تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



سەرچاوە: نالی
بلوورین
شوشەیی.

کاسێکی بلوورینی نخونیی لە سەرابێ
نەختێکی لەبەر مەوجی لەطافەت قڵەشابێ
سەرچاوە: نالی
بورووج
جەمعی بورجە، بەمەعنا قەڵا، یا هەرکام لە دوانزە بورجەکەی ئاسمان.

ئەی قەلعەیی ماهم کە دەڵێی ئەوجی بورووجی!
وەی قوللەیی دووریی کە دەڵێی قامەتی عووجی!
سەرچاوە: نالی
بووعەلی سینا
زانا و فەیلەسووفی بەناوبانگی ئیسلام، (٩٨٠ - ١٠٧٣) ، لە بوخارا لەدایک بووە و لە هەمەدان مردووە.

لەکن ئەو جەوهەرە فەردە لە هەیولا نییە باس
لە حیکەم پەروەرییی بوو عەلی سینا نییە باس
سەرچاوە: نالی
بووم
کوندەبەبوو کە کەلاوە و وێرانە ئەکا بە مەنزڵگای خۆی و نیشانەی نەگبەتییە.

سایەیی پایە وەکوو باڵی هوما و بازی سپیم
نە وەکو بوومی قەدەم شووم و نە هەمڕەنگی قەلم
سەرچاوە: نالی
بووم
بایەقوش.

ئەم سەرسەری بازانه کەوا هەمسەری بوومن
موشکیل، بگەنه ساعیدی شاهێکی وەکوو من
سەرچاوە: نالی
بوومئاسا
عادەت وەک کوندەبەبوو.

ئەلا ئەی نەفسی بوومئاسا، هەتا کەی حیرصی وێرانە!
لەگەڵ ئەم عەشقبازانە بڕۆ بازانە، ئازانە!
سەرچاوە: نالی
بۆقلەموون
عەلیشیش.

گەهـ طاوس و، گە هـ کەبکن و گەهـ بۆقەلەموونن
گەهـ ئاتەش و، گەهـ شوعله، گەهێ دوودی سیاهن
سەرچاوە: نالی
بیدی مەجنوون
شۆڕەبی.

بیدی مەجنوونە وجوودم لە هەموو بەر بەرییە
نە کەسێ مونتەفیعی یەک بەری یا سێبەرییە
سەرچاوە: نالی
بێتووک
کینایەیە له هەژار و ناچیز.

فەرشی پەڵاسە، دۆشەکی خاکه، سەرینی بەرد
بێ تووک و، ڕووت و قووت و، فەقیر و قەلەندەرە
سەرچاوە: نالی
بێستوون
ئەو شاخەی فەرهاد تاشیی. بە ئاسمانیش ئەڵێن، چونکە بێستوون واتە بێ کۆڵەکە و ئاسمانیش کۆڵەکەی نییە.

لە شیرینیی ئەتۆ، ئەی خوسرەوی تەختی زەمین، ڕەنگە
بگاتە ئاسمانی بێستوون فەرهادی هاوارم
سەرچاوە: نالی
بێهوودە
بێسوود.

وەک صۆفییی صافی مەبە ئالوودە بە دونیا
بێهوودە موکەددەر مەکە سەرچاوەیی مەشرەب
سەرچاوە: نالی
بێوجوود
ناچیز.

بێ تووکی جیفە خواریی و گورگین و بێ وجوود
لەم ئاو و خاکه ظاهیر و باطین موکه ددەرە
سەرچاوە: نالی
بێچوون
بێهاوتا، بێوێنە.

چەرخی چەپی گەردوونە، ڕاست و چەپی چەند دوونە
بێ چاکە چ بێچوونە، ڕاستیی لە چەپیی نایە
سەرچاوە: نالی
بەردی عەجووز
برجی پیرەژن لە دوا ڕۆژەکانی زستانا، یاخود مەبەست لە (بەرد) هەر بەردی کوردی و لە (عەجوز) یش بنیادەمی پیرە.

ئەو فەوت و وەفاتە سەبەبی عەهد و وەفاتە
چوو صاعیقەیی بەردی عەجووز و گوڵ و مل هات
سەرچاوە: نالی
بەشووش
ڕووخۆش.

گەر ئاب و تابی جەننەتیی و دۆزەخیت دەوێ
بنواڕە نێو چەوانی بەشووش و برۆی عەبووس
سەرچاوە: نالی
بەیتی مەعموور
ماڵی ئاوەدان. به ماڵی کەعبەیش ئەڵێن. شوێنێکیشە له ئاسمان.

خەراباتی دڵی « نالیی » مەفەرموو: خاڵییە، نایەم!
به مەرگی تۆ قەسەم، چاوم! به ذیکرت بەیتی مەعموورە..
سەرچاوە: نالی
تاق ی دووهەم
تەنها.

چ قەصر و دائیرە و تاقێ، تیا تاقی ئافاقی،
نەی و موطریب، مەی و ساقیی، گوڵ و بولبول هەموو جووتن
سەرچاوە: نالی
تووڕا
توڕە، یاخود لەگەڵ (بو) وەکەی پاشەوەیدا پێکەوە (تۆرابو) ن.

« نالیی » مەکە، تووڕا بو، لەبەر جەبهەیی گرژت
نایێته ئەلات، عیجزی لەبەر دووکەڵی قانگە
سەرچاوە: نالی
تەقریر –ی دووهەم -
جۆرێکە لە جۆرەکانی حەدیثی پێغەمبەر (د. خ).

شتێکە بی شەبیهـ و جینس و فەصڵ و کەشف و تەقریرە
موبەڕڕایە لە تەقریر و حەدیثی حادیث و ڕاویی