڵێن هەردووک ئێل ئامۆزای یەکترین

(باک.): زۆریڵێ، زاردڕاو، چەنەدرێژ، ڕاز ڕانەگر.- یی (باک.): زۆرربڵێ یی، زاردڕاوی، چەنەدرێژی، ڕازڕانەگرتن

(هەورا.): زۆرلێکراو

دەریا

ناوی نەتەوەیەکی کۆنە لە پێشدا لەنێوانی سووریەوعیراقێدا بوون بەڵان ئیمڕو بڵاوبوونەوە پایتەختی وان یا ئایین پەرستیان شاری(حمص)یهلەووڵاتی مەش سووریان پەیدادەبن پێیان دەڵین،(یعاقبەالاکراد) یا قەومی کوردبەڵان زمانیان سووریانییە.

رێگایەکی باریکی دەستکردەلەهەورازێکی سەخت سەرکەوێتەسەرێ

پاڕاوه، دادخوازراو.

چەپاڵە٬هانا٬داد٬هاوار.-کەوتن٬چەپاڵەدان٬بەهاناگەیشتن٬بەهاوارەوەهاتن

هەراهەرا٬ قیڕەقیڕ٬ چەقەچەق٬ چڕەوه٬ زییل٬ کێشەکێش٬ بلخاخ٬ شەڕوشۆڕ٬ بگرە و بەردە٬ دەنگ٬ بەردەقە

وشیار٬ زیرەک٬ بەکار٬ کارێن٬ بەسەلیقه٬ سەلیقەدار. شەهباز٬ستیله٬ قووت٬ سالۆز٬ زیخ٬ فێرس٬ چوست٬ چالاک٬ بەخۆ وەرکیو٬ کاربین٬ نکوول٬ زیرەک٬ وشیار٬ بژیر٬ (باک.): جەڕجهه٬ نێوی پیاوییە. –بوونەوە: بە ئاگاهاتنەوە. زۆر وریا: بلیمەت

(سل.): زرنگ٬ هوشیار

بەئاگا٬ ووریایی: بە ئاگابوون ٬ ژیر

چاوەڕێت دەکەم