وشەدان

سەرچاوە: نالی

زار

لاواز , دەم.

زارم وەکو هیلال و نەحیفم وەکو خەیاڵ!
ئایا دەکەومە زار و بەدڵدا دەکەم خوطوور؟!

سەرچاوە: نالی

بێ زار

بێ دەم، یاخود بێزار بەمەعنا وەڕس و بێ تاقەت.

« نالیی » ئەو غونچە دەمە بێ زارە
مەکە ماچی دەمی، ئەرجوو، بە عەبەث

سەرچاوە: نالی

حەبەش زادە

پەچکه ی ڕەشی حەبەشەیی، کۆیله.

زوڵفم به نەسەب سیلسیله یی ڕێفعەت و شانه
من دەیخەمه بەر پێ کە حەبەش زادەیی ڕوومن

سەرچاوە: نالی

زار

دەم. وا

گوڵ زاری وا، کە هەرچی دەمێکی بۆ پێکەنیی
غونچەی گەشا کە یەعنی گرێی دڵ کرایەوە

سەرچاوە: نالی

زار

دەم.

ڕەیاحین پەرچەم و، لالە کولاه و، یاسەمەن طو ڕڕه
بەنەفشە خاڵ و. نەرگس چاو و، گوڵ زار و سەمەن ساقە

سەرچاوە: نالی

زار

دەرد و ئازاراویی.

له دەمی ناڵەیی زارم، دڵی پڕ زەمزەمەکەم،
وەلوەلەی حەلق و گەرووی « نالیی » له گەردوون بەدەرە

سەرچاوە: نالی

زار

بریندار.

حەناییی کردووە پەنجەی بە خوێناوی دڵی زارم
ئەمە ڕەنگە شەهادەت بێ کە کوشتەی دەستی دڵدارم

سەرچاوە: نالی

زار

داماو، لاواز.

غەریب و بێ کەس و زار و فەقیری خانەدانی تۆ
جگەر سووتاو و ماڵوێرانی زوڵفی چینتە، بازا!

سەرچاوە: نالی

زار

دەم. گۆیا

دەم دەم کە دەکا زاری پڕ بە غونچە
بۆ دەعوەتی ماچت لەبە گۆیا دەمی نادا

سەرچاوە: نالی

زار ی دووهەم

ناڕەحەت.

گوتم: ئایا بە زاری خۆت دەپرسیی حاڵی زاری من؟
برۆی هێنایە یەک، وەک شکڵی (لا) یەعنی کە بێ زارم

سەرچاوە: نالی

زار ی سێهەم

دیسانەوە دەم، یاخود لەگەڵ (بێ) کەدا پێکەوە وشەی (بێزار) پێک دێنن.

گوتم: ئایا بە زاری خۆت دەپرسیی حاڵی زاری من؟
برۆی هێنایە یەک، وەک شکڵی (لا) یەعنی کە بێ زارم

سەرچاوە: نالی

زار ی یەکەم

دەم.

گوتم: ئایا بە زاری خۆت دەپرسیی حاڵی زاری من؟
برۆی هێنایە یەک، وەک شکڵی (لا) یەعنی کە بێ زارم

سەرچاوە: نالی

زاناندن

زانیمان.

لوطفی بانگوش بوو کەوا لەم حوجرەدا زاناندمان
گەر بەنیی ئادەم بخنکێتن، سەراوە نەک بناو

سەرچاوە: نالی

زاهیدی خاڵی

سۆفیی بەدیمەن دەست لە دنیا هەڵگرتوو.

خاطری زاهیدی خاڵی، خاڵی
نییە، ئەڵبەتتە، لە بێنێکی ڕیا

سەرچاوە: نالی

زاوییە

سووچ، گۆشە.

بێش و کەم بێ شکەم و حیرص، وەکوو طیفلی ڕەضیع
زاوییە بێشکەم و بێ شکم و بێ حییەلم

سەرچاوە: نالی

زایەوە

تەقیی.

هەر چاوەیێ کە وشک و عەقیمی بوڵەندییە،
وەک طەبعی من بە نەظمی خوشی نەغمە زایەوە

سەرچاوە: نالی

عاشقی زارت

تۆ کە لاواز و بێ گیانە، یا عاشقی دەمت چونکە (زار) بە مەعنا دەمیش هاتووە.

جان بەر لەبی بۆسەی لەبتە عاشقی زارت
« فالبائس یستوهب من فیک معاشا »

سەرچاوە: نالی

غەزال

ئاسک.

ئەو چاوە غەزالە فەتەراتی سەر و ماڵە
ئەو نەرگسە کاڵە نە منی هێشت و نە کاڵا

سەرچاوە: نالی

میزاج

تێکەڵ. سروشت.

خاکی میزاجی عەنبەر و داری ڕەواجی عوود
بەردی خەراجی گەوهەر و جۆباری عەینی نوور

سەرچاوە: نالی

هەم میزاج

هاوسروشت.

ئەی هەم میزاجی ئەشکی تەڕ و گەرمی عاشقان:
طۆفانی دیدەوو شەرەری قەلبی وەک تەنوور!

سەرچاوە: نالی

ئازانە

ئازایانە.

ئەلا ئەی نەفسی بوومئاسا، هەتا کەی حیرصی وێرانە!
لەگەڵ ئەم عەشقبازانە بڕۆ بازانە، ئازانە!

سەرچاوە: نالی

ئیثباتی مەزایا

پێ سەلماندنی باشترێتی.

هەم گوڵبەنی بێ خاری، هەم مەزرەعی ئەزهاری
هەم مەخزەنی ئەسراری، ئیثباتی مەزایا کچ

سەرچاوە: نالی

ئەحزان

جەمعی (حوزن) ـ ە واتە خەم.

تۆ یووسفی ئەو حوسنی لەسەر میصری جینانی ،، من پیرم و فانیی
لەم کولبەیی ئەحزانە نە زیندووم و نە مردووم ،، هەروا بە تەماتم

سەرچاوە: نالی

ئەوراقی خەزان

گەڵای پایز.

تیژاوی سوروشکم وەکو ئیکسیری سوهەیلە
ڕوخسارەیی زەردم وەکوو ئەوراقی خەزانە

سەرچاوە: نالی

بازانە

وەک باز.

ئەلا ئەی نەفسی بوومئاسا، هەتا کەی حیرصی وێرانە!
لەگەڵ ئەم عەشقبازانە بڕۆ بازانە، ئازانە!

سەرچاوە: نالی

بزان

زانا.

بەحری غەزەلم پڕ لە دوڕ و گەوهەرە، ئەمما
غەوواصی دەوێ یەعنی بە تەعمیقی بزانە

سەرچاوە: نالی

بوزان

جەمعی بوزە واتە بزن.

ئەو شێخە بە کوم مەگرە کە پەشمینە مەریدە
ئەو ڕیشە بەسەر دارەوە ڕیسێکی بوزانە

سەرچاوە: نالی

خەسەکزار

شوێنی دڕکاوی.

نەیستان و خەسەکزاری صونووفی شەوکەیی خاری
گەلێ خۆشتر لە سەروستان و، دلکەشتر لە بوستانە

سەرچاوە: نالی

سۆزان

گڕ تێبەربوو.

تۆ کە حۆریت، وەرە نێو جەننەتی دیدەم. چ دەکەی
لەم دڵەی پڕ شەرەرە و سینەیی سۆزانمدا؟!

سەرچاوە: نالی

شەرمەزار. هەوا

ئارەزووی نەفس.

ئەی مەسجید و میحرابگەهت قیبلەیی حاجات ،، بۆ ئەهلی موناجات!
مەحجووبی هەوام و ئەمەتە مەشهوودی مەعلووم ،، بۆ ڕاهی نەجاتم

سەرچاوە: نالی

عەزیزان

خۆشەویستان. ئیشارەتە بۆ نازناوی یەکێکی تر لە پیرانی تەریقەتی نەقشبەندیی کە ناوی (سەیید عەلیی ڕامیتەنیی) ی مامۆستای (بابا موحەممەدی سەمماس) ی مامۆستای (ئەمیرکولال) ی مامۆستای (شاهی نەقشبەند) ە.

ئەگەر خەڵوەت نشین بێ، (جانی جانان) بێ ئەنیسی ئەو
وەگەر هیجرەتگوزین، ڕۆحی (عەزیزان) یاری غاری بێ!

سەرچاوە: نالی

غەزال

ئاسک.

ئەو طیفله خورد ساله، هەرچەندە وەک غەزاله
ئەمما که هاتە نه خچیر شێر صەولەتی مەهیبه

سەرچاوە: نالی

قەرنی غەزالە

شاخی ئاسک. یەکەم سەردەرهێنانی خۆر لە سبەینێدا.

شەوەمما، شەوچراغی جەدی و ثەور و مەرتەعی شامی،
دوصەد قەرنی غەزالە و قۆچی صوبحی عیدی، قوربانە

سەرچاوە: نالی

لەرەزان

لەریوە.

بایێ لە طەرەف قیبلەمەوە دێت و وەزانە،
یا بۆیی هەناسەی دەمی غونچەی لەرەزانە؟!

سەرچاوە: نالی

میزاب

پلووسک. ئابشار

ئەم بە چاو دوڕڕ و بە سەر لەعلی هەدییە بۆ دەبا
ئەو بە تف دەیکا بە میزابی شکستەی ئابشار

سەرچاوە: نالی

میزاح

گاڵتە.

چ شەو، چ ڕۆژ؟ وەها کورتی لەهو و لەعب و میزاح
کە هەردو وەک یەکەچوون بە نە غمەیی بەم و زیر

سەرچاوە: نالی

میزان

تەرازوو.

عومرێکە بە میزانی ئەدەب توحفە فرۆشم
زۆرم وت و کەس تێی نەگەیی، ئیستە خەمۆشم

تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان