وشەدان

سەرچاوە: نالی

جودا

جیا.

عاشق دڵی نایێ لە دلارامی جودا بێ
ئەڵبەت کە دڵارامیی لەوێ بێ، دڵی نایێ

سەرچاوە: نالی

جوزء

پارچە. بەشێک لە چەند بەشێکی کتێبێک.

لە شەرحی هەیئەتی مەتنی بەدەن کە هەر جوزئی
سەقیمە، عاجزە تەصحیح و ڕابیطی تەدبیر

سەرچاوە: نالی

جوعبە

تیردان.

سەهم هەتا جوعبەنشین بێ، گۆنە زەردی خەڵوەتە
قەوس هەتا چللە گوزین بێ، هەر ئەسیری خوارییە

سەرچاوە: نالی

جوعەل

قالۆنچە.

« نالیی » چییە وا میثلی جوعەل غەرقی شیاکەی،
خۆ تۆ به حیسابی وەکو پەروانه سەمت بوو؟!

سەرچاوە: نالی

جوفتەلی

جووتەهاوێژ.

ڕەقیبی جوفتەلی، نابێتە نەخچیرت، کە خەرکوڕڕە
ئەلیفی چایرە دائیم لە قەشقەی کەردڕ و جەودا

سەرچاوە: نالی

جونبوش

جموجۆڵ.

صەریری جونبوشی تەخت و مەحەففەی مەخمەڵیی سەوزی
دەڵێی تەسبیحی مورغانە، لەسەر تەختی سولەیمانە

سەرچاوە: نالی

جووت

جووتەگا و جووتکردن. دوانه.

تَری وَرْدَاَ قَوتاٌ وَ جُوتِا وَ سایقاُ
فُیا قوتَتیِ مِنْ جُوتِهِ ثُمَّ فَرْدِهِ

سەرچاوە: نالی

جوود

بەخشش.

هەر دارە بەرگ و، هەر گوڵە ڕەنگێ خەڵاتیە
هەر جوودی نەوبەهارە کە عالەم دەکا غەنیی

سەرچاوە: نالی

ئەرجوو

تکاکاریی.

ڕەنگی زەرد و سووری خەوف و خەجڵەتی، ئاوی حەیای
وا تکاو، ئەرجوو دەکەن عەفوی بکا وەک عەبدی خۆی

سەرچاوە: نالی

ئەرجوو

تکا، لە ( أرجو) ی فیعلەوە وەرگیراوە بەمەعنا تکا ئەکەم، یاخود هەر فیعلەکە خۆیەتی.

« نالیی » ئەو غونچە دەمە بێ زارە
مەکە ماچی دەمی، ئەرجوو، بە عەبەث

سەرچاوە: نالی

ئەنجوم

جەمعی (نەجم) ە واتە ئەستێرەکان.

لە خەوف و خەجڵەتی، بەدری شەهی ئەنجوم سوپەهـ ئێستەیش
کە هەڵدێ، زەردیی و سووریی لە طەلعەتیا نومایانە

سەرچاوە: نالی

برد العجوز

برجی پیرەژن، چەند ڕۆژێکە لە دواڕۆژەکانی زستان، هەوایان تیا زۆر سارد ئەبێ.

(بَرْدُ العَجوز) ەیێکی کە نەیبوو بە غەیری بەرد
دنیا ئەمە چ ڕەنگە، چ بێنێکە دایەوە!

سەرچاوە: نالی

بێوجوود

ناچیز.

بێ تووکی جیفە خواریی و گورگین و بێ وجوود
لەم ئاو و خاکه ظاهیر و باطین موکه ددەرە

سەرچاوە: نالی

بەردی عەجووز

برجی پیرەژن لە دوا ڕۆژەکانی زستانا، یاخود مەبەست لە (بەرد) هەر بەردی کوردی و لە (عەجوز) یش بنیادەمی پیرە.

ئەو فەوت و وەفاتە سەبەبی عەهد و وەفاتە
چوو صاعیقەیی بەردی عەجووز و گوڵ و مل هات

سەرچاوە: نالی

دەیجوور

شەوی زۆر تاریک و درێژ.

شەوی یەلدایە، یا دەیجوورە ئەمشەو
که دیدەم دوور له تۆ بێ نوورە ئەمشەو؟!

سەرچاوە: نالی

سووجود

جەمعی (ساجید) ه واته سوجدەبەر.

ئەو شاهی ماهی میسره، ئەهالیی له ڕێی سوجوود
قورئان دەڵێ که بەنده ئەمەو بەنده پەروەرە

سەرچاوە: نالی

عەجووزە

پیر و فەرتووت.

بۆ تۆ کە بیکر و تازە، وەکو حۆریی جەننەتی
قەیدی چییە عەجووزەیی دونیا بدەم طەڵاق؟!

سەرچاوە: نالی

لەجوج

منجڕ.

هەر چەنده دەکەن قەطعی سەرت، دێیەوه کەی خەط
وەك (هیندووی سەححاری مەجووسیی) چ له جووجی!

سەرچاوە: نالی

مهجووسیی

ئاگرپەرست.

هەر چەنده دەکەن قەطعی سەرت، دێیەوه کەی خەط
وەك (هیندووی سەححاری مەجووسیی) چ له جووجی!

سەرچاوە: نالی

مەهجوور

خراوە لاوە و پشتگوێ خراو.

موسڵمانان دەپرسن حاڵی « نالیی »
له کونجی بێکەسیی مەهجوورە ئەمشەو

سەرچاوە: نالی

نجووم

جەمعی نەجمە واتە ئەستێرە.

ماهی من تەنها مەهێکە صەد نوجوومی مەحو کرد
یاری من تەنها گوڵێکە صەد هەزاری گرتووە

سەرچاوە: نالی

نوجووم

ئەستێرەکان.

ئەو سێبەرە که عاله می عولووی له نوورییه
شەمس و نوجووم هەر چی لەواندا موقوڕڕەڕە

سەرچاوە: نالی

وجوود

گیان، لەش.

زەمانە چەرخ و، چەرخی ئاسمانیشی، فەلەک فیلکە
سەری ڕشتەی وجوودی چەندە باداویی و هەر ماوی

سەرچاوە: نالی

وجوود

بوون. ذات.

ئەگەر عالەم ببێتە خەلعەتی تەشریفی سەرتاپای،
وجوودی بێ وجوودی بێ موباهات و موجەڕڕەد بێ!

سەرچاوە: نالی

ڕەجول

پیاو.

قەز، برێشم، کە حەرامە لە ڕەجول، نەک نیسوان
سوننەتی شەرعە، ئەگەر تابیعی ئەهلی سونەنی

سەرچاوە: نالی

گەنجوور

گەنجینەدار.

حەڵقە حەڵقە زوڵفی سەر قوببەی هەیاسەی کەوتووە
مەحرەمی سیڕڕە، بەڵێ گەنجووری گەنجە ئەژدەها

تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان