تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



سەرچاوە: نالی
جان بەر لەب
ئەوەی گیانی گەیشتبێتە سەر لێوی واتە وەخت بێ گیانی دەرچێ.

جان بەر لەبی بۆسەی لەبتە عاشقی زارت
« فالبائس یستوهب من فیک معاشا »
سەرچاوە: نالی
بگرە و بەردە
کینایەیە لە هەرا و ئاژاوە و ئاگا نەبوونی کەس لە کەس.

سێمینە ئیلتیجام دەڵێم ئەی غەوثی عاصییان
هاواری بگرە بەردەیی ئاشووبی مەحشەرە
سەرچاوە: نالی
بە بەرگ و بار
پۆشتە و پەرداخ.

ئێستەش بە بەرگ و بارە عەلەمداری (شێخ هەباس) ،
یا بێ نەواوو بەرگە گەڕاوە بە شەخسی عوور؟!
سەرچاوە: نالی
بەرات
خەڵات.

ئەی مەطڵەعی ئەنواری هەموو قاصیی و دانیی ،، شەمسی صەمەدانیی
وەک ذەڕڕەیی بێ جیلوە نە مەوجوود و نە مەعدووم ،، جۆیایی بەراتم
سەرچاوە: نالی
سەرچاوە: نالی
بەرجەستە
هەڵکەوتوو.

وەرە سەیری خیابان و بەیاضی دەفتەری نالیی
کە صەف صەف، مەصرەعی بەرجەستە، ڕیزی سەروی مەوزوونە
سەرچاوە: نالی
بەرجەستە
سەرچاوە: نالی
بەرد
یا سەرما یا هەر (بەرد) ی کوردیی.

ئەکثەر کەسینه، تابیعی بەرد و حەرارەتە
یەعنیی وەقوودی نارە، بوخاری موسەییەرە
سەرچاوە: نالی
بەردی به قیمەت
(احجار کریمة).

گوتم: ئەی ماه، دڵی من به دڵی خۆت بکڕە!
گوتی: من بەردی به قیمەت به کەبابی نادەم
سەرچاوە: نالی
بەردی عەجووز
برجی پیرەژن لە دوا ڕۆژەکانی زستانا، یاخود مەبەست لە (بەرد) هەر بەردی کوردی و لە (عەجوز) یش بنیادەمی پیرە.

ئەو فەوت و وەفاتە سەبەبی عەهد و وەفاتە
چوو صاعیقەیی بەردی عەجووز و گوڵ و مل هات
سەرچاوە: نالی
بەردەباز
ئەو بەردەی له بوارا له ناو چەم و ڕووباری بچووکدا دائەنرێ و خەڵکی بەسەریا ئەپەڕنەوە.

سەر بەردەبازی ڕێتە، تەن تەختەبەندی جێتە
دڵ مەیلی خاکی پێتە، ڕۆح ماڵی خۆتە، بیبە
سەرچاوە: نالی
بەرزنجیی
سەیدی بەرزنجەیی.

کە جێگەت بۆ عیبادەت بێ، چ فەوقانیی، چ تەحتانیی
کە حوببت بۆ سیادەت بێ، چ (بەرزنجیی) ، چ (باراویی)
سەرچاوە: نالی
بەرزنجە
مەڵبەندی ناوچەی سرۆچکە لە هەرێمی شارباژێر لە شارستانی سولەیمانیی.

کە جێگەت بۆ عیبادەت بێ، چ فەوقانیی، چ تەحتانیی
کە حوببت بۆ سیادەت بێ، چ (بەرزنجیی) ، چ (باراویی)
سەرچاوە: نالی
بەرق
برووسکەی هەور.

بێ قسەی غونچەی دەمت کاتی تەبەسسوم ڕووبەڕوو
هەتکی شوعلەی بەرق و نەظمی دائیرەی پەروین دەکا
سەرچاوە: نالی
بەرق
شەوق دانەوە.

(بَرِقَ الْبَصَر) لەبەر بەرق تەلەئلوئی لەئالی
(خَسِفَ الْقَمَر) لە ئیشراق قیامەتی جەمالیی
سەرچاوە: نالی
سەرچاوە: نالی
بەرگ
پەڕە،

لەسەر بەرگی گوڵێکی باغی حوسنت
هەزار، گوڵچینی بێ بەرگ و نەواچین!
سەرچاوە: نالی
بەریاوێت
بەری ئاوێت، بەری خست.

خۆ زگی نیشتۆتە ئەرضی و، توومەزا هێشتاوەکوو
نوطفەکەی هەر ئاو بو، بەریاوێت لەبەر هەور و هەڵاو
سەرچاوە: نالی
بەرین
پان و پۆڕ و گەورە.

عەرشی بەرین که دائیرەیە، ڕەوضە مەرکەزە
فەرشی زەمین به عەرصەیی طەیبه موجەوهەرە
سەرچاوە: نالی
خاکی بەری پێت
ئەو خاکەی تۆ بەسەریا ئەڕۆی.

خاکی بەری پێت هەم گڵ و هەم گوڵ بە سوروشکم
وەقتی غەم و شادی ئەوە کردوومە بەسەردا